Uluslararası anket:  Türkler hiç bir ülkeye güvenmiyor

Türkiye’nin de aralarında bulunduğu Küresel Güney ülkelerinde kamuoyunun Batı’ya bakışını mercek altına alan anketin sonuçları bir rapor halinde açıklandı.

Münih Güvenlik Konferansı (MSC) tarafından hazırlanan raporda, jeopolitik rekabetin tırmandığı bir dönemde Batı’ya yöneltilen “çifte standart” ve “ikiyüzlülük” suçlamaları irdeleniyor. MSC’nin Türkiye dahil dokuz ülkede yaptırdığı anket, ABD, AB, Rusya ve Çin’e dair algılar ve mevcut uluslararası düzene yaklaşımlar hakkında bulgular ortaya koyuyor. Araştırmaya göre, Türk vatandaşları hiç bir büyük güce güvenmiyor.

New York’taki Birleşmiş Milletler (BM) Gelecek Zirvesi vesilesiyle açıklanan “Batı’nın Çifte Standartları ve Uluslararası Kuralların Önemi” başlıklı rapor, MSC Araştırma ve Yayınlar Yöneticisi Dr. Sophie Eisentraut’un imzasını taşıyor.

DW Türkçe’den Değer Akal’ın haberine göre,  yürüttüğü çalışma hakkında bilgi veren Dr. Sophie Eisentraut, son yıllarda Küresel Güney ülke liderleri tarafından Batı’ya yöneltilen “tutarsızlık” ve “evrensel kural ve ilkelerden devamlı sapma” suçlamalarının yoğunlaştığına, Rusya’nın Ukrayna işgali ve İsrail’in Gazze savaşıyla birlikte tartışmaların artık yeni bir nitelik kazandığına dikkat çekti.

Afrika, Asya, Latin Amerika ve Ortadoğu’daki hükümetlerin Avrupa ve ABD tarafından uygulanan çifte standartlar konusunda daha açık sözlü hale geldiklerine işaret eden Eisentraut, “Artık ‘Batı’nın çifte standartları’ tartışması evrensel kuralların geleceğinin ne olacağı tartışmasına evrildi, bu da büyük güçler mücadelesinin dinamikleri ile iç içe geçmiş durumda” dedi.

MSC’nin, 10-15 Temmuz tarihlerinde Türkiye, Brezilya Hindistan, Endonezya, Meksika, Nijerya, Pakistan, Suudi Arabistan ve Güney Afrika’da yaptırdığı anket işte bu soruya yanıt veriyor. Raporda Afrika, Asya, Latin Amerika ve Ortadoğu’dan seçildiklerine vurgu yapılan bu dokuz ülkenin nüfusunun, dünya nüfusunun üçte birini oluşturduğuna işaret edildi. Anket, ilgili her ülkede 18 yaşından büyük yaklaşık 1000 kişiyle, toplamda ise 9 bin 33 kişi ile görüşülerek yapıldı.

ABD’NİN SİCİLİ TÜRKİYE’DE NASIL?

Anket sonuçlarına göre Türkiye dahil tüm ülkelerde mutlak çoğunluk uluslararası düzenin kural ve ilkelerine yönelik ihlallerin arttığı görüşünde. Ancak bu toplumlar, Batı’nın öne sürdüğünün aksine ihlallerden sadece Rusya ve Çin’i sorumlu tutmuyor. Hatta bu ülkelerin büyük bir bölümünde ABD’nin uluslararası kuralları Çin’den daha sık ihlal ettiği algısı hakim. Sadece Brezilya ve Hindistan’da Çin’in uluslararası kuralları ABD’den daha sık ihlal ettiği düşünülüyor.

Türkiye, Suudi Arabistan, Pakistan ve Endonezya’da ABD Rusya’dan daha kötü puan aldı, uluslararası kuralları en sık ihlal ettiği düşünülen ülke ABD oldu. Ankete katılan hemen hemen tüm ülkelerde Avrupa ülkelerinin ABD’den daha fazla uluslararası kurallara riayet ettiği görüşü öne çıkıyor. Ayrıca Türkiye, Suudi Arabistan, Pakistan ve Endonezya’da insanlar Avrupa devletlerinin Çin’den daha sık uluslararası kuralları ihlal ettiğine inanıyor.

TÜRK TOPLUMUNDA DÖRT DEV AKTÖRE GÜVENSİZLİK

Anket, Türkiye’nin diğer ülkelerden ilginç bir şekilde ayrıştığını da gözler önüne seriyor. Türk toplumunda diğerlerinden farklı olarak dört uluslararası aktöre karşı da güvensizlik ve tepki var.

Ankete katılanların yüzde 38’i en sık kural ihlal eden ülkenin ABD olduğunu söylüyor. ABD için bunu düşünenlerin oranının en yüksek olduğu ülke Türkiye. Ama dikkat çekici olan Rusya’nın en sık uluslararası kararları ihlal ettiğini düşünenlerin oranın da yüzde 33 gibi yüksek bir oranda olması. Avrupa ülkeleri için bunu düşünenlerin oranı yüzde 22, Çin için de yüzde 19.

Türk kamuoyunun hangi küresel aktörün Türkiye’ye saygılı davrandığına ilişkin görüşlerini yansıtan veriler de çarpıcı. Türkler, hem ABD, hem Rusya, hem Çin, hem de Avrupa ülkelerinin Türkiye’ye saygısız davrandığı görüşünde, bu aktörler arasında yine en çok tepki çeken aktör ABD. ABD’yi Rusya, Çin ve Avrupa ülkeleri izliyor.

Her dört uluslararası aktörün de kendi ülkelerine saygısız hareket ettiğini düşünen tek toplum, Türk toplumu.

Diğer ülkelerdeki anketlerde kamuoyları bazı küresel aktörleri eleştirirken diğerlerini kendilerini daha yakın olarak gördüklerine işaret ediyor. Ama buna rağmen Türklerin yüzde 65’i uluslararası kuralların, dünyadaki ülkelerin çoğunluğunun değer ve ihtiyaçlarını temsil ettiği görüşünde, yüzde 42’si de “Mevcut uluslararası kurallar benim ülkemin değer ve ihtiyaçlarını temsil ediyor” görüşüne katıldığını söylüyor.

DW Türkçe’ye anketin Türkiye’ye ilişkin sonuçlarını değerlendiren Eisentraut, şunları kaydetti:

“Türkiye’de sonuçlar gerçekten dikkat çekici. Anket yaptığımız diğer ülkelerde eleştiriler bir yöne yönelirken, Türk toplumu her dört aktöre de eleştirel yaklaşıyor. Örneğin Hindistan’da Çin’e yönelik eleştirel görüşler ağırlıktayken, Pakistan’da Çin’e bakış çok olumlu. Ama Türkiye’de ankete katılanlar, sorduğumuz tüm aktörlere eleştirel bakıyor. Yine her dört aktörün de Türkiye’ye saygısız davrandığı algısı dikkat çekiyor. Türkiye’de yine diğer ülkelere kıyasla Avrupa ülkelerine eleştiriler bakış açısının ağırlıkta olması da göze çarpıyor. Oysa diğer ülkelerin büyük bölümünde Avrupa ülkeleri ile ilgili algı Çin, Rusya ve ABD’ye kıyasla daha pozitif. Bu durum, ilişkilerin, içerdiği tüm gerilimlerle birlikte çok daha yakın olmasıyla da açıklanabilir.”