Emekli Büyükelçi Naci Koru hesapladı:  Hangi ittifak kaç milletvekili kazanacak?

Bir süredir siyaset dünyası için güçlü bir veri bankası kurma düşüncesiyle, genç ve dinamik bir yazılımcı grubuyla geliştirdiğimiz siyasett.com 2023 seçimleri yaklaştığında somut bir zemin kazandı. Bu projeyle, son 40 yılın Türk siyaset dünyasına ilişkin temel verileri siyasett.com’a aktardık. Son 40 yılın seçim sonuçlarına mukayeseli erişim sağladığımız sitemizde, gelecek seçimlere ilişkin anketleri kullanıcıların değerlendirmesine sunarken, gelecek seçimler için projeksiyonlar yapılabilen güçlü bir simülasyon modülünü de siteye ekledik.

Şimdi siyasett.com simülasyon modülünün anlattıklarını paylaşmak istiyorum:

1. Cİ partilerinin seçime ayrı listelerle girmeleri, alacakları münferit oylardan bağımsız şekilde, toplamda Cİ’nda 20 ilâ 30 milletvekili kaybına mal olabilecek gibi görünüyor.

2. BBP daha önce 24. ve 26. dönemlerde seçimlere katılmış, birincisinde binde 8, ikincisinde binde 5 oy almıştı. Oylarını on kat artırsa da BBP’nin bu seçimde milletvekili çıkarması mümkün görünmüyor. Ancak alacağı toplam oy yüz binleri bulmayacağı için BBP’nin Cİ’na kaybettireceği oy çok fazla olmayacak.

3. YRP ittifaka katılım sürecinde yaşadığı kararsızlıkların ardından Cİ’na kenetlense de, bir kısım YRP seçmeni tutarsızlık iddiasıyla başka arayışlar içine girdiler. YRP’nin seçmen desteği anketlerde yüzde 1 ilâ 1,5 aralığında görünüyor. Ancak hepimiz biliyoruz, D’Hont sistemi bu büyüklükteki partilere imkân sağlamıyor. İstanbul ve Ankara’nın bir veya iki seçim bölgesinde beklenenden yüksek oy alması durumunda YRP’nin belki az sayıda milletvekili çıkarması beklenebilir. Ama tüm illerde kantara çıkacakları için, örneğin yüzde 1 civarında oy alması durumunda, Cİ toplamda 500-600 bin oydan mahrum kalabilir.

4. Ortak liste hazırlanmasına yanaşmayan MHP’nin Cİ’na çıkaracağı fatura daha büyük olabilir. MHP son seçimlerde yüzde 10,9 oy almıştı. Bu seçimler için anketler yüzde 6,5 – 7,5 bandında bir oy oranı öngörüyor. Bu durumda MHP’nin çok sayıdaki ilde alacağı oylar Cİ’na kazanım sağlamayacak. Milletvekili çıkaracağı illerdeki artık oylar da aynı şekilde heba olacak. Bu halde, Cİ’nın 2018 seçimlerinde bazı illerde kazandığı milletvekillikleri —kendi üretimi olan seçim yasası değişikliği nedeniyle— karşı ittifaklara gidebilir.

Millet İttifakı’nda tek liste üstünlük sağlayacak

5. Mİ içinde beş partinin tek liste hazırlaması matematiksel olarak ittifaka önemli üstünlük sağlayacak gibi görünüyor. Bununla birlikte, özellikle Saadet, Deva ve Gelecek Partilerinin seçmenlerini mührü CHP logosuna basmaları konusunda ikna etmeleri büyük önem taşıyor. “Saadet’i Meclis’te görmek istiyorsanız oylar CHP’ye” benzeri afişler, bu amaçla yapılan toplantılar ve kampanyaların etkisine göre birlikteliğin hangi ölçüde oya ve milletvekiline dönüşeceğini seçim günü göreceğiz. Ancak tüm simülasyonlar, tek liste kararının Mİ’na toplamda 40-50 civarında yeni milletvekili kazandıracağını gösteriyor.

6. İyi Parti’nin Mİ içinde liste işbirliğine yanaşmaması ittifaka milletvekili kaybettirecek. Bununla birlikte, ittifakın muhafazakar partilerinin destekleyicilerinin CHP gibi bir sol partiye oy verme konusunda tereddüt edecekleri, bir bölüm seçmenin İyi Parti’ye yöneleceği tahmin ediliyor. 16 ilde CHP ile İYİ Parti arasında kurulan ‘fermuar sistemi’nin uygulanması da Mİ bakımından olumlu sonuçlar yaratabilir.

7. TİP seçmenlerine, “sosyalizm için oylar YSP’ye” demek zor görünüyor. Bu iki partinin ortak liste hazırlayamaması Emek ve Özgürlük İttifakı’ndaki iki parti için de olumsuz sonuçlar yaratabilir. Yaptığımız simülasyonlar, 52 seçim bölgesinde TİP’in alacağı oyların büyük bölümünün ittifakın işine yaramayacağını gösteriyor. Aynı projeksiyon, bu ittifakın yüzde 1 oyu milletvekiline tahvil edilemezse, 500-600 bin oyun milletvekiline dönüşmeyeceğini, bu nedenle ittifaka 6-7 milletvekili kaybettireceğini gösteriyor.

8. Son bir not: Memleket ve Zafer Partilerinin yüzde 7 barajına yaklaşmaları hiçbir araştırma kuruluşu tarafından öngörülmediği için bu partiler Meclis hesaplamalarında dikkate alınmıyor.

Son söz ne olabilir?

Seçim öncesi son dönemece girdik. Artık araştırma kuruluşlarının yeni anketler hazırlamaları seçim yasakları kapsamına giriyor. Ancak, kişisel tahminlere göre simülasyonlar yapmamızın önünde engel yok. Yasak öncesi tahminlerden birini esas alarak siyasett.com’da son bir simülasyon yaptım. Üç şirketin Mayıs başı anketlerinin ortalamasını alarak verdiğim değerlerden sonra siyasett.com şu projeksiyonu hazırladı:

Bu simülasyonu paylaşarak yazıyı sonlandırmak istiyorum. Dilerseniz siz de farklı rakamlarla değişik simülasyonlar yapabilirsiniz.

(AK Parti: yüzde 34, CHP: yüzde 32, İyi Parti: yüzde 11, MHP: yüzde 6,5, YSP: yüzde 10, TİP: yüzde 2, YRP: yüzde 1,6)

Yetkin Report  websitesinden, sadece alıntıdır