ANALİZ:  İç ve dış talep koşullarında beklenmedik iyileşme

İktisadi Yönelim Anketi şubat ayı verileri, imalat sanayiine yönelik iç ve dış talepte belirgin artış ve buna bağlı olarak üretimde toparlanmaya işaret etti. Ayrıca, Kapasite Kullanım Oranı mevsimsellikten arındırılmış olarak aylık 0,6 puan artışla %77’ye yükseldi. Bu artışta geçen ay taşıt sektöründeki fabrika tatili kaynaklı etkilerin geri alınması da etkili oldu. Diğer taraftan, uzun süredir zayıf seyreden giyim ve tekstil sektörlerinde aylık bazdaki iyileşme de artışa katkı yaptı.

Firmaların istihdam eğilimi gerileyerek tarihsel ortalamalarına yakınsarken, yatırım eğilimi kısmi bozulmaya karşın olumlu seyrini sürdürüyor. Maliyet soruları ve gelecek 12 ay enflasyon beklentileri enflasyon üzerinde maliyet yönlü baskıların sürdüğüne ve önemli bir risk unsuru olmaya devam edeceğine işaret ediyor.

Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE): RKGE’de mevsimsellikten arındırılmış olarak düşüş eğilimi devam ediyor. Endeks 0,9 puan daha azalarak 102,0 değerini aldı ve Aralık 2022’den bu yana en düşük seviyeye indi. Endeks iyimserlik ima eden 100 eşik değerinin üzerinde kalmakla birlikte tarihsel ortalamasının 1,5 puan altına inerek imalat sanayiinde görece kötümser görümümün sürdüğüne işaret etti.

Endeksin aylık bazdaki düşüşünde gelecek 3 aya ilişkin üretim hacmi ve sabit sermaye harcamaları sorularındaki gerileme ön plana çıktı. Alt bileşenlerden sadece mevcut durum ve son 3 aya ilişkin toplam siparişlerde artış görüldü. Alt bileşenlerin bugünkü değerlerini, ana endeksin benzer seviyelerde olduğu 2022 sonu ile kıyasladığımızda ise, bugünkü değerlerin mevcut duruma ilişkin sipariş ve stok sorularında daha yüksek, geleceğe yönelik üretim ve istihdam sorularında ise daha düşük olduğunu görüyoruz.

Sektörel Güven Endeksleri (SGE): Hizmet ve inşaat sektörü güven endekslerinde artış devam ederken, perakende sektörü güven endeksi son iki aydır geriliyor. Hizmet Sektörü Güven Endeksi sınırlı da olsa yeniden tarihsel ortalamasının üzerine çıktı. Artışın sürükleyicisi olarak iş hacmine ve talebe yönelik sorulardaki kuvvetli toparlanma öne çıkıyor. Geleceğe yönelik iş hacmi beklentisi de son iki aydır artıyor. Diğer taraftan istihdama yönelik sorulardaki zayıflama endeksteki artışı sınırlıyor.

Perakende Sektörü Güven Endeksi tarihsel ortalamasının 6,5 puan altında seyrediyor. Ancak, iş hacmi sorusunun tarihsel ortalamasının üzerinde kalması ve stok seviyesi sorusundaki düşüş sektöre yönelen talebin gücünü koruduğuna işaret ediyor. İnşaat Sektörü Güven Endeksi son iki aydır artış göstererek aralık ayındaki düşüşünü telafi etti ve uzun dönem ortalamasının 0,9 puan üzerine çıktı. Perakende ve inşaat sektörlerindeki istihdam görünümü ve beklentisinin seyri hizmetler sektörüne göre daha olumlu.