Ticaret Bakan Yard. Volkan Ağar: “Devlet tüm imkanlarını ihracatçı için seferber etti”

Türkiye İhracat Seferberliği Zirvesi, açılış konuşmalarının ardından özel panellerle devam etti. Ticaret Bakan Yardımcısı Volkan Ağar, devletin tüm imkanlarının ihracat ve ihracatçı için seferber edildiğini söyledi. Zirvenin ilk panelinde ‘2023 İhracat Vizyonu ve Yeni Fırsatlar’ masaya yatırılırken, A Para Spikeri Uğur Korkmaz’ın moderatörlüğünde T.C Ticaret Bakan Yardımcısı Volkan Ağar, Gaziantep Organize Sanayi Bölge Başkan Vekili Yaşar Erturhan, Güneydoğu İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Ahmet Fikret Kileci ve Sanko Holding Yönetim Kurulu Başkanı Adil Sani Konukoğlu ihracat fırsatlarını değerlendirdi. Ticaret Bakan Yardımcısı Ağar, 2023 yılının hem dünya hem Türkiye için oldukça zorlu bir yıl olduğunu hatırlatarak Türkiye zaten zor bir coğrafyada, küresel sorunlar ülkemizi zorladı. Ama zorluklardan güçlü bir şekilde çıkmayı bilen bir ülkeyiz” dedi.

Türkiye’nin ihracata yönelik bir kalkınma modeli belirlediğini belirten Ağar, “Son 20 yılda bunun önemini gördük. İhracat 20 yılda 7 kat artarak 254,2 milyar dolara geldi. Hizmet ihracatı 100 milyar dolara gelecek bu yıl sonunda. OVP hedeflerinde 255 milyar dolarlık ihracat hedefi var, ama yılı bunun üzerinde bir ihracatla kapatacağız. 2 Ocak’ta Cumhurbaşkanımız güzel rakamları paylaşacak” ifadelerini kullandı. AB’deki olumsuzlukların dış ticarete yansıdığına dikkat çeken Ağar, şunları söyledi: “O yüzden Uzak Ülkeler stratejisiyle 18 ülkeye ihracat artırma hedefimiz var. 2024’te geleneksel pazarlar dışında bu 18 ülkeye yönelik faaliyetlerimizi ve ihracatımızı artıracağız. 61 ihracatçı birliğiyle 2028 tanıtım vizyonu hazırladık. Bu eylem planlarını 2024 yılı ocak ayı itibarıyla başlayacağız. Her sektör ülke ve ürünlerini projelendirdi. Bu projeleri destekleyeceğiz. E-ihracat da öne çıkıyor. Destekler sayesinde e-ihracatın toplam ihracattaki payını yüzde 1,5’lardan yüzde 10’lara çıkarmayı hedefledik. E-ihracat platformuyla yol haritası hazırlıyoruz. 2024’te hizmete alacağız. Eximbank destekleriyle ihracatın tabana yayılması için de KOBİ’lerin ihracattaki payını yüzde 26’dan yüzde 32’ye çıkarmayı hedefliyoruz.”

Milli e-ihracat platformu geliyor

Bakanlık olarak dünyadaki gelişmelere kayıtsız olmadıklarının altını çizen Volkan Ağar, şu bilgileri paylaştı: “İhracat Genel Müdürlüğü bünyesinde e-ihracat dairemiz var. E-ihracata yönelik devlet desteklerini yürürlüğe koyduk. Bilindik destekler değil, çağın gereklerine uygun destekler. Alanlardan büyük takdir topladı. E-ihracat yapmak isteyen firmalarımıza rehberlik eden, yol haritaları sunan E-Kolay İhracat Platformu’nu 2024’te sunacağız. Tamamen ücretsiz, yapay zekayla çalışan ve canlı veriyle beslenen bir platform. Ayrıca Milli E-İhracat Platformu da kuracağız. TİM ve TOBB işbirliğiyle fizibilite çalışmaları yürütülüyor. TOGG’daki gibi bir sinerji yaratmaya çalışıyoruz. Şu anda çalışmalar sürüyor. 2024’te devreye alacağız. Yeşil dönüşüme yönelik de destekler kurguladık. Bu da yürürlüğe girince firmalarımız yeşil dönüşüm desteklerine kavuşacak.” Ağar, 2024 beklentilerine yönelik de, “2024’ün zorlu bir yıl olacağı beklentisi var ancak ekonomi yönetiminde gördüğüm manzara şu; ihracat ve ihracatçı için devletin esirgediği hiçbir şey yok. Aralıkta ihracat için 1,5 milyar TL ilave ödenek ayrıldığını görmedim hiç. Devletin tüm imkanları ihracat için seferber edilmiş durumda. Buna finansman da dahil, ihracat destekleri de. Yeni kredilerle ihracatçının yanında olmaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.

Sanayicilere sürdürülebilirlik çağrısı

Sanko Holding Yönetim Kurulu Başkanı Adil Sani Konukoğlu da deprem sonrası tekrar toparlanma sürecine girdiklerini söyledi. Pandemiyle e-ihracatın hızlıca gündeme geldiğini belirten Konukoğlu, “Pandemide, hayatında e-ticaretle alışveriş yapmamış insanlar internete yöneldi. Bu döngüyle hızlıca dünya genelinde e-ihracat gelişmeye başladı. Gümrüklerde kontroller arttı, ülkeler önlemler almaya başladı. Yoksa kayıtsız ekonomiye doğru bir gidişat vardı. Oturduğunuz yerden dünyanın her yerinden alışveriş yapabilirsiniz. Bunun daha da üzerine gidebiliriz. Ancak özellikle Çin’le rekabet edebilmek için e-ticarette ihracata yönelik nakliye desteklerinin artırılmasını istiyoruz” ifadelerini kullandı. “2024’ün çok zor olacağı kesin ama biz bundan daha zor günler gördük” diyen Konukoğlu, şöyle devam etti: “Ekonomi yönetiminin bu işi başaracağına inanıyorum. Kayıplarımızın olacağını kabul ediyoruz, bu fedakarlığı hep birlikte yapacağız. Ama bundan sonra sürdürülebilirliği, yeşil dönüşümü ortaya koymamız lazım. Geri dönüşüm sadece tekstilde değil, her sektör için geçerli. İhracatın çok daha fazla olmasını istiyorsak bu yola baş koymak zorundayız. Sürdürülebilirlik artık her şeyin başı. İleriye dönük hareket etmek zorundayız. Tekstil atığı sadece Avrupa’da yıllık 8 milyon ton, ABD’yi ve Uzakdoğu’yu da katarsak 45 milyon ton. Bunun ne kadarını toprağın altına gömeceğiz. Artık hammadde pahalı. Bir de çöplüğe dönüyoruz, torunlarımızı da düşünmek zorundayız. Sanayici arkadaşlarımdan ricam, bu konuda kendi sektörlerinizde neler yapabilirsiniz araştırın.”

Bu zor dönemden avantajlı çıkabiliriz

Dünyanın çok ciddi bir değişimden geçtiğini vurgulayan Güneydoğu İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Ahmet Fikret Kileci ise, “Kaynaklar sınırlı. Dünya artık eskisi gibi değil, her şey artık daha idareli olmak zorunda” dedi. Bu yıl tekstilin çok zor bir dönemden geçtiğini belirten Kileci, şunları söyledi: “Kimsenin önceliği kıyafet değil. Krizlerden ilk etkilenen sektörler arasındayız. 2023’te aldığımız darbeleri avantaja çevirmemiz lazım. Dönüşümle ilgili çok önemli destekler var. Bu desteklerle kendimizi yenilememiz gerekiyor. İthal ikameli ürünlerde ciddi destekler var. Bunları doğru kullanırsak bu süreçten çok ciddi avantajla çıkarız. Bugün canımız yanıyor ama başka çaremiz yok. Her ülkede zorluklarla karşılaşsak da ihracatçılar olarak savaşıp, bu süreci atlatmamız gerekiyor. Hiçbir zaman enseyi karartmadık, kendi ülkemizde de umutsuz değilim. Çalışkan bir ülkeyiz, genç nüfus avantajımız var. Biz işimize bakacağız. Herkes kendi işini en iyi şekilde yapmaya çalışırsa, o zaman sorun olmuyor zaten. Her felaket nimeti de beraberinde getiriyor. Bu yaşadığımız şeyler bizi ekonomik olarak bir yerlere taşıdı. Artık önümüze bakmamız lazım. Takip ederek, yapıcı şekilde sorgulayarak işimizi yapmamız lazım. Başka gidecek yerimiz yok, bu ülke bizim.”

İhracatta 2024’ten umutluyum

Gaziantep Organize Sanayi Bölge Başkan Vekili Yaşar Erturhan da, “Türkiye’nin en temel sorunlarından birisi sermaye birikimi” dedi ve ekledi: “Bunu sağlıklı hale getirebilmemiz için üretim yapmamız lazım. Kendi içimizde tüketmeden ihraç etmemiz lazım ki para kazanalım. İhracata dönük büyüme her zaman ülkenin en temel konusu olmalı. İhracat olmadan kalkınma mümkün değil. Önemli olan mal ve hizmet ihracı. İhracatta 2024 yılından umutluyum.”

Türkiye İhracat Seferberliği Zirvesi’nin son paneli ‘Türkiye’nin Potansiyeli ve İhracatın Finansmanı’ başlığında Sabah Gazetesi Yazarı Feride Cem’in moderatörlüğünde, Hasan Kalyoncu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Türkay Dereli, Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürü Mehmet Ali Kılıçkaya, Türk Eximbank Genel Müdürü Ali Güney ve İhracatı Geliştirme AŞ (IGE) Genel Müdürü Kasım Akdeniz’in katılımıyla gerçekleştirildi.

2024 hedefi 45 milyar dolarlık kaynak sağlamak

Tük Eximbank Genel Müdürü Ali Güney, Eximbank’ın tüm fonlama imkanlarını kredi olarak ihracatçıların kullanımına sunduğunu belirterek, ihracat desteklerinin tabana yayılması kapsamında ise KOBİ’lere bu yıl oldukça destek olduklarını söyledi. Güney, İGE kefaletiyle bu yıl 36,5 milyar liralık kredi verdiklerini ve bunu ağırlıklı olarak KOBİ’lere sunduklarını belirterek bu yıl getirdikleri 4,2 milyar dolarlık kaynağın 1,7 milyar dolarını ise sürdürülebilirlik esasına dayalı aldıklarını kaydetti. Güney, ihracatçıların sınırda karbon düzenlemesi için yapılacak değişiklikleri için bu fonu kullandıracaklarını 2024’ün ilk ayında ise 1,5 milyar dolarlık yeni kaynağı getireceklerini vurguladı. Güney, 2024 yılında sürdürülebilirlik konulu fonlara erişip kullandırma çabalarını artıracaklarını dile getirerek, “Desteklerimiz ve ihracatın önündeki sınırda karbon vergisi uygunluk faaliyetlerini artıracağız. Yurtdışı fonların rakamlarını yükselteceğiz. KOBİ’lerin krediye ulaşımında süreçleri daha da hızlandırmak adına hayata geçirdiğimiz sistemin yansımalarını 2024’te göreceğiz. Bu yılı, önemli bölümü alacak sigortası olmak üzere 41 milyar dolarla kapatacağız, 19,5 milyar dolarlık kısmı nakdi kredi. Şu anda 38 milyar dolardayız. Önümüzdeki yıl planlama için 45 milyar dolar ve üzerindeki destekle kapatma planı yaptık” dedi.

Adım adım destekler ihracatçının hizmetinde

Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürü Mehmet Ali Kılıçkaya, ihracatçıya öncelikle ticari istihbarat vermeye çalıştıklarını, ayrıca kolay ihracat platformu ile de bilgilendirmeyi sürdürdüklerini dile getirdi. İhracat destek ofisleriyle de bilgiyi yaygınlaştırmak için odalarla birlikte oluşturdukları modeli sürdürdüklerini söyleyen Kılıçkaya, bunların müdürlüğün sahadaki temsilcileri olduğunu da dile getirdi. Kılıçkaya, müşavire danışın portalıyla tüm sorulara yanıt bulunabildiğini kaydederek 2023 yılında tüm kısıtlara ve depreme rağmen 10 milyar TL mal desteğini ihracatçılara kullandırdıklarını ifade etti. Desteklerin bir yol haritası olduğunu girişimciden küresel marka olunmasına kadar destek paketlerinin bulunduğunu belirten Kılıçkaya, her adımda ihracatçıyı desteklediklerini anlattı. Devlet olarak masrafların yüzde 75’ini desteklediklerini hatırlatan Kılıçkaya, sektör ne istiyor dinamiği ne gerektiriyorsa ona destek vermeye başladıklarına işaret etti. Kılıçkaya, desteklerin adım adım uygulandığında destek süresinin de uzayacağını söyleyerek işbirliği kuruluşlarla yürütülen desteklerin de bulunduğuna dikkat çekti. Kılıçkaya, farklı sektörlerde 41 projenin olduğunu ve sektörlerin makro anlamda tanıtılarak ihracatçıların da bu faaliyetlerini artırmasını beklediklerini söyledi.

İGE kefalet portalı ile en uygun finansmana erişilecek

İhracatı Geliştirme AŞ (IGE) Genel Müdürü Kasım Akdeniz, ihracatın toplam kredilerden aldığı payın yüzde 13 seviyesinde olduğunu belirterek, ihracatın kredi pastasındaki payının ihracatın GSYH’ye verdiği katkının yarısı kadar pay alamadığını vurguladı. Bu yüzde 13’ün yarısını da Eximbank’ın kullandırdığı krediler olduğunu diğer bankaların ise ihracat kredilerinin yüzde 7 payı olduğunu belirten Akdeniz, İGE olarak verdikleri kefaletle riski üstlenerek bankaların ihracata verdikleri kredinin yüzde 15 olan payını, yüzde 20-25’lere çıkarmak için çalıştıklarını vurguladı. 130 milyar liralık krediye kefalet verecek öz kaynak yapıları olduğunu söyleyen Akdeniz, şu anda 60 milyar liraya yaklaştığını, bankaların kendi hızlarına yaklaşamadığını vurguladı. Bu nedenle banka satın aldıklarını, Türk Ticaret Bankası’nı önümüzdeki dönemde kalkındıracaklarını belirten Akdeniz, Eximbank ile 60 milyar liralık, diğer bankalarla 25 milyar liralık destek paketi açıkladıklarını bu iki paketten 15 bine yakın başvuru geldiğini bunun kabul ettikleri 12 bin 122 adedine 54,3 milyar liralık krediye kefil olduklarını söyledi.

Hazine ile yaptıkları anlaşma ile de 5,4 milyar liralık kredi paketinden 4,8 milyar lirayı kullandırdıklarını dile getiren Akdeniz, krediye erişimin piyasanın en iyi koşullarda ulaşılmasını sağlamak için geliştirdikleri uygulamayı şöyle anlattı: “Yeni sistem İGE kefalet portalı yayında. Aralık ayında kullanıma geçti. İhracatçı kredi talebi için bankasına başvurmak yerine portala başvuruyor. 10 milyon lira kredi talebi var, sistem önce başvurucuya kredi notu atıyor, kredi notu uygunsa bunu bir havuza koyuyor. Bankalara kredi notu şu, ben kefilim 10 milyon lira kredi talebi var. İletişim adresi bu diyor. Bankalar da 7 iş gününde tekliflerini verecek. Faiz, komisyon, vade gibi… Banka teklifini verdiği anda diğer bankalarla birlikte sıralama oluşuyor. Banka görüyor bunları ve teklifini güncelleyip açık eksiltme sistemi çalışıyor. Rumuz olarak giriyor bankalar. 7 günün sonunda listeyi ihracatçının önüne koyuyoruz. 2 iş günü içinde bankaya başvurursan, banka bunu bu şartlarda sana kullandırmak zorunda. Başvurudan itibaren 9 işgünü içinde kredi talebi sonuçlanmış oluyor. Hem hızlı hem de banka banka dolaşarak bile elde edemeyeceği faizi bankaları aynı ekranda yarıştırarak piyasanın sunduğu en iyi şartlarda ulaşılmasını sağlıyoruz. İlk krediyi de Eximbank kullandırdı.” Akdeniz sistemin katma değerinin artmasının tek koşulunun ihracatçıların bunu kullanması olduğunu dile getirerek bu portaldan alınan kredilerde bankanın aldığı yüzde 1,5 komisyonun yarısını ihracatçıya iade ettiklerini de vurguladı.

Hasan Kalyoncu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Türkay Dereli, Türkiye ile gurur duyduğunu, hiçbir ülkede ekosistemin her ferdinin bu kadar desteklenmeye çalışılmadığını belirterek, “İyi başlıyoruz, iyi devam ediyoruz. Neticenin kullanılmasında sorunlarımız var. Orayı da aşarsak bizi kimse durduramaz” dedi. Panellerde dile getirilen iki portalın geliştirilmesinde bilim insanlarının dokunuşlarının bulunduğunu söyleyen Dereli, ihracata TOGG’u aşan bir fikirle gelinmesi gerektiğini kaydetti. Dereli, nitelikli ihracat için yapılması gerekenin başında Ar-Ge geldiğini belirterek ihracatçıların üniversitenin gücünden yararlanması gerektiğine vurgu yaptı.