ANALİZ: Krediyle ihtiyaç karşılama ağır yük getiriyor! Nerede o eski faizler?

Mart ayı boyunca bankalar, ihtiyaç kredisi faizlerini artırmaya devam etti. Bu hafta içerisinde, ihtiyaç kredisi faizleri aylık yüzde 7’ye yaklaşırken, 12 ay vadeli 10 bin lira kredi için geri ödeme tutarı 16 bin lirayı aşmış durumda. Merkez Bankası, bankaların aylık büyüme sınırını yüzde 2’ye düşürerek parasal sıkılaştırmaya katkıda bulunmuştu.

Ekonomim’den Şebnem Turhan’ın haberine göre, özellikle bireysel ihtiyaç kredilerindeki faiz artışı, Merkez Bankası’nın politika faizi artırımına paralel olarak ivme kazanıyor. Bankaların yeni haftaya yaptığı 50-70 baz puanlık ihtiyaç kredi faizi artışıyla birlikte, 10 bin lira tutarındaki 12 ay vadeli bir ihtiyaç kredisinin geri ödemesi 16 bin 832 liraya kadar yükselebiliyor. Ancak bu yüksek maliyete rağmen, Merkez Bankası verilerine göre 13 haftalık yıllıklandırılmış tüketici kredi büyümesi yüzde 34,1’e ulaşmış durumda.

Merkez Bankası, döviz talebini kontrol altına almak ve piyasadaki likiditeyi düzenlemek için makroihtiyati önlemler almaya devam ediyor. Mart ayının başında ihtiyaç kredilerinin aylık büyüme sınırını yüzde 3’ten yüzde 2’ye düşüren Merkez Bankası, geçtiğimiz hafta sonu kredi kartından nakit çekim faiz oranlarını yükselterek bu hafta ihtiyaç kredi faizlerinde bir artışa neden oldu. Bununla birlikte, 70 bin liraya kadar olan ihtiyaç kredileri hala menkul kıymet tesisinden muafiyetle sağlanmaya devam ediyor.

Mart ayı boyunca faizlerin yükselmesiyle birlikte, bankaların ihtiyaç kredi faiz artışı neredeyse 200 baz puana ulaştı. Örneğin, bir özel bankanın ihtiyaç kredi faizi, şubat sonunda yüzde 4,49 iken, Mart ayında Merkez Bankası’nın tedbirlerinden sonra yüzde 5,39’a yükseldi. Bu hafta ise aynı bankanın ihtiyaç kredi faizi yüzde 6,1’e çıktı.

Bankaların internet sitelerinde sunulan kredi hesaplama uygulamaları aracılığıyla yapılan değerlendirmelere göre, bu hafta 10 bin lira ve 12 ay vadeli ihtiyaç kredisi kullanan bireylerin geri ödeme miktarı en düşük 11 bin 216 lira, en yüksek ise 16 bin 832 lira olarak hesaplanmaktadır.

Bankalara göre en yüksek geri ödeme oranı Odeabank’ta görülmektedir. Aylık yüzde 6,69 faiz oranı uygulayan Odeabank’ta, 10 bin lira için 12 ay vadeli ihtiyaç kredisi geri ödemesi 16 bin 832 liraya kadar çıkabilmektedir. Diğer bankaların faiz oranlarına göre ise geri ödeme miktarları değişmektedir. Kamu bankaları arasında ise Halkbank’ta en yüksek geri ödeme görülmektedir. Halkbank’ın aylık yüzde 5,2 faiz oranı ve yıllık yüzde 120,5 bileşik faiz oranıyla 10 bin liralık kredinin geri ödemesi 14 bin 915 lira olmaktadır.

Tüketici kredi büyümesi, Merkez Bankası verilerine göre yüzde 34,1 seviyesinde gerçekleşmiştir. Faiz oranlarının yüksekliğine rağmen, bankacılık sektöründe tüketici kredi büyümesi hızla artmaktadır. Özellikle özel bankalarda tüketici kredi büyümesi yüksek seviyelerde seyretmektedir. Kamu bankalarında ise bu büyüme hızla pozitif yönde artmaktadır.