Sayıştay’ın 2022 raporlarından çıkan acı gerçekler: Kamuda tasarrufun yakınında bile değiliz

Sayıştay 2022 yılına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını da içeren Genel Uygunluk Bildirimi’ni yayımladı.

Seçimin hemen ardından artan bütçe açıkları ve yükselen enflasyonla mücadele için vatandaşın üzerine yüklenen dolaylı vergilerdeki artışları devreye sokulmuştu.  Kamu harcamalarında tasarruf ayağının eksikliği de dikkat çekmişti. Dolayısıyla Sayıştay çalışmasında Hazine garantileriyle ilgili de ayrıntılı tablolar dikkat çekti.

– 2021 yılından devredilen 278 milyar 68 milyon liralık Hazine garantili borçla birlikte 2023 yılına devredilen verilen garantiler toplamı 402 milyar 493 milyon liraya ulaştı.

– 2022 yılındaki kur farkı verilen garanti tutarının oldukça üzerinde 123,1 milyar lira seviyesinde gerçekleşti.

Prof. Uğur Emek de Sayıştay raporunun şehir hastanelerine bir nevi denetim raporuna dönüştüğüne dikkat çekmekte. Örnek olarak yapılmayan yürüyen merdiven yatırımına karşılık tahsil edilen hizmet bedeli önemli bir ayrıntı.

Bu yılki Sağlık Bakanlığı Sayıştay Denetim Raporu adeta şehir hastaneleri denetim raporu olmuş.
Tüm bulgular şehir hastanelerine ait.
Usulsüzlük adına neler var neler.
Gelin bir bakalım.
👇👇👇👇

— Uğur Emek (@uemek) September 21, 2023

Gazeteci Çiğdem Toker de T24’teki köşesinde “Sayıştay’ın son raporu: Yolsuzlukları yolsuzluk demeden anlatmak”   makalesinde, bu “zorlu şartlara rağmen”, Sayıştay’ın her bir kurum için hazırladığı raporun ayrı önemine değinmekte. Kamu ihalelerindeki usulsüzlükleri vurgulamakta.  Kamu İhale Kanunu’ndaki madde 21/b’nin (pazarlık usulü) kamudan sürekli ihale “kaanan” firmalar için nasıl uygunluğu ötesinde kullanıldığını, istisna olmadığı halde istisna maddesiyle kamuya yapılan alımları, kamu ihalesi açmadan alım yapmak için işin nasıl küçük parçala bölündüğünü Sayıştay raporlarından satırlarla ön plana çıkarıyor. 

Öte yandan Sayıştay raporunda, kamu idareleriyle ilgili bulgular şöyle sıralandı:

Kamu idarelerinden 131’inin bütçe ile tahsis edilen ödeneklerin dışında idarenin kullanımına tahsis edilen özel ödenek, dış proje kredisi veya bağış ve yardım gibi kaynakları faaliyet raporunda göstermedi.

234 kamu idaresi bütçe hedef ve gerçekleşmeleri arasında meydana gelen sapmaların nedenlerini açıklamadı.

49 kamu idaresi bütçe ödeneklerini başlangıç ve yıl sonu ödenekleri olarak ayrı ayrı göstermedi.

63 kamu idaresi bütçe hedefleri ödenek cetvelleri ile karşılaştırıldığında, hedeflerini doğru yansıtmadı.

18 kamu idaresi yıl sonu ödeneklerini doğru kaydetmedi.

19 kamu idaresinin bütçe gerçekleşmelerinin, düzenlilik denetimi sonuçları itibarıyla kontrol edildiğinde gerçeği yansıtmadığı tespit edildi. 

Sayıştay’ın 2022 yılı Sağlık Bakanlığı denetim raporunda da, Sağlık Bakanlığı’nın ruhsatı olmayan yani kaçak beş tane sağlık tesisi çalıştırdığı tespit edildi.

Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın geçen yıl personel, sosyal güvenlik kurumlarına prim, mal ve hizmet alımı giderleri ve cari transferler olmak üzere 5 milyar 363 milyon 433 bin 755 lira ödenek kullanması, günlük giderin 14 milyon 694 bin liraya denk gelmesi de ekonomik zorluklarla boğuşan sabit gelirli milyonlarla karşılaştırınca son derece çarpıcı. 

Para Analiz