ANALİZ:  ABD’de istihdam yavaşlıyor, ücret artışı hala yüksek

Temmuz işe alımlarında yavaşlama, pandemi sonrası istihdam furyasının  resmen sona erdiğini gösterdi.

ABD ekonomisi Temmuz ayında 187.000 iş ekledi, bu Aralık 2020’den bu yana en az ve geçen yıl görülen aylık 312.000 ortalama iş artışının oldukça altında. Bazı Wall Street ekonomistleri için bu rapor, salgın sonrası işgücü piyasasındaki işe alım telaşının sona erdiğinin bir başka işareti olarak görülüyor.

Pantheon Macro Economics’in baş ekonomisti Ian Shepherdson Cuma günü yaptığı açıklamada, “Büyük resim, Covid sonrası telafi edici işe alım dalgasının artık sona ermiş gibi göründüğü ve ılımlı aşağı yönlü döngüsel baskının artık bordrolarda baskın güç olduğunu” söyledi.

Geçen yıl, ekonomiye 6,3 milyondan fazla yeni iş eklendi; bu, rakamların izlenmeye başladığı 1940’tan beri en yüksek sayı. 2021’de ABD ekonomisi 4,13 milyon iş ekledi ki bu, geçen yılın rekor rakamlarından önce 1984’ten beri en yüksek sayıydı.

Birlikte bu 10,4 milyon iş, pandemi nedeniyle 2020’de kaybedilen 8,74 milyon işi fazlasıyla telafi ediyor.

Ekonomi pandemiden toparlanırken görülen sert işe alım hızı bu yıl önemli ölçüde yavaşladı. Yılbaşından Temmuz sonuna kadar ekonomi 1,8 milyon yeni iş ekledi – son iki yıla göre net bir vites küçültme belirgin, ama bu tempo işsizliği düşük tutmak için yeterli.

Geçen ay bir basın toplantısında konuşan Fed Başkanı Jay Powell, işgücü piyasasını “çok sıkı” olarak nitelendirmeye devam etti.

Bu yıl resesyona ilişkin yaygın beklentilere karşın, ABD işgücü piyasası ve genel olarak ekonomi, enflasyonun düşmesi ve tüketici harcamalarının gücünü koruması nedeniyle yüksek faiz oranları karşısında dayanıklılığını koruyor.

Dahası, bazı yorumcular, ekonominin bazı sektörlerinde hala mevcut olan kalıcı personel sıkıntısı göz önüne alındığında,  bordro büyümesinin alt sınırını oldukça yüksek görüyorlar.

Black Rock “Aslında, ekonomide payı yüksek olan sağlık, eğitim, restoranlar, oteller, uçak yolculuğu vb. emek yoğun hizmet sektörlerinde sürekli bir işçi ihtiyacı olduğu bizim için açık”  dedi.  Yılın ilk yedi ayında sağlık ve sosyal yardım sektörü 87.100 yeni istihdam yarattı ve bu, ekonomiye eklenen tüm işlerin yaklaşık yarısını oluşturdu.

Black Rock’tan Rieder ayrıca imalat yatırımı, yeni iç talep ve  mallardan hizmetlere yönelik pandemi öncesi harcama modellerine dönüşün işgücü piyasasını desteklemeye devam ettiğini kaydetti.

Fed şimdi ne yapacak?

Yatırımcılar için, herhangi bir istihdam raporunun önemi  Fed politikasının geleceği için ne anlama geldiğiyle sınırlı.

CME Group’tan Cuma günü yayınlanan verilere göre, Temmuz ayı istihdam verilerinin ardından piyasalar, Fed’in gelecek ayki politika toplantısında faiz oranlarını %5,25-%5,5 aralığında sabit tutmasını bekliyor.

Fed’in Temmuz ayı başlarında faiz oranlarını %0,25 daha artırma kararından sonra Powell, “işgücü piyasasında arz ve talebin daha iyi bir dengeye geldiğine dair devam eden işaretler” olduğunu söyledi.

Bu çerçevede, Temmuz istihdam raporu biraz karışık bir tablo sunuyor. İşe alma yavaşlamaya devam etti. Capital Economics’in Kuzey Amerika baş ekonomisti Paul Ashworth’un Cuma günü belirttiği gibi, “ekonominin döngüsel sektörleri 100.000’den az ek istihdam sağladı ve reel ekonomide ivme ikinci çeyrek GSYİH büyümesindeki artışın anımsattığından daha cılız.”

Bununla birlikte, ücretler geçen ay beklenenden fazla artarak Haziran’dan Temmuz’a kadar %0,4 ve 2022’nin aynı ayına göre %4,4 arttı. Ekonomistler sırasıyla %0,2 ve %4,2 gibi daha ılımlı artışlar bekliyorlardı.

Oxford Economics’in ABD’li baş ekonomisti Nancy Vanden Houten Cuma günü yazdığı bir notta, “Mal üreten endüstrilerdeki işçiler için ücret artışındaki hızlanma nedeniyle ortalama saatlik kazançlar beklenenden daha fazla arttı” diye yazdı.

“Diğer segmentlerde, kademeli olarak da olsa ücret baskılarının hafiflediği görülse de, ücret artışı Fed’in parasal sıkılaştırmayı sonlandırması için çok güçlü olmaya devam ediyor.”

Powell geçen hafta “Ücret enflasyonunu hedeflediğimizi düşünmüyorum” dedi. “Bence aradığımız şey, işgücü piyasası koşullarında geniş bir soğuma.”

Ashworth ayrıca, üretkenlik artışları hızlandıkça, ücret artışının “artık Fed için birincil kriter olmadığını” kaydetti.

İkinci çeyrekte işgücü üretkenliği, 2020’de   pandemiden etkilenen veriler hariç tutulduğunda, 2017’nin dördüncü çeyreğinden bu yana en hızlı artış olan yıllık %3,7 oranında arttı.  Bu veri Fed’in bir süre faiz artırımlarına mola vermesini sağlayabilir.

ZipRecruiter baş ekonomisti Julia Pollak Cuma günü Yahoo Finance Live’a “Bu bir Goldilocks raporu” (Goldilocks “her şeyin en iyisi” olarak tercüme edilebilir) dedi.

“İş piyasasında sürdürülebilir irtifaya  iniş yapıldı. Her ay eklenen 150.000-200.000 civarında iş, işsizliği düşük tutmaya ve iş arayanları ve hatta yakın zamanda işten çıkarılan işçileri yeni fırsatlar bulmaya devam edecek mükemmel bir sayı.”

Kaynak:  July jobs report shows the post-pandemic labor market is over