Reuters:  Mısır döviz krizini atlattı, ama reform yapabilecek mi?

Reuters’e göre, Mısır yıllardır ülkeyi periyodik olarak döviz krizine  sokan geçmişteki uygulamalardan kopma yolunda. Para biriminin IMF destekli reformlar doğrultusunda dalgalanmasına izin verdi ve sıcak para giriş-çıkışlarına rağmen, kararında sebat etti.  Ancak ülkeyi sürekli döngüsünden çıkarabilecek ve sürdürülebilir kalkınma patikasına oturtacak yapısal değişiklikler daha az olası görünüyor.

İki yıl süren kronik döviz sıkıntısının ardından Mısır, Şubat ayı sonundan bu yana, BAE’nin Akdeniz kıyısında bir şehir geliştirme projesi için 24 milyar dolar, ve Avrupa Birliği, Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu’ndan (IMF) 15 milyar dolardan fazla fon sağladı.

Mart ayında IMF ile yapılan anlaşmanın bir parçası olarak merkez bankası,  Mısır poundunun keskin bir şekilde değer kaybetmesine izin verdi; bu, önceki yıllarda tekrar tekrar attığı bir adımdı, ancak pound baskı altına girdiğinde döviz kuru üzerinde sıkı kontrole geri dönülmüştü.

Bu sefer farklı olabilir: Bankacılar ve analistler, bazı kısıtlamalar devam etse de para biriminin çoğunlukla serbestçe işlem gördüğünü söyledi.

Pound’un serbest dalgalanmaya bırakılması ardından yabancı yatırımcılar, yüz milyonlarca dolar değerindeki Mısır poundu hazine bonolarını satarak 25 Mart ve 15 Nisan’da Mısır Merkez Bankası’nın elini  test etti.

Bankacılar, merkez bankasının her iki durumda da müdahale etmediğini, bunun yerine poundun dolar karşısında zayıflamasına izin vererek yatırımcıların para biriminin gerçekten dalgalı olduğuna inanmalarına yol açtığını söyledi.

‘MISIR BATMAK İÇİN ÇOK BÜYÜK’

Gözlemciler başka değişim işaretleri de görüyor. İki bankacı ve birkaç iş adamı, hükümetin Mısır’ın dış borcunun artmasına neden olan büyük altyapı projelerine yönelik harcamaları yavaşlattığını söyledi. Batılı bir diplomat, hükümetin yabancı şirketlere biriken borçlara ilişkin ödeme planlarına bağlı kalacağına inandığını söyledi.

Bazı uzmanlar taze paranın, devletin ve ordun üstündeki ekonominin potansiyelini ortaya çıkarmak için gerekli olduğunu bilinen yapısal değişiklikleri hayata geçirmeye yönelik baskıyı da ortadan kaldırabileceğine inanıyor.

Hızlı finansman akışı, Mısır sınırındaki Gazze’deki savaş ve Avrupa’ya göç korkusu karşısında Batılı ve Körfez devletlerinin, ekonomik veya siyasi reformdan bağımsız olarak Mısır’ı batmaya bırakılamayacak kadar büyük gördükleri algısını güçlendirdi.

İsminin açıklanmaması kaydıyla konuşan bankacılardan biri, “Nakit akışı sorunumuz geçici olarak çözüldü, ancak asıl nedenleri çözmemiz gerekiyor” dedi.

“Şu fikir herkes için çok ama çok cazip: artık paramız var, hadi gidip harcayalım.”

Kahire düşünce kuruluşu Mısır Ekonomik Araştırmalar Merkezi’nin başkanı Abla Abdel Latif yakın zamanda düzenlenen bir seminerde, hükümetin Mısır’ın sorunlarının ithal olduğunu saplantısından kurtulamadığını öne sürde. Kahire’nin sağlık ve eğitime yatırım yapmak ve reformları uygulamak yerine şehirler ve altyapı inşa etmeye odaklandığını düşündüğünü söyledi.

“Her zaman yalnızca palyatif semptom tedavisinin gerçekleştiği zayıf ekonomik performansın kısır döngüsüne hapsolduk” dedi.

DAHA FAZLA REFORM YAPILMASI GEREKİYOR

IMF, altı aylık stand-by kredisi taksitlerini esnek döviz kuruna bağlayarak Mısır döviz piyasası üzerindeki denetimini sıkılaştırdı. Bankalarda döviz talebinde biriken yığılmaları, resmi ve karaborsa döviz kurları arasındaki farkı ve bankalar arası döviz işlemlerini izleyeceğini söylüyor.

Ancak Kahire’deki Amerikan Üniversitesi’nde yardımcı doçent olan Amr Adly, Mısır ve çeşitli fon sağlayıcılarının bir araya gelip gelecekte kurtarma operasyonlarına duyulan ihtiyacı ortadan kaldıracak daha geniş reformlar üzerinde anlaşıp anlaşamayacaklarının belirsiz olduğunu söyledi.

“Bu kolay değil” dedi. “Ve daha da önemlisi, uzlaşma sağlansa da,  bunu kim uygulayacak?”

Kaynak:  Upturn in Egypt’s economic fortunes tempered by caution on reform