Emre Balıca:    “2023’ün kazananı”

Merhaba sevgili okurlar,

2024 hedeflerinizi hazırladınız mı?

Hani şu yeni senede artık eskisi gibi olmayacak hayatınızın hayallerinden. Geride bırakacağınız gerçeklerden. Yeni seneye yenilenerek gireceğinize inandığınız pespembe hedeflerinizi planladınız mı?

Yaptıysanız iyi. Umutları bir sonraki seneye taşımak için çok zaman kalmadı önünüzde. Bu sene kesin size çıkacak olan yılbaşı ikramiyesinin piyango biletini cebinizdeyken ben 2023 yılının en çok kazandıranlarından bahsetmek istedim bu yazımda.

Yılın başından beri bir o yana bir bu yana savrulan ekonominin dümenine bildiğiniz üzere haziran ayından itibaren Mehmet Şimşek ve ekibi geçti. Haziran ayına kadar ışıltılı gözlerin etkisinden kurtulamayan yatırım piyasalarının reel getiride başı çekeni takdir edersiniz ki altın oldu.

Altın, senenin ilk aylarından itibaren piyasanın en güvenilir yatırım aracı seçeneği olurken reel getiri oranı da sürekli piyasanın üzerinde yer aldı. Senenin ilk aylarında dövize baktığımızda yükselişin baskılandığını bir tarafa bırakırsak mevduat faizlerinin hemen hemen üzerinde bir getiriye sahip oldu. Bu durum birbirine çok yakın seviyelerde ilerledi dolar ile mevduat faizi arasında ama euro olarak bakarsak, mevduat faizinin daha üzerinde bir getiri imkanı elde etti. Yılın ilk aylarında BİST getirileri ise oldukça aşağılarda kalıyordu.

Bu durum Mayıs seçimlerine kadar hemen hemen aynı seviyelerde devam etti. Halka arz rüzgarının başlaması BİST piyasasında baskın bir etki yaratsa bile seçim dönemine kadar altının en çok kazandıran yatırım aracı unvanını koruduğunu gördük. Baskılanan döviz ve ekonomideki “nas politikasının” etkileri diğer yatırım araçlarında çok da ön plana çıkmayan getiriler sağladı. Dövizi olanın değerini koruduğunu ve güvenli liman konusunda elinde tuttuğunu söylemek mümkün bu zaman diliminde.

Işıltılı gözlerin görevi devretmesi ile yılın kazandıran tablosunda bir anda değişiklikler oluşmaya başladı. Altın yerini BİST’e devretti. Rüzgar sadece halka arzlar tarafında değil, ekonomideki gelişmelere umutlanan piyasanın da etkisi ile getiri oranlarını borsa lehine döndürmeye başladı. Tabi döviz tarafını da atlamayalım. Bir anda baskıdan kurtulan dövizde, seçim sonrası ekonomi yönetimi değişikliği ile kazanç açısından altının önüne geçtiği aylar oldu. Bu durum reel getiri açısından eksiye düşse bile yatırım araçları enflasyona karşı mevduat faizlerinden fazla getirmeye devam etti.

Ekonomi yönetimi faiz kararları ile piyasayı her şaşırttığında, özellikle 750 baz puan yaptığı ağustos ayında, mevduat faizleri getirisi yıl içindeki performansına nazaran ön plana çıktı. Ancak takip eden aylarda da mevduat faizi bir fark yaratmaya çalışsa bile altının ve borsanın getirisine yaklaşamadığı açık.

Ve nihayet kasım ayına geldiğimizde kazancın altın tarafında toplandığını görebiliyoruz. Ekim ve kasım ayında borsa kazançlarında ciddi bir düşüş seyredilirken, altın ve dövizin ön plana çıktığını söylemek mümkün.

Senenin genel ortalamasına bakınca 2023 yılının en çok kazandıranı altın sonrasında borsa. Borsa da hisse senedi fonlarının getirisi ön planda bulunuyor.

Açıkça bir şey itiraf edeyim mi?

Buraya kadar sıkılmadan okuduysanız helal olsun. İşi yatırım olan birisi için bildiğini söylemiş oldum. İşi yatırım olmayanlar ise muhtemelen daha üçüncü paragrafa gelmeden kaçtılar bile. Ama derdim zaten o kaçan tayfanın mümkün olduğunca bir şeyleri öğrenebilmesi.

Yazının ana fikrine gelecek olursak ekonomi yönetiminin değişmesinin etkisi yatırım araçlarında da bariz bir şekilde görülüyor. Sayın Şimşek ve ekibinin gelmesi mevduat faizlerinin kıpırdanmasına yol açarken, piyasada güvenin sağlanmaya başlaması borsa da hatırı sayılır kazançlarında konuşulmasını sağladı. Halka arzların etkisi de desek hisse senedi yatırımcısının ölçülebilir derecede mutlu olduğu açık. Altın yatırımcısı küreselin rüzgarını da arkasına aldı. Gittiği yere kadar artık. Döviz yatırımcısı ise bir süredir zaten halinden memnun. Düştüğü yerden almaya devam etti. Ancak gelen faiz kararları ile TL’ye dönüş kafasını karıştırıyor. Onların durumu 2024’ün ikinci yarısında daha belirgin olacak.

Altını olan kazandı diyebiliriz yani.

Gerçi bu yıl hem altını hem güzellik merkezi olan daha çok kazandı. Bir de çok kazandıran bir fona yatırdıysa öyle böyle kazanmadı. Umreye de gittiyse sevap da kazandı. Bayağı kombo yaptı.

Sabredin az kaldı. Büyük ikramiye 400 milyon TL’ymiş.