Genel
Tufan Cömert/BBVA: Londra’daki yabancılar Türkiye hakkında ne düşünüyorlar?
AK Parti seçimlerden galip çıkarsa, yani İstanbul’u ve/veya Ankara’yı da alırsa “artık bu kadar sıkı politika yeter eski düşük faizli sisteme dönelim” deyip Mehmet Şimşek’in görevine son verilir mi ya da “AK Parti seçimleri kaybederse bunun faturası Mehmet Şimşek’e kesilir mi” gibi sorular üzerine yoğunlaşıyor.
Uzunca bir süredir Londra’da yatırımcılarla Türkiye hakkındaki görüşlerimi paylaşıyorum. Bugün benden ziyade onların Türkiye hakkında ne düşündüklerinden bahsetmek istiyorum.
Öncelikle seçim sonrasına yönelik kafaları oldukça karışık; seçim sonuçlarına bağlı olarak Sn. Mehmet Şimşek’in görevine devam edip etmeyeceğine yönelik hala çok soru geliyor. Bunlar kabaca AK Parti seçimlerden galip çıkarsa, yani İstanbul’u ve/veya Ankara’yı da alırsa “artık bu kadar sıkı politika yeter eski düşük faizli sisteme dönelim” deyip Mehmet Şimşek’in görevine son verilir mi ya da “AK Parti seçimleri kaybederse bunun faturası Mehmet Şimşek’e kesilir mi” gibi sorular üzerine yoğunlaşıyor.
Daha önce de burada bahsettiğim üzere, kendilerine seçim sonuçlarının Türkiye’nin ekonomisi ile doğrudan bir alakası olmadığını, yani Türkiye’nin mevcut girmiş olduğu yoldan geriye dönmesinin maliyetinin çok yüksek olacağının devletin her katında kabul gördüğünden bahsettiğimde buna da bir itiraz gelmiyor. Fakat gene de gelişmeleri görmek istiyorlar. Keza yabancıların Türkiye’deki portföy yatırımlarına baktığımızda şu anda zaten aynı tavrın geçerli olduğunu görüyoruz.
Türkiye’nin enflasyonla mücadele konusunda doğru adımlar attığı konusunda hepsi hemfikir, ancak burada Merkez Bankası’nın faizi daha da yukarı çekmeden sadece makro ihtiyati önlemlerle mücadelenin yetersiz olacağı kanaati hakim. Genel görüş beş puanlık bir artırımın daha gerekli olduğu yönünde.
Fakat faizin geldiği yüksek seviye Türkiye ekonomisini kuşkusuz daha da yavaşlatacak. Bu konuda mesela bana çok sorulan bir soru gerçekten Türkiye enflasyonu düşürmek istiyorsa (buradaki düşüşten kasıt 40lı 30lu seviyeler değil, Türkiye için artık makul kabul edebileceğimiz 20li rakamlar) Türkiye ekonomisinin ciddi şekilde yavaşlamasına, hatta belki bir süre resesyona girmesine izin verilip verilmeyeceği.
Benzer şekilde bunun Türk lirasında ciddi bir değer kaybına izin verilip ekonominin bu şekilde soğutulması, bu esnada aynı Mısır’ın yaptığı gibi yüksek bir faiz artışıyla yeniden piyasaların dengelenmesine izin verilmesi de yabancının senaryoları arasında. Aslında buna senaryo demeyelim, daha çok neden bunun yapılmadığını, neden bunun düşünülmediğini soruyorlar.
Mali disiplin veya cari denge konusunda ciddi bir kaygıları olmadığını çok rahat ifade edebilirim, zaten Türkiye Cumhuriyeti’nin, Türkiye varlık fonunun Eximbank‘ın, özel bankalarımızın yaptığı borçlanmalarda gelen taleplerin en kötüsünün 5/6 kat olduğunu düşünürsek burada da herhangi bir kaygıları olmadığı aşikar.
Türk halkının görece yüksek mevduat faizlerine rağmen neden hala döviz tercihinde bulundukları, mevcut yüksek enflasyon ortamında nasıl olup da geçinebildikleri, Türk bankalarının bu ortamda nasıl para kazanabildileri gene yabancının merak ettikleri arasında. Tabi bunları bir yatırım kararına baz teşkil etmesinden ziyade, Türkiye dinamiklerini anlamak istemelerine bağlıyorum şahsen.
Seçim sonrası seri not artışlarının gelebileceği, özellikle hisse piyasası başta olmak üzere TL cinsi enstrümanlara daha fazla portföy akımı geleceği yönündeki görüşlerime pek bir itiraz yok. TL cinsi tahviller konusundaysa aslında oldukça güçlü bir alım isteği gözlemliyorum, ancak hem fonlama tarafının hala çok yüksek olması, hem de enflasyon tarafında çok ikna olmamış durumda bulunmaları bu tarafı biraz daha sürüncemede bırakacak gibi görünüyor.
(Foto bu haftaki bir toplantıdan, leziz İngiliz mutfağının🫣 bir kaç örneğini görebilirsiniz. Zamanında satın aldığım ama sonra ücretini ödemeyi unuttuğum için artık bana ait olmayan sitemi geri alabilirsem İngiltere’de yaşamak ile ilgili gözlemlerimi ve paranın rengi tadındaki notlarımı tekrar buradan paylaşmaya başlayacağım inşallah)
Stratejist Tufan Cömert’in 9 Mart tarihli eski Twitter, şimdiki X paylaşımıdır