Genel
FT: 2023 yılında para kazandıran alışılmamış mali varlıklar
Bizim Eurotahviller, uranyum, Solana ve kakao yatırımcıları zengin etti
Büyük yatırımcılar 2023’ün büyük bir kısmını, çok az kişinin tahmin ettiği borsa rallisinden pay kapmak, ya da tahvil yılı pazarı delice çalkalanırken kayıplarını telafi etmekle geçirdiler. Ancak yıl aynı zamanda daha “butik” piyasalarda risk alacak cesarete sahip yatırımcılar için büyük kazançlar da sundu. İşte en iyi para kazandıran “egzotik” mali varlıklar.
Türk dolar tahvillerini tutana aşkolsun
Türkiye’nin ABD doları cinsinden (Euro) tahvilleri, yatırımcıların ülkenin daha geleneksel bir politika rotası izleyeceği yönündeki işaretleri memnuniyetle karşılamasıyla, 2023’te yükselişe geçti. Eurotahviller önde gelen gelişmekte olan piyasaların sabit gelirli menkullerinin değerini ölçen endeksinde en üst düzey kazanımlarını kaydetti.
Gelişmekte olan piyasa fon yöneticileri tarafından referans olarak kullanılan JPMorgan EMBI Global Çeşitlendirilmiş tahvil endeksine dahil edilen Türk tahvilleri, 2023’te yaklaşık yüzde 16 oranında getiri sundu. Kazançlar, daha geniş endeksin belirlediği yüzde 11’lik getiriyi aştı. Eurotahviller kıyaslamadaki ilk 10 bileşen arasında en iyi performansı gösterdi.
Türkiye’nin dolar borcunun güçlü getirisi, ülkenin varlıkları açısından çalkantılı bir yılda gerçekleşti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, mayıs ayında yeniden seçildi ve liranın değer kaybetmesine neden olan ve merkez bankasının döviz cephanesinin tükenmesine neden olan alışılmışın dışındaki politikalardan uzaklaşarak birçok ekonomisti ve yatırımcıyı şaşırttı.
Maliye bakanlığına eski Merrill Lynch tahvil stratejisti Mehmet Şimşek’i, merkez bankası başkanlığına da eski Goldman Sachs bankacısı Hafize Gaye Erkan’ı atadı. Şimşek ve Erkan, ülkenin döviz rezervlerini yeniden inşa etmek için önlemler aldı ve yüzde 60’lara doğru seyreden enflasyonu yavaşlatmak için faiz oranlarını sert bir şekilde artırdı.
Yine de, uzun süredir yüksek faize karşı olan Erdoğan’ın gelecek yıl yapılacak önemli yerel seçimler öncesinde yeni stratejisine sadık kalıp kalmayacağına dair endişeler sürüyor.
Uranyumda radyoaktif getiri
2023 yılında uranyumun “boğa koşusu” iki uzun vadeli ekonomik eğilimin ürünüydü: enerji güvenliği ihtiyacı ve net sıfıra karbon salınıma yönelim.
Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesi, dünyanın dört bir yanındaki hükümetleri enerji ithalatına olan bağımlılıklarını yeniden gözden geçirmeye zorlarken, uluslararası anlaşmalar doğrultusunda karbon emisyonlarının azaltılmasına yönelik artan baskı, bol ve temiz enerji kaynağı olarak nükleere olan ilgiyi yeniledi.
‘Sarı kek’ lakaplı urnayum karışımının fiyatı, CME Group’un vadeli işlem verilerine göre Aralık ayında pound başına 90 $ ile 15 yılın en yüksek seviyesine ulaştı; bu rakam yılın başında 50 dolardı.
Uranyum yatırımcıları daha gidecek çok yol olduğunu söylüyor. Dünya rezervlerinin yaklaşık yüzde 5’ini elinde bulunduran Nijer’deki darbe, kritik hammaddenin arzından azalma tehdidini yansıtarak Temmuz ayında panik alımları tetikledi.
Uranyum ticareti yapan İngiltere merkezli yatırım şirketi Yellow Cake, Çin’in artan talebi karşılamak için piyasadaki malı kapatmaya çalıştığı konusunda uyarıyor. Nükleer santrallerin ihtiyaç duyduğu zenginleştirilmiş uranyumun en büyük ihracatçısı olan Rusya’ya bağımlılık, Washington DC’de ve müttefiklerinde alarm zilleri çaldırıyor.
Kripto güzeli Solana tekrar forma girdi
Bir zamanlar dijital finansın geleceği olarak lanse edilen kripto para birimi olan Solana, FTX’in çöküşünün değerinin yüzde 90’ından fazlasını yok etmesinden sonra bu yıl yeniden hayata döndü.
Solana’nın en büyük destekçilerinden biri, başarısız kripto borsasının genel müdürü Sam Bankman-Fried’di. Bankman-Fried borsanın saniyede binlerce işlemi gerçekleştirebilecek dijital bir defter olma vaadini pazarlıyordu. Bu kısıtlama Bitcoin dahil birçok kripto para biriminin önündeki teknolojik engeldi. FTX çöktüğünde büyük bir Solana token yığınını tutuyordu.
Solana yatırımcılarını rahatsız eden güvenilirlik sorunları ve bir numaralı sponsorunun batmasıyla 250 dolara yükselen fiyat, 2023’ün başlarında sadece 13 dolara düştü.
Ancak Solana yavaş yavaş arızalarını gidermeye başladı – ve yatırımcıların gözünde yavaş yavaş Bankman-Fried’in mahkemelerde yitirdiği prestijinden kendini ayırdı. Bu yıl şu ana kadar yüzde 560 artışla 87 dolara yükseldi.
Ancak Solana’nın bir gün Wall Street bankalarından birinin deyimiyle “dijital varlık sisteminin vizesi” olma hedefi henüz çok uzakta. Merkezi olmayan finansal ağlara yönelik projelere taahhütte bulunan 52 milyar dolarlık yatırımların yalnızca yüzde 2’si token üzerine inşa edilen projelere gönderildi.
Kakao damaklara lezzet verdi
Aşırı hava koşullarının Batı Afrika’daki mahsulleri tahrip etmesi, arzın azalması ve çikolata talebinin yükselmesi nedeniyle kakao vadeli işlemleri tüm zamanların en yüksek seviyesine tırmandı.
Intercontinental Exchange’in Londra kakao vadeli işlem sözleşmesi (tüccarların 1.000 tona kadar bireysel siparişleri alıp satmasına olanak tanıyan küresel bir referans noktası) şu anda yıl başından bu yana yüzde 91 artışla metrik ton başına 3.570 £ seviyesinde işlem görüyor. Yumuşak emtia alanında 2023’te yalnızca portakal suyu daha fazla artış gösterdi.
Analistler, Gana, Nijerya ve dünyanın en büyük kakao tedarikçisi olan Fildişi Sahili’nin bazı bölgelerine normalden daha yoğun yağışların kara bakla hastalığının yayılmasını şiddetlendirdiğini ve hasatları geciktirdiğini söylüyor. Traderlar El Niño’nun artırdığı sıcak ve kuru havanın gelecek yılın başında üretimi daha da olumsuz etkileyeceğinden endişe ediyor.
ING emtia stratejisi başkanı Warren Patterson, öyle olsa bile, kakao fiyatlarındaki “daha yukarı bir hareketin nedenini bulmanın zor” olduğunu söyledi. “Batı Afrika’dan gelen arz korkulduğu kadar kötü olmazsa, piyasayı agresif bir aşağı yönlü düzeltme bekliyor.”
Kaynak: The offbeat markets that offered bumper returns in 2023