Küresel Demokrasi Endeksi: Türkiye’de ‘hibrit rejim’ var

Merkezi İngiltere’nin başkenti Londra’da olan Economist Intelligence Unit, her yıl düzenli olarak yayınladığı “Küresel Demokrasi Raporu”nun 2024 edisyonunu yayınladı. Raporda ülkelerde yaşananlar değerlendirilerek belli bir puanlamaya göre sıralama yapıldı.

24 ülkenin “tam demokrasi”, 50 ülkenin “kusurlu demokrasi”, 34 ülkenin “hibrit demokrasi” ve 59 ülkenin de “baskıcı rejim” olarak sınıflandırıldığı listede Türkiye de yer aldı.

Raporda, “ABD hegemonyası giderek daha fazla tartışmalı hale gelirken, Çin küresel nüfuz için yarışırken ve Suudi Arabistan ile Türkiye gibi yükselen güçler de çıkarları doğrultusunda hareket ederken uluslararası düzen daha istikrarsız hale gelmektedir.Bu arada, dünyanın en büyük gelişmiş demokrasilerin kendi içlerindeki siyasi ve sosyal çatışmaları yönetmekte zorlandıkları görüldü” ifadesi kullanıldı.

Birinci olan Norveç, toplamda 9.81 puan alırken seçim süreci kategorisinden 10 tam puan, işlevsel bir hükümet kategorisinden 9.64 puan, siyasi katılımdan 10 tam puan, siyasi kültürden 10 puan ve sivil özügrlükler kategorisinde de 9.41 puan aldı.

Türkiye ne durumda?

Türkiye raporda 4.33 puan alırken hibrit demokrasi ülkeleri arasında yer aldı. Geçen yıl 103’üncü sırada yer alan Türkiye 1 sıra yükselerek sıralamada 102’nci oldu.

Türkiye’ye verilen puanlar ise sırasıyla şu şekilde oldu:

Toplam- 4.33 puan

Seçim süreci- 3.50

İşlevsel bir hükümet- 5

Siyasi katılım- 6.11

Siyasi kültür- 5

Sivil özgürlükler- 2.06

2022 ve 2023’te çatışma ve gerilim yaşayan ülkelerin çoğunlukla otoriter rejimler ve hibrit rejimler olduğuna dikkat çekilirken Avrupa’da bölgesinin demokrasi alanında diğer bölgelere daha iyi performans gösterdiği belirtildi.

Raporda Türkiye’nin az da olsa düşüş yaşadığı kaydedilirken, “Avrupa’da aykırı olan ülke Türkiye’nin 2023’te puanı biraz düştü. 4.33 puan ve 167 ülke arasında 102’nci olarak hibrit rejim kategorisinin alt sıralarına yakınlar” denildi.

Türkiye sıralamada aynı kategoride yer aldığı Kenya, Bosna-Hersek, El Salvador, Guatemala ve Uganda gibi ülkelerin gerisinde kalırken, Nijerya, Angola, Fildişi Sahilleri gibi ülkelerin ise önünde yer aldı.