TEPAV:  Acil önlem alınmazsa, bütçe açığı patlayacak

Hükümetin kamuda tasarruf önlemleri açıklaması arifesinde, bütçedeki acıklı durumu TEPAV  Raporu gözler önüne serdi. TEPAV Bütçe İzleme Bülteni’nin ikinci sayısı yayımlandı. 2024 yılının ilk çeyreğine ilişkin veriler ışığında yapılan değerlendirmeye göre, ek tedbir alınmaması durumunda yıl sonunda bütçe açığının 783,8 milyar TL’nin üzerinde olabileceği ve 2024 yılı bütçe açığının milli gelire oranının yüzde 6,4’ten yüzde 8,3’e çıkabileceği belirtildi.

Basın kaynaklarına göre, kamuda tasarruf önlemlerinden bir yılda TL100 milyar bekleniyor. Bu meblağın, TEPAV’ın öngördüğü açıkları kapatması imkansız.

Bütçe dengesinin korunması için acil önlemler alınması gerektiği vurgulanan bültende, bütçe ödeneklerinin büyük çoğunluğunun zorunlu harcamalara ayrıldığı ve esnek harcamaların payının sınırlı olduğu kaydedilerek bu durumun, yapısal tedbirler alınmadığı sürece bütçe tedbirlerinin etkisinin sınırlandıracağı ifade edildi.

Merkez Bankası’nın geçmiş yıllarda bütçeye önemli miktarlarda kar payı aktardığı ancak buna karşın 2023 yılında Bankanın rekor seviyede zarar ettiği belirtilen bültende bu durumun bütçe gelirlerine olumsuz etki yaparak bütçe açığını artıracağı tahmin edildi.

Alternatif tedbirlere ihtiyaç var

Bültende, 2024 yılında bütçe açığının 2,652 milyar TL olarak öngörüldüğü ancak Hazine Finansman Programı’nda net borçlanmanın 1,328 milyar TL seviyesinde olduğu aktarılarak bütçe açığının kapatılması için alternatif tedbirlerin alınması veya borçlanmanın artırılması gerektiğine de dikkat çekildi.

Ek tedbire ek tedbir gelecek mi?

Geleceğe olumlu bakmak istenirse, Pazartesi açıklanacak önlemler dizisi,  bütçe istikrarını sağlama hususunda ilk adım olabilir.

Cuma günü, gelecek dönemde kamu maliyesine ilişkin birçok hususta adım atacaklarını dile getiren Şimşek, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Pazartesi günü Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcımızla birlikte tasarruf verimlilik paketini açıklayacağız. Bu ilk, bu son olmayacak. Buna benzer harıl harıl yoğun bir şekilde yaptığımız çalışmalarla önümüzdeki dönemde bu dezenflasyon programını ve sürecini nasıl güçlendireceğiz ona yönelik çalışmalarımızı aralıksız devam ettireceğiz. Dolayısıyla program çalışıyor ve çalışmaya devam edecek.”

Öte yanda, bütçe açıklarının projekte edilenden daha da yükseğe çıkması olasılığı göz ardı edilemez. Basın kaynaklarına göre, hükümet Temmuz’da emeklilerin yaşam koşullarını iyileştirmek için geleneksel yıl ortası zamlarının ötesinde iyileştirmeler tasarlıyor.   Emekli kök ücretine seyyanen zam ve/ya refah payı zammı gibi adımlar sosyal açıdan gerekli olabilir, ama 17 milyon civarında emeklinin yaşadığı ülkemizde maliyeti çok yüksek olur.   Eğer emeklinin yaşam koşulları iyileştirilecekse, bunun için vergi türünden ek kaynak bulunması zaruri olacak.

Bütçe açıklarının TEPAV öngörülerine yaklaşması iç ve dış borçlanma maliyetlerini hızla yükselteceği gibi, CDS rallisinin de önünü kesebilir. Bütçe açığının kontrol altına alınamaması kredi derecelendirme kuruluşlarından beklenen not artırımlarını da geciktirebilir.

Raporun tamamı için tıklayın