Emre Balıca yazdı:  Hep psikolojik, nas-psikolojik

Merhaba sevgili okurlar,

Oldukça uzun bir süredir yazı yazmıyordum. Arada aynı Türkiye’de olduğu gibi bir sürü değişiklik oldu benim de hayatımda. Bazı zamanlarda elim klavyeye gitmek istese de bir türlü fırsatını bulup bilgisayar başına oturamadım. Neyse artık buralardayım. Yazılar dışında artık Youtube yayınları ile de sizlere ulaşmaya çalışacağım.

Uzun süredir yazmayınca nereden söze gireceğini de şaşırıyor insan. Ülke de o kadar fazla konu gün bitmeden değişiyor ki, yazının başı ile sonu birbirinden bağımsız olacak diye korkuyorum.

Son gelişme ile başlayayım ki, hiç ara vermemiş duygusu yaratırım belki. Fitch not görünümümüzü düzeltti. Kredi notumuzu “B” olarak teyit etti. Ancak not görünümünü negatiften durağana çevirdi.

As bayrakları as…as…

Bu not görünümündeki düzelmenin arkasında gözlerinin ışıltısında kaybolan Türkiye ekonomisinin, daha akla mantığa uygun bir ekonomi yapısına geçmesi var. Ondan bir iki gün önce de Moody’s benzer bir yorumunu okumuştuk. Daha geleneksel ekonomi yapısının oluşmasının olumlu karşılandığı yönünde. Bir süredir düşmanımız olan kredi değerlendirme kuruluşlarının yavaş yavaş dostumuz olmaya başlaması yakındır.

Dedim ya, as bayrakları …

Her şey düzelecek şimdi. Fitch de not görünümünü değiştirdi ya, yabancı sermaye oluk olup akacak. Yurt dışı yatırımcıların bir anda göz bebeği haline geleceğiz. Hazır G-20 de başladı. Başkan Erdoğan’ın ağzından çıkacak iki kelimeye kurban diğer ülke liderleri bir anda tüm yatırımcı kaynaklarını bize yönlendirecek. Sen gör o zaman Türkiye yüzyılını.

Zaten hafta içi söyledi. Hepsi psikolojik. Ekonomi ile ilgili bir sorundan şüphe etmek zaten düpedüz delilik. Yapılacaklar belli. Hazır sağdan soldan halka arzlar başlamışken borsa da yabancıları hissenin en az on tavanı var diye de ikna ettik mi, gelsin dolarlar gelsin eurolar.

Tamam turizm gelirleri bekleneni vermedi gibi gözükebilir ama o da tamamen psikolojik bir durum.  Git bak oteller turist kaynıyor. Turistlerin biraz ülke potansiyeli ve harcama kabiliyetleri değişse bile o kadar kusur olur.

Aslında tüm iş Merkez Bankasının faiz kararını verirken piyasada beklentileri değiştirmesi. Firmalar zaten günlük yaşıyor. Kim kaldı uzun vade plan yapan. Sen dövize çakıyorum diye 2 kere daha yap faiz artışı dipten alan zaten kara geçiyor 3 gün içinde. Onlar da ayak uydursun canım…

Hep psikolojik sorunlarımız.

OVP de açıklandı zaten. Hayat o kadar güzel ki OVP ile. Enflasyon düşüyor, gelirler artıyor. Refah seviyemiz gittikçe gidiyor. O değil ekonomi kurmay kadrosu değişince enflasyon rakamları düşüyor ama nereden düşüyor. Işıltılı gözlerde enflasyon hep 20-30’lardaydı. Bir anda enflasyon 60-70’lere çıktı. Bir kişi de demez mi arkadaş bu nasıl oldu?

Psikolojimiz nasıl bozulduysa artık düşen de kalkan da hep bize.
Fitch o yüzden psikolojimize ilaç oldu.
O değil de ekonominin psikolojisini yönetenler ücretlerin hedef enflasyona göre belirleneceğini söyledi. Psikolojinizde bir kıpırdanma olduysa Fitch’i hatırlayın Moody’si hatırlayın toparlarsınız. İstisnasız her planda her programda işaret ettiği hedeflerini nokta atışı tutturan hükümet bunda da taviz vermeden gerçekleştirecektir. Baktınız olmadı sorun sizde demektir. İki yudum bir şey için bir şeyiniz kalmaz.

Durun bir şey için dediysem aman ha, alkol vs. değil. Gerçi düşününce onu da zor içersiniz eğer evde üretime geçmediyseniz.

Sözün kısası, bu kadar uzun zamandan sonra her şey ne kadar mükemmel oldu diye başlamak isterdim ama bozuk psikoloji ile ancak bu kadar.

Şunu söylemeden geçersem haksızlık etmiş olurum yalnız. Yeni ekonomi yönetimi elbette ışıltı gözlerden daha umut verici. Daha rasyonel. Daha iş bitirici olduğu kesin. Sadece, bu ekonomi kurmaylarının önündeki sorunlar kendi başarı ve becerilerini gölgeleyebilecek nitelikte. Önümüzde yerel seçimler var. Ve bu yerel seçim döneminde siyasi aktörlerin tutumları ve kararları ekonominin işleyişi için risk unsurlarından bir tanesi. Yapılan akılcı uygulamaların hepsinin bir anda boşa çıkabileceği bir döneme girmek üzereyiz. Keşke bu tarz beklentilere girmeyen bir psikolojimiz olsa da ekonominin işleyişinin hiçbir şekilde bozulmayacağına inanabilsek. Daha uzun vadeli planlar yapabilsek.

İşin sonunda hep psikolojik nas psikolojik.