Kredi faizleri uçunca Eximbank TL reeskont kredisine talep arttı

İhracatçılar, TL reeskont kredisine yoğun ilgi gösteriyor. Eximbank Genel Müdürü Ali Güney, talepleri günlük limit çerçevesinde adil bir şekilde yönetmeye çalıştıklarını belirtirken, ihracatçılar gecikmenin işletme sermayesi sorununu artırdığını dile getiriyor.

TL reeskont kredisi düşük yüzde 37’lik maliyetiyle oldukça cazip, ticari kredi faizlerinin yüzde 60’ın üzerine çıkmasıyla talebin artmasına yol açtı. Bazı sektör temsilcileri, bankaların TL reeskont başvurularına en az 2-3 ay sonrasına randevu verdiğini belirtiyor. Bu durumda firmaların yüksek faizli ticari kredi veya döviz kredisi kullanmak zorunda kaldığını ve bu durumun işletmelerin bilançoları için ciddi bir risk oluşturduğunu ifade ediyor. Günlük 3 milyar TL olan limitin de kısıtlandığı iddialarını Eximbank yetkilileri reddetti.

Eximbank Genel Müdürü Ali Güney, talebin fazlalığı nedeniyle gelen talepleri günlük limitler çerçevesinde adil bir şekilde yönettiklerini ancak talep fazlalığı nedeniyle tüm talepleri aynı anda karşılayamadıklarını söyledi. Kredinin kötüye kullanımını engellemek adına herhangi bir çalışma yapılıp yapılmadığını sorduğumuz Güney, uygulama esaslarının belli olduğunu ve bu çerçevede firmalara kredi kullandırmaya devam ettiklerini ifade etti. Güney, günlük limitin 3 milyar TL olduğunu, bunun 2 milyar TL’sini Eximbank’ın kullandırdığını, kalan kısmın özel bankalar tarafından kullandırıldığını sözlerine ekledi.

Hatırlanacağı üzere, Merkez Bankası Temmuz 2023’te 300 milyon TL olan reeskontta günlük kullanma limitini 1,5 milyar TL’ye, Eylül 2023’te ise 3 milyar TL’ye çıkarmıştı. Ayrıca, Eximbank’ın sermayesi de Temmuz 2023’ten bu yana 3 kez artırılarak 35 milyar 700 milyon liraya çıkarılmıştı. Kasım 2023’te ise ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredilerinde toplam faiz maliyetine üst sınır getirilmiş, TCMB iskonto oranı azami yüzde 25,93’te sabitlenmişti.

Verilere göre, Eximbank kredisinde kullandırılan toplam tutar 2023 yılında 19,6 milyar dolar ile bir önceki yılın seviyesinde gerçekleşti. Ancak bu düşük seyir, ihracatçı kredilerinin ihracata oranındaki görünümü de olumsuz etkiledi. Türkiye’nin 2023 yılında gerçekleştirdiği 255,8 milyar dolarlık ihracatın Eximbank kredisiyle oranı yüzde 7,6 ile son 10 yılın en düşük seviyesine geriledi.

Eximbank Genel Müdürü Ali Güney, geçen yıl kullandırılan 19,6 milyar dolarlık kredi tutarını 2024’te yüzde 22,4 artırarak 24 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini açıkladı.

Öte yandan Türk Eximbank, Japon İhracat ve Yatırım Sigorta Kuruluşunun (NEXI) yüzde 100 oranında sigortası ve Hazine ve Maliye Bakanlığının garantisi altında bir bankalar konsorsiyumu ile 140 milyon euro tutarındaki 10 yıl vadeli kredi anlaşmasını 22 Mart 2024 tarihinde imzaladı.