Halka arzlara rağmen borsa endeksleri düşüyor

Türkiye ekonomisinde yaşanan değişimin izleri hisse senedi piyasalarında da gözle görülür hale geldi. Türkiye’nin 5 yıllık iflas risk primindeki düşüş, yabancı yatırımcıların yeniden TL varlıklara giriş yapması Borsa İstanbul endekslerinde ayrışma yaşattı. Yabancı yatırımcının TL varlıklara kesintisiz giriş yapmaya başladığı 30 Ekim’den 15 Aralık kapanışına kadar bankacılık endeksi yüzde 19,1 yükseldi. Son yılların gözdesi halka arz endeksi ise aynı dönemde yüzde 11,7, BİST100 dışı hisselerin oluşturduğu BİSTÜMY endeksi ise yüzde 3,35 kayıp yaşadı. Oysa ki 30 Ekim-15 Aralık arasında 12 yeni halka arz şirketi borsaya işlem görmeye de başladı. Yabancı yatırımcı ise hisseye 30 Ekim ile başlayan haftadan 8 Aralık sonuna kadar yaklaşık 1.4 milyar dolar giriş yaptı

YABANCI ORANI YÜZDE 34,67 SEVİYESİNDE

Son 4 yıldır kesintisiz TL varlıklardan çıkış pozisyonunda olan yabancı yatırımcılar bu dönemde toplam 70 milyar dolara yakın satış yaptı. Bir dönem yüzde 65’in üzerinde olan yabancı yatırımcı oranı yüzde 27,5’e kadar geriledi. 15 Aralık itibariyle ise yabancı yatırımcıların borsadaki payı yüzde 34,67 seviyesinde bulunuyor. Uzmanlar QNB Finansbank hariç borsadaki yabancı payının son haftalarda artış yaşadığına işaret ediyor.

Ekonomide 2020’den bu yana yüksek enflasyon, düşük faiz politikası, bankacılık sektörünün makroihtiyati önlemler nedeniyle kredi iştahının azalması şirketlerin finansman ihtiyacını halka arz ile bireysel yatırımcının da getiri arayışını halka arzlara yoğun talep göstermesi sonucunu doğurdu. Her halka arz şirketi borsada işlem görmeye başlayınca tavan serilerine imza atması ve ortaya çıkan yüksek kazançlar da bireysel yatırımcıyı da şirketleri de memnun etti. Her ne kadar bu dönemde analistler halka arzlar ve bireysel yatırımcının finansal okuryazarlık seviyesinin düşük olmasından endişelense de uyarılar çok da işe yaramadı.

 8 ARALIK HAFTASINDA 562.4 MİLYON DOLAR GELDİ

Yeni ekonomi ve Merkez Bankası yönetimiyle birlikte ise işler değişti. Geleneksele dönen para politikası, enflasyonla kararlı mücadele, Merkez Bankası rezervlerinde artış, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yatırım turları yabancının ilgisini yeniden TL varlıklara çevirdi. Buna uluslararası kredi derecelendirme kurumlarının da görünüm değişiklikleri eşlik etti. Sonuçta son 6 haftadır yabancı yatırımcı hisse senedi piyasasında kesintisiz 1 milyar 365 milyon dolar, 8 Aralık haftasında ise 562.4 milyon dolar net alım yaptı. Türkiye’nin 5 yıllık iflas risk primi CDS’i de 300 baz puanın altına geriledi. Her ne kadar geçen cuma kredi derecelendirme kurumu Moody’s’in beklentilere karşılık Türkiye değerlendirmesini pas geçmesi bir hayal kırıklığı yaşatsa da zaten yatırım yapılabilir seviyeden 6 basamak aşağıda olan kredi notunun yabancı yatırımcının şu dönemki TL varlıklara ilgisine çok da etkisi olması beklenmiyor. Geleneksel olmayan para politikasının uygulandığı dönemde geride kalan bankacılık endeksi yeni dönemde ise liderliği eline aldı.

BİST30’DE YÜKSELİŞ 8,15’İ BULDU

30 Ekim ile başlayan haftadan bu yana Merkez Bankası verilerine göre yabancı yatırımcı hisse senedi piyasasına kesintisiz giriş yapıyor. Bu girişin endekslerde yarattığı etki ise dikkat çekici. 30 Ekim’den 15 Aralık kapanış seviyelerine göre bu dönemde bankacılık endeksi yüzde 19,1 getiri sağladı. Yabancı yatırımcıların en çok tercih ettiği endeksin geçmiş dönemlerden bankacılık olduğu da biliniyor. Bankacılık endeksini yüzde 18,43 getiri ile likit banka endeksi, yüzde 15,3 ile de iletişim endeksi takip etti. Yine Türkiye’nin bayrak taşıyıcı şirketlerini barındıran ulaştırma endeksi de bu dönemde yüzde 11,4 yükseliş yaşarken en büyük şirketlerin sıralandığı BİST30 endeksi de yüzde 8,15 getirisi ile dikkat çekti. Teknoloji endeksi yüzde 7,5, sürdürülebilirlik endeksi ise yüzde 7,2 yükselişe imza atarken, gıda endeksi yüzde 6,85, ticaret endeksi yüzde 6,84 yükseldi. Yine en büyük 50 şirketin yer aldığı BİST50 yüzde 6,84 getiri yaratırken mali endeks yüzde 6,02 yükseldi. İnşaat endeksi yüzde 5,42 yükselirken BİST100’deki yükseliş yüzde 3,64 oldu. Hizmetler endeksi yüzde 2,25 holdingler ise yüzde 1,98, kimya yüzde 1,91 yükseldi.

12 YENİ HALKA ARZA RAĞMEN YÜZDE 11,7 DÜŞÜŞ

Buna karşılık sanayi endeksi aynı dönemde yüzde 2,08 kayıp yaşarken, BİST100 dışı hisselerin yer aldığı BİSTÜMY endeksi yüzde 3,35 geriledi. Metal ana endeksi yüzde 3,75 kaybederken, metal eşya endeksi yüzde 4,46, spor endeksi ise yüzde 4,71 kayıp yaşadı. Tekstil endeksi yüzde 8,5 yatırımcısına kayıp yaşatırken sigorta endeksi ise yüzde 9,5 kayıpla öne çıktı. Madencilik endeksinde yüzde 10,9, turizm endeksinde ise yüzde 11’e yakın kayıp yaşandı. 30 Ekim-15 Aralık arası 12 yeni halka arz borsada işlem görmeye başlamasına rağmen halka arz endeksi yüzde 11,71 kaybıyla dikkat çekerken taş toprak endeksi yüzde 11,9, elektrik endeksi yüzde 15, aracı kurumlar endeksi ise yüzde 26,3 kaybettirdi.

(Şebnem Turhan-Ekonomim)