Çetin Ünsalan Yazdı: En kötüsü geride mi kaldı?
4 Haziran 2024Enflasyonla ilgili yüzde 75,5 seviyesi açıklandıktan sonra Hazine ve Maliye Bakanı, resmi beyanat makamı haline dönüşen sosyal medya hesabından ‘en kötüsü geride kaldı, bundan sonra dezenflasyonist ortama geçiyoruz’ mesajı yayınladı.
Öncelikle kimin için en kötüsü ve rakam ile iş bitiyor mu soruları sormamız gerekiyor. Kimsenin inanmadığı bir enflasyon oranı gerçekmiş gibi davranıp, bunun üzerinden de insanları oyalamaya çalışmak, en hafif tabiriyle zaman kaybıdır.
Ekonomi yönetimi bu işlerin algıyla düzelmeyeceğini anlamak zorunda. Fiyat istikrarının önemli olduğuna atıfta bulunan Bakan Şimşek, fiyat istikrarı için ilk gerekenin rakam değil, öngörülebilirlik olduğunu ısrarla anlamıyor.
Bir ekonomide insanlarının tüketememesinden medet uyarak enflasyon mücadelesi tanımlar hale geldiyseniz, daha büyük sorunların kapısında bekliyorsunuz demektir. Kimse yiyip, içmesin, harcama yapamasın böylece de ekonomi daralsın ve enflasyon düşsün diye bir ekonomi politikası olmaz.
Sizin enflasyonla mücadeleyi, iç piyasa dinamiklerini gözeten, insanların minimum ihtiyaçlarını karşılayabilme kabiliyetinin olduğu, gereksiz harcamaları engellediğiniz bir çerçevede düşürüyor olmanız gerekir.
Aksi takdirde günün sonunda rakam elde edersiniz, ama işsizlik, kayıt dışı alıp başına giderken, bir tarafta iflaslarla, öte tarafta göçen vergi gelirleriyle ve sosyal problemlerle uğraşır hale gelirsiniz.
Ayrıca dezenflasyon sürecine girmek ne anlama geliyor? Enflasyonun artış hızındaki düşüş, enflasyonun eksiye gittiği manasına gelmez ki… Yıpratma hızının düştüğü anlamına gelir. Uzun vadede önemlidir, ama evdeki yangına bir çaresi olmaz.
Ne zaman ki sıfırın altında enflasyon rakamlarını aylık bazda bile açıklar hale gelirsiniz, o zaman dezenflasyonist bir süreçten bahsedebilirsiniz. Aksi takdirde sahte bir cennet vaat etmek anlamına gelir.
Ve tüm bunlar yine altını çiziyorum fiyat istikrarını sağlayacağınız sonucunu getirmez. Ekonomide fiyat istikrarı, maliyetlerin hesaplanabildiği, pazarın ve tüketimin öngörülebildiği, üretim planlamalarının yapılabildiği öngörülebilir sahada hayat bulur.
Türkiye’nin rakamlarıyla yüzleşmeden, kendisini kandıran, baz etkilerinden ve serseri sıcak paradan umut bağlayan tavrından bir an önce dönmesi gerekiyor. Reel sektörünü, çalışanıyla işvereniyle feda eden, emeklisinden işsizine kadar vatandaşını göz ardı eden, kendi yaptığı zamları enflasyon hesabı dışında tutan bir yaklaşımla ekonomiyi düzeltemezseniz.
Yok derdiniz ekonomi değil de göstergeler ise de, günün sonunda elde ettiğiniz göstergeler, büyük makyajlamalar neticesinde ortaya çıkacağı için, sadece yarına daha büyük faturalar miras bırakırsınız. ‘Mış gibi’ ekonomi yönetmekten, kimsenin kabul etmediği rakamlar üzerinden de düşüşler, yükselişler konuşmaktan vazgeçin. Çünkü bu tavır yaraya merhem olmuyor.
Tüm Yazarlar
