Sektörel Güncel Gelişmeler: Otomotiv

2023 genelinde güçlü bir görünüm sergileyen otomotiv sektörü üretimi 2024’ün ilk çeyreğinde %2,9 artarak beklentiler paralelinde nispeten ılımlı bir performans sergilemiştir. Taşıt araçları üretimi Nisan’da yıllık bazda %13,2 ile hızlı bir gerileme kaydetmiştir. Sektörde kapasite kullanım oranı ilk çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre 3,6 puan gerileyerek %77,9 seviyesinde gerçekleşirken; bu oran Nisan’da %75,9 düzeyine düşmüştür. Böylece, otomotiv sektörünün kapasite kullanım oranı, sektörde geleneksel olarak rutin bakım ve tatil arası olarak değerlendirilen Ağustos ayları hariç tutulduğunda Haziran 2022’den bu yana ilk kez imalat sanayi kapasite kullanım oranının altında bir değer almıştır.

Otomotiv ihracatı Ocak-Nisan döneminde adet bazında %1 ile sınırlı bir artış kaydederek 333 bin düzeyinde gerçekleşirken, ihracatın üretimden aldığı pay geçen yılın aynı dönemine göre 1,4 puan artarak %70 düzeyine çıkmıştır. İhracat tutar bazında ise küresel enflasyonist baskıların etkisiyle %3,4 yükselmiş, yan sanayi ihracatı dahil edildiğinde otomotiv sektörünün ihracatı 12 milyar USD olmuştur. Sektörün ilk 10 ihraç pazarı arasında yer alan bazı ülkelere yönelik ihracattaki hızlı gerilemelere rağmen Fas, Cezayir ve Mısır’ın da içinde yer aldığı Afrika ülkelerine ihracatın yıllık bazda %50’nin üzerinde artış kaydetmesi olumlu bir gelişme olarak değerlendirilmektedir.

Türk otomotiv sektörü geleneksel ihraç pazarlarında küresel ekonomik zorlukların yanı sıra Doğu Avrupa ve Asya ülkeleri kaynaklı olmak üzere yüksek rekabetle karşı karşıya kalmaktadır. Bu çerçevede AB’nin özellikle Çin’den gerçekleştirilen ithalatı sınırlayıcı yönde adımlar atabileceğine ilişkin haberler ve gelişmeler yakından takip edilmektedir.

2023’te güçlü bir görünüm sergileyen otomotiv pazarı 2024’ün ilk çeyreğine de hızlı bir giriş yapmıştır. İlk üç ayda yurt içi satışlar ilgili aylara ilişkin serinin en yüksek seviyesinde gerçekleşmiştir. ÖTV muafiyetli araç satışlarının yanı sıra turizm sektörüne yönelik yüksek beklentiler paralelinde gerçekleştirilen filo alımlarının da etkisiyle toplam satışlar bu dönemde yıllık bazda %25,2 seviyesine yükselmiştir. Ancak, satışlar Nisan ayında %22,3 gerileyerek talepte soğumaya işaret etmiştir.

İthal araçların pazardaki payı 2023’teki %64,8 düzeyinden Nisan’da %70,1 düzeyine yükselmiştir. Yılın ilk dört ayında Çinli otomotiv üreticilerinin pazardan aldığı payı %6’ya yükseltmesi dikkat çekmiştir. Güçlü ithalat verileriyle 2023’te 2015’ten bu yana ilk kez net ithalatçı konumuna gelen otomotiv sektörü, 2024’ün ilk üç ayında da bu durumunu sürdürmüştür.

Ocak-Nisan döneminde elektrikli araçların pazar payı %7,8’e yükselmiştir. Mayıs ayı itibarıyla halka açık şarj istasyonu sayısı 7.949 seviyesine, toplam şarj noktası sayısı ise 18.454 düzeyine yükselmiştir. İstanbul Sanayi Odası’nın yayımladığı sektörel PMI verisi kara ve deniz taşıtları sektöründe ivme kaybı eğiliminin devam edebileceğine işaret etmiştir. Nisan’da yeni siparişler, yeni ihracat siparişleri, üretim ve üretime yönelik mal alım miktarı endeksleri 50 eşik değerinin altında gerçekleşmiştir. Tüketici güven endeksinin gelecek 12 aylık dönemde otomobil satın alma ihtimali endeksi de Nisan’da bir önceki aya göre %7,2 gerilemiştir.

,

Türkiye İş Bankası