Dünya Ekonomisi
ABD, Euro Bölgesi, Asya… Merkez Bankası savaşları!
Peş peşe hamleler piyasaya nasıl yansıdı?
Peş peşe hamleler piyasaya nasıl yansıdı?
Üç küresel merkez bankası bu hafta para politikası hamlelerini yaptı. Fed, Avrupa Merkez Bankası ve Japonya Merkez Bankası’ndan gelen art arda adımlarla piyasa şekillendi. Uzmanlar dünya için bulanık bir görünüm sunuyor.
Beklendiği gibi, Fed, temel federal fon oran bandını çeyrek puan artırarak 2001’den bu yana en yüksek seviyelere çıkardı. Ancak Fed Başkanı Jerome Powell, gelecekteki politikanın verilere bağlı olacağını ve çok sayıda veri olacağını vurguladı. Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) 19-20 Eylül’de yeniden toplanması planlanmadan önce raporlanacak.
Avrupa Merkez Bankası da çeyrek puanlık faiz artışı beklentisini takip etti. Ancak sık sık yaptığı gibi bir sonraki hamlesini bahşiş vermek yerine 14 Eylül’de tekrar bir araya geldiğinde neler olabileceğine dair hiçbir işaret vermedi.
Japonya Merkez Bankası tartışmasız en büyük değişikliği yaparak, sözde verim eğrisi kontrolünün tartışmalı politikasını değiştirerek, 10 yıllık Japon devlet tahvilinin önceki yüzde 0,5’ten yüzde 1’e yükselmesine etkili bir şekilde izin verecek şekilde ayarladı. Merkez bankasının politikasının önemi Japonya’nın ötesine uzanıyor ve dünya çapındaki döviz ve faiz oranı piyasalarını etkiliyor.
En son Fed hamlesi, ana politika faizini büyük mali krizden hemen önce ulaşılan 2006-07 zirvesinin üzerine çıkardı.
CME FedWatch’a göre Fed fonları vadeli işlem piyasaları, bunun mevcut döngünün zirvesi olduğunu işaret ediyor. 2024’ün ortalarında vadeli işlemler, Fed faiz indirimlerinin başlangıcını fiyatlıyor.
ECB de benzer şekilde geçen haftaki toplantısında verilere dayalı bir yaklaşım benimsedi. Resmi olarak, Avrupa bankasının yüzde 2’lik bir enflasyon oranı için yalnızca tek bir yetkisi var. Enflasyon hedefin iki buçuk katına ulaşıyor olsa da (bir Bloomberg anketine göre Temmuz tüketici fiyatlarının bir önceki yıla göre yüzde 5,3 artması bekleniyor), merkez bankası aynı zamanda Euro bölgesinin en büyük ekonomisi olan Alman ekonomisinde de durgunluk öngörüyor.
Beklenmeyen şey, Japonya Merkez Bankası’nın, Japonya’nın devlet tahvil getirilerini yedi yıldır sınırlayan verim eğrisi kontrolünü gevşetmek için ilk adımı atmasıydı. Gösterge 10 yıllık tahvil getirisi için bant resmi olarak artı veya eksi 0,5 puan, %0 civarında kalırken, BoJ, getiri yüzde 1’e ulaşırsa 10 yıllık devlet tahvili alacağını söyledi. Tradeweb’e göre 10 yıl vadeli, bir hafta önceki %0,48’den Cuma günü yüzde 0,553’ten işlem gördü.
Ekonomistler Japon merkez bankasının getiri manipülasyonundaki değişikliği beklemiyordu.
JAPONYA’DAN SÜRPRİZ
Bu gizemli görünen değişikliğin küresel etkileri var. Dünyanın geri kalanı faiz oranlarını Covid-19 krizi rekor seviyelerinden yükseltirken, BoJ kısa vadeli politika faizini eksi yüzde 0,1’de tutarken 10 yıllık tahvil getirilerini sınırladı. Sonrasında yen yirmi yılın en düşük seviyelerine çekildi.
Tüm bunlar, Japon yatırımcıları daha yüksek getiri için yurtdışına bakmaya teşvik etti. Bu arada küresel yatırımcılar, hem mutlak faiz oranlarının hem de bu kredileri hala daha ucuz olan yen ile geri ödeme olasılığının sonucu olarak yen’i ucuza borç alabildiler. Özellikle, bu sözde yen-carry ticareti, getirilerin daha yüksek olduğu gelişmekte olan pazarlarda konuşlandırıldı.
BoJ politikasındaki değişiklik, yenin değer kazanmasına yol açarak yen taşıma ticaretini baltalayabilir. Ayrıca Japon yatırımcılar, yen yükseldikçe ABD Hazine tahvillerini satmaya daha fazla teşvik edilebilir. Döviz risklerini korumanın maliyeti, ABD varlıklarından elde ettikleri getiri artışını çoktan azaltmıştı.
ABD EKONOMİSİ TEHLİKELERDEN KIL PAYI KURTULUYOR
Bu potansiyel Perşembe günü ABD Hazine piyasasında dalgalanarak getirileri yükseltti ve hisse senetlerini vurdu. Ancak Fed’in bağlı olduğu en son verilerden bazıları boğaların yolunu kırıyor gibi görünüyor.
ABD ekonomisi ikinci çeyrekte enflasyonun ardından yıllık yüzde 2,4 oranında büyüyerek ilk çeyrekteki yıllıklandırılmış yüzde 2’lik artışı geride bıraktı. JP Morgan’ın ABD’li baş ekonomisti Michael Feroli maliye politikasının ABD ekonomisini ne kadar canlandırdığına dikkat çekiyor. 30 Eylül’de sona erecek olan 2023 mali yılında federal açığın yaklaşık 1 trilyon dolar artması bekleniyor. Bu açık harcamalarının bir kısmının Fed’in sıkılaştırma çabalarını telafi etmediğine inanmak zor.
Ancak bu açık artışı, Enflasyon Düşürme Yasası, CHIP Yasası veya altyapı harcamalarından kaynaklanmıyor. Daha geniş boşluk, 2022’de ödenen sermaye kazancı vergilerinin düşmesi, Sosyal Güvenlik yaşam maliyetindeki artışlar ve daha yüksek devlet faiz giderleri gibi sıradan faktörleri yansıtıyor, diye ekliyor.
WALL STREET’TE KAZANÇLI HAFTA
Dow Jones Sanayi Ortalaması ve S&P 500, tacirler bir dizi kazanç raporu ve ekonomik verileri gözden geçirirken art arda üçüncü haftalık kazançlarını kaydetti.
Cuma öğleden sonra S&P 500 haftanın en yüksek seviyesine yükselirken, Market Data’ya göre Dow, S&P 500 ve Nasdaq endeksleri, sırasıyla yüzde 0,7, yüzde 1 ve yüzde 2,1’lik haftalık kazançlar bildirdi.
Asya ve Avrupa hisse senedi piyasaları, yatırımcılar bu hafta merkez bankası kararlarını sindirirken, Japonya Merkez Bankası’nın daha yüksek faiz oranlarını tolere etmeye hazır olduğuna dair sürpriz ipucu da dahil olmak üzere ikiye bölündü.
Japonya’da Nikkei 225 Cuma günü yüzde 0,4 düştü ve bir noktada yüzde 2’ye kadar geriledi.
Stoxx Europe 600 Endeksi, Avrupa Merkez Bankası’nın Perşembe günkü faiz oranlarına yaptığı son artışı ardından yüzde 0,2 düştü.
cnnturk.com
