Eğitim Reformu Girişimi: Eğitim dışındaki çocuk sayısı yüzde 38 arttı

Milli Eğitim Bakanlığı, 2023-24 eğitim öğretim yılı örgün eğitim istatistiklerini geçtiğimiz günlerde yayımladı. Eğitim dışındaki çocuk sayısı yüzde 38,4 artarak yaklaşık 612 bin 814’e yükseldi. İstatistikleri değerlendiren Eğitim Reformu Girişimi (ERG), yoksulluk ve eğitimden kopuş arasında bağlantı olduğunu açıkladı.

Dersliklerin artırılması, öğrencilerin tam gün eğitim yerine sabahçı ve öğlenci olarak yarım gün eğitim gördüğü ikili eğitimi sona erdirebilir ancak bunun tam tersi bir istatistik görülüyor.

2023-24’te toplam derslik sayısı yüzde 1,2 azalarak 742 bin 829 oldu. Kademelere göre bakıldığındaysa azalmanın 5 bin 635 derslik ile en fazla ortaöğretimde olduğu görülüyor. Diğer yandan ortaöğretim programlarına göre bakıldığında azalma oranı dini öğretimde yüzde 0,7 iken genel ortaöğretimde yüzde 2,8, mesleki ve teknik ortaöğretimde ise yüzde 3,2.

Önceki yıl paylaşılan ikili eğitim verileri, ilkokulda öğrencilerin yüzde 42,5’inin, genel ortaokulda yüzde 35,6’sının, imam hatip ortaokulunda yüzde 11,6’sının, genel ortaöğretimde yüzde 7,0’sinin, mesleki ve teknik ortaöğretimde yüzde 1,9’unun ve dini öğretim ortaöğretimde ise yüzde 0,8’inin ikili eğitim yapılan okullara kayıtlı olduğunu gösteriyordu. ERG’nin değerlendirmesine göre ilkokul ve ortaokulda derslik sayısının azalması değil, artması gerekiyor. Benzer şekilde 6 Şubat Kahramanmaraş depremleri sonrası afet bölgesindeki derslik ihtiyacı arttı. Buna karşın 2023-24’te ilkokulda derslik sayısı 456 derslik, ortaokulda ise 208 derslik azaldı.

2023-24’te eğitim dışındaki çocuk sayısı yüzde 38,4 artarak yaklaşık 612 bin 814’e yükseldi. Bu sayıyla eğitim dışındaki çocuk sayısı son üç yılın en yüksek seviyesine çıktı. 2023-24’te eğitim dışındaki çocukların yüzde 53,6’sını oğlan, yüzde 46,4’ünü kız çocukları oluşturdu. Önceki yıl ise yaklaşık 442 bin 643 çocuk eğitimin dışındaydı.

ERG, eğitim dışındaki çocuk sayısında görülen artışı ve bu artışın ağırlıklı olarak oğlan çocuklarında olmasını ekonomik krizle bağdaştırdı. Değerlendirmeye göre hane dışında gelir getiren işlerde çalıştırılma oğlan çocuklarında kız çocuklardan daha yaygın. Kızların ise çocuk yaşta erken ve zorla evlilikler ile ev içi bakım yükü nedeniyle eğitim dışına çıktığı biliniyor.

Yaş gruplarına göre bakıldığında, 6-9 yaş grubunda yaklaşık 73 bin 872 çocuğun, 10-13 yaş grubunda yaklaşık 86 bin 269 çocuğun, 14-17 yaş grubunda yaklaşık 452 bin 672 çocuğun eğitim dışında olduğu görülüyor.

İki eğitim-öğretim yılı arasında öğrenci sayısındaki değişim en fazla 2006 doğumlularda görülüyor. Bu gruptaki çocukların net okullulaşma oranları son bir yılda 8,3 yüzde puan düştü. Bu grubunu 5,2 yüzde puan düşüşle 2007 doğumlular, 3,9 yüzde puan düşüşle 2006 doğumlular takip ediyor. Bu durum eğitimden erken ayrılmanın özellikle 15 yaştan itibaren arttığına işaret ediyor. ERG’nin yaklaşımı, 15 yaşın çalışmaya başlama resmi yaşı olmasının bunu artıran sebeplerden biri olduğu yönünde.