Yellen: “ABD, Çin’den yapılan ithalatın yeni endüstrileri yok etmesine izin vermeyecek”

ABD Maliye Bakanı Janet Yellen, yeni endüstrilerin Çin’den yapılan ithalatlarla yok edilmesini Washington’un kabul etmeyeceğini söyledi. Yellen, Pekin’in aşırı sanayi kapasitesini dizginlemesi gerektiği mesajıyla çıktığı dört günlük Çin seyahatini Pazartesi günü bu açıklamayla sonlandırdı.

Yellen Pekin’de düzenlediği basın toplantısında ABD Başkanı Joe Biden’ın, Çin’den yapılan ithalatın yaklaşık 2 milyon Amerikalı için istihdamı yok ettiği 2000’li yılların başındaki “Çin şokunun” tekrarlanmasına izin vermeyeceğini vurguladı.

Ancak Yellen, Pekin’in elektrikli araçlar, bataryalar, güneş panelleri ve diğer yeşil enerji ürünlerine yönelik büyük devlet desteğini sürdürmesi halinde, ABD’nin yeni gümrük vergileri getireceği ya da başka ticari tedbirler alacağı tehdidinde bulunmadı.

Yellen dokuz ay içinde Çin’e yaptığı ikinci ziyareti sırasında, Çin’in aşırı yatırımlarının iç talebin çok üzerinde fabrika kapasitesi yarattığı ve bu ürünlerin hızla artan ihracatının ABD ve diğer ülkelerdeki firmaları tehdit ettiği yönündeki şikayetlerini dile getirdi.

Aşırı kapasite sorununu tartışmak üzere yeni oluşturulan platformun, çözümlere ulaşmak için zamana ihtiyacı olacağını söyleyen ABD Maliye Bakanı, geçmişte ülkesinin çelik sektöründe yaşanan sıkıntılarla paralellikler kurdu.

Gazetecilere “Bu hikayeyi daha önce de gördük” diyen Yellen, “On yıldan uzun bir süre önce Çin hükümetinin büyük desteği, düşük maliyetli Çin çeliğinin küresel pazarı doldurmasına, dünya genelinde ve ABD’de endüstrileri yok etmesine neden oldu” şeklinde konuştu.

ABD Maliye Bakanı’ndan 9 ay içinde ikinci Çin ziyareti

Yellen, “Başkan Biden’ın ve benim bu gerçeği bir daha kabul etmeyeceğimizi açıkça belirttim” dedi.

Yellen, küresel pazar yapay olarak ucuz Çin ürünleriyle dolduğunda, “Amerikalı şirketlerin ve diğer yabancı firmaların ayakta kalması zorlaşır” dedi.

Çinli yetkililerle yaptığı görüşmelerin Amerika’nın çıkarlarını ilerlettiğini kaydeden Yellen, ABD’nin aşırı sanayi kapasitesine ilişkin endişelerinin Avrupa, Japonya, Meksika, Filipinler ve diğer gelişmekte olan piyasalardaki müttefikleri tarafından paylaşıldığını da belirtti.

Yellen’dan çözüm önerileri

Yellen, Çin’in hane halkına ve emekliliğe yönelik desteklerle tüketici talebini arttıracak adımlar atmasının ve büyüme modelini arz yönlü yatırımlardan uzaklaştırmasının olası bir kısa vadeli çözüm olduğunu söyledi.

Pazar günü Başbakan Li Qiang ile konuyu ele alan ve Maliye Bakanı Lan Foan ile biraraya gelen Yellen, Pazartesi günü ise Çin Halk Bankası (PBOC) Başkanı Pan Gongsheng ve eski başbakan yardımcısı Liu He ile görüştü.

Görüşmelerin ardından CNBC’ye verdiği söyleşide Yellen, Çin’in makroekonomik ortamındaki değişimler kadar, bu ülkeye yönelik ticaret kısıtlamaları hakkında da “çok fazla düşünmediğini” söyledi, ancak gümrük verilerini göz ardı etmeyeceğini yineledi.

Çin’e göre eleştirilerin odağı yanlış

Çin’in yasama meclisi olan Ulusal Halk Kongresi, Mart ayında hükümetin endüstriyel kapasite fazlasını azaltmak için adımlar atacağını açıklamıştı.

Ancak Pekin, ABD ve Avrupa’nın son zamanlarda Çin’in fazla kapasitesinin diğer ekonomiler üzerindeki risklerine odaklanmasının yanlış olduğunu kaydediyor.

Çinli yetkililer, eleştirilerin, kilit sektörlerdeki şirketlerin yaptığı yenilikleri hafife aldığını ve bu şirketlerin büyümesinde devlet desteğinin önemini abarttığını söylüyor.

Çinli yetkililer ayrıca gümrük vergileri ya da diğer ticaret kısıtlamalarının, dünyanın dört bir yanındaki tüketicileri, küresel iklim hedeflerine ulaşmada kilit öneme sahip yeşil enerji alternatiflerinden mahrum bırakacağını söylüyor.

Çin Sanayi ve Bilgi Teknolojileri Bakanlığı, devlet medyası CCTV ve China Daily tarafından yayınlanan açıklamada, Çin elektrikli araçlarına yönelik ticaret kısıtlamalarının büyüyen bir sektör için yıkıcı olacağını ve Dünya Ticaret Örgütü kurallarına aykırı olacağını belirtti.

Elektrikli araç ihracatını desteklemeye kararlı olduğunu kaydeden bakanlık, nakliye ve lojistik planlaması dahil sektörün “denizaşırı gelişimini hızlandırmaya” yardımcı olacağını kaydetti. Bakanlık ayrıca firmaların yenilik yapmaları ve küresel standartları karşılamaları için destek vereceğini de bildirdi.

Çin hükümetinden ABD ve Avrupa’ya eleştiri

Devlet haber ajansı Xinhua’nın haberine göre Çin Başbakanı Li Qiang, ABD’nin “ekonomik ve ticari meseleleri siyasi ya da güvenlik meselelerine dönüştürmekten kaçınması” ve üretim kapasitesi konusuna “pazar odaklı ve küresel bir perspektiften” bakması gerektiğini söyledi.

Çin Ticaret Bakanı Wang Wentao da Paris’te Çinli elektrikli araç üreticileriyle yaptığı toplantıda, ABD ve Avrupa’nın Çin’in aşırı elektrikli araç kapasitesine ilişkin iddialarının temelsiz olduğunu söyleyerek daha sert itirazlarda bulundu.

Wang, Çin’in elektrikli araç şirketlerinin sübvansiyonlardan çok, sürekli teknolojik yeniliklere, mükemmel üretim ve tedarik zinciri sistemlerine ve tam piyasa rekabetinden destek aldığını söyledi.