Teknoloji hisselerinde çöküş moralleri bozdu. İçeride Fitch heyecanı…

Küresel mali piyasaların gündeminde haftanın son iş günü ABD tarım dışı istihdam verisi bulunuyordu. Ağustos ayında tarım dışı bordrolu çalışan sayısının 165bin kişi artması, işsizlik oranının %4,2’ye gerilemesi, enflasyon göstergesi olan yıllık maaş artışının da %3,7 olması bekleniyordu. Veri öncesi, beklentilere oranla daha zayıf bir gerçekleşmenin FED’in 50 baz puan faiz indirim ihtimalinin kapısını aralayacağına yönelik inanışların da hatırı sayılır oranda olduğunu not edelim. Veri öncesi piyasaların ruh hâli her ne kadar bu minvalde olsa da, veri sonrası hesapların pek de tutmadığını gördük!

Tarım dışı bordrolu çalışan sayısı (manşet rakam) Ağustos ayında 142bin artış kaydederken, daha da önemlisi, son iki aya ilişkin rakamların aşağı yönde revize edildiğini gördük. İşsizlik oranı beklentiler paralelinde sonuçlanırken, saatlik ücretler ise yıllık bazda beklentinin üzerinde %3,8 artış göstermiş. Veri sonrası ilk nazarda ABD Doları bir miktar değer yitirirken veya hisse senetleri yönünü hafifçe de olsun yukarı çevirirken, maalesef risk iştahını gücünün adeta saman alevi gibi kaldığını gördük. Bunun da sebebini FED’in geç kalmış olabileceğine bağladık.

İşgücüne yönelik açıklanan verilerin beklenenden daha fazla yavaşlama göstermesi, FED’in yumuşak iniş senaryosunu tehlikeye attığına yönelik inancı daha da tırmandırdı. Yüksek borçlanma maliyetlerinin ekonomiyi zorlamaya başladığı yönünde korkular, belirsizliği tırmandırırken, ne var ne yok sat eğiliminin (likidasyon) arttığına ve güvenli liman ihtiyacının bir kez daha tırmandığına tanıklık ettik.

Makro ekonomideki gelişmelerin yanı sıra, teknoloji hisselerinde aşırı değerlemelerin de endişenin diğer adı olmaya başladığının altını çizmemiz gerekiyor. En büyük 500 şirketin işlem gördüğü S&P500 endeksi %4,3 ile Mart 2023’ten bu yana en kötü haftalık düşüşünü kaydetti. Öte yandan, teknoloji hisselerinin işlem gördüğü Nasdaq endeksi haftayı %2,7 düşüşle tamamladı. Yapay zekânın ağır siklet şirketi Nvidia, geniş çaplı bir piyasa satışından nasibini alarak Cuma günü %4 daha gerilerken, son iki haftalık performansı %20’den fazla düşüş yönünde oldu! Nvidia işlemcileri için aşağıda 101 ve devamında ise 91 seviyelerine dikkat etmeleri gerektiğini not etmiş olalım.

Piyasalar teknoloji balonundan endişe etmeye başlayınca, sat düğmesine de (ne var ne yok sat) basmaktan pek de endişe duymuyorlar. Örneğin, tarım dışı istihdam sonrası ilk nazarda 2,530 seviyesindeki zirvesini bir kez daha test eden altının ons fiyatı, dördüncü kez zirve seviyeden ‘kırmızı kart’ görerek haftayı 2,500 dolar seviyesinin hemen kıyısında tamamladı. Altın ile ilgili beklentilerimiz hâlen daha olumlu olsa da, 2,470 doların altında haftalık bir kapanış durumunda uzun pozisyonlarımızı yeniden gözden geçireceğiz. Ya da, beklediğimiz yükselişin gerçekleşebilmesi adına 2,530 doların seviyesinin üzerinde günlük bir kapanış görmemiz gerektiğini not edelim. Küresel mali piyasalarda likidasyon eğilimi ağır basınca ve ne var ne yok satılıp dolar talep edilince, nedense en fazla Bitcoin yara alıyor. Bir türlü -tıpkı gümüş gibi- istediğimiz hareketi yapamayan Bitcoin Cuma günü yaşanan ‘karambolun’ içinde 54bin dolar seviyesine kadar geriledi.

Türk mali piyasalarında, kur tarafı otoritenin desteği ile dar bir bantta salınmaya devam ederken, hisse senetlerinde ise haftanın son iş günü kapanışa doğru gelen sert satışlarla (ana endeks %1,7 ; banka endeksi ise %2,6) karamsar bir şekilde tamamlandı. TCMB’nin analitik bilançosu göre, geçen hafta Salı, net döviz pozisyonu 4,8 milyar dolar ile sert bir şekilde kötüleşirken, 4 ve 5 Eylül günü toplam 2,5 milyar dolar net alım ile iyileştiğini görüyoruz. Böylelikle, swap ve kamu dövizleri hâriç yabancı para pozisyonu tekrardan 10 milyar doların üzerine yükseldi. Hisse senetleri cephesinde ise, kuvvetle muhtemel Cuma günü kapanışa doğru gelen satışların arkasında Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşu Fitch’in not artırımına gitmeyeceği endişesinin yattığını düşünüyoruz.

Neyse ki Fitch, Türkiye’nin kredi notunu bir basamak artırarak B+’dan BB- seviyesine yükseltirken, görünümü durağan olarak belirledi. Not artırımı ile bir zamanlar yan kulvarda koşan Güney Afrika’yı yeniden yakalmış olduk. Rasyonel politikalara geri dönüşle Fitch notumuzu artırsa da, yatırım yapılabilir not seviyesine daha üç basamak olduğunun da altını çizelim. Hatırlatma yapmak gerekirse, yatırım yapılabilir not seviyesine 2013 yılında ulaşan Türkiye, ‘şampiyonlar liginde’ sadece 3 sene kalabilmişti. 2016 sonrası tekrar spekülatif derecelere düştükten sonra, 2021 sonrası uygulanan rasyonaliteden uzak politikaların sonucu olarak uçurumun kıyısından dönüldüğünün de altını tekrar çizmiş olalım. Not artırım kararı ardından Türk mali piyasalarının haftaya olumlu bir başlangıç yapacağını öngörüyoruz. USDTRY kuru ilk işlemlerde psikolojik 34,00 seviyesinden eşleşirken, hisse senetleri bugün hatırı sayılır bir oranda yükseliş kaydedebilir. CDS risk primi 270 baz puan ile yatay bir seyir izliyor.

Yeni gün başlangıcında, ABD borsalarının olumsuz kapanışının Asya piyasalarına da sirayet ettiğini görüyoruz. Teknoloji hisselerinin öncülüğünde, pasifiğin diğer ucunda hâkim rengin topyekûn kırmızı olduğunu görüyoruz. YEN cephesinde bir süredir devam eden değerlenme bu sabah duraklasa da, gösterge endeks Tokyo borsası olumsuz havaya paralel %2’nin üzerinde düşüşle başı çekiyor. ABD borsalarının vadeli işlemleri ise sert satışlar ardından %0,3 oranında güne artıda başladıklarının not edelim. Yeni haftanın ilk fiyatlamalarına bakarsak, altının ons fiyatı 2,500 dolar seviyesinde işlem görürken, pariteleri cephesinde ise EUR geçen haftanın kapanış seviyesi olan 1,11’e yakın bir seviyeden start almış görünüyor.

Mali piyasaların gündeminde Çarşamba günü açıklanacak İngiltere ve ABD enflasyon verilerinin önem arz ettiğini peşinen belirtelim. Avrupa Merkez Bankası’nın olağan toplantısı Perşembe günü düzenlenecek (25 baz puan indirime kesin gözüyle bakılıyor). ABD enflasyon verisi, bu ay beklenen faiz indiriminin düzenli mi (25 baz puan) yoksa daha büyük mü olacağına karar verebileceğini düşünüyoruz. Bu sabah itibariyle 18 Eylül FED toplantısına yönelik 25 baz puan indirime %70, 50 baz puan indirime ise %30 ihtimal tanınıyor. Bizler de FED’in herhangi bir panik havasına imkân vermemek adına 25 baz puan indirime gideceğini düşünüyoruz. Trump, Harris ile farkı kapatırken TV münazaralarının ilki bu hafta yapılacak.

Paris 2024 Paralimpik Oyunları biterken, Türkiye’yi temsil eden sporcular toplamda 6 altın, 10 gümüş ve 12 bronzla yeni bir rekora imza atarak yurda dönüyor. Madalya almış olsun olmasın, bütün sporcuları yürekten kutluyoruz. Umudun hep var olduğunu bir kez daha kanıtladılar.

Kıbrıs İktisat Bankası
Emre Değirmencioğlu (@emredegirmenci5)