Murat Sağman: Enflasyon yükselişini nasıl durduracağız?

Geçen hafta açıklanan Nisan TÜFE enflasyonu, %1.68 olarak  gerçekleşti. Böylece yıllık TÜFE enflasyonu %16.19’dan %17.14’e, Mayıs 2019 sonrası en yüksek seviyesine çıktı.

TÜFE aylık bazda 28 aydır artışını sürdürmeyi devam etti. Yıllık tüketici enflasyonu ise Eylül 2020’den beri, yani 7 aydır artmaya devam etti.Yılın ilk 4 ayındaki, Ocak-Nisan dönemi, tüketici enflasyonu %5,45 düzeyinde gerçekleşti ve 2017’deki %5,71 düzeyinden sonra bu değer 2005’ten beri ulaşılan en yüksek ikinci düzey oldu.Yıllık çekirdek enflasyon, %16.88’den %17.77’ye, yıllık ÜFE enflasyonu ise hızlı artmaya devam ederek %31.20’dan %35.17’ye yükseldi.

Yıllık bazda enerji fiyatlarındaki baz etkisi kaynaklı yükseliş manşet enflasyonu yukarı itmeye devam etti. ÜFE yıllık enflasyonun  yükselen emtia fiyatları etkisiyle son iki ayda 8 puan artarak %35’e çıkması üretim maliyetleri kaynaklı baskıların daha da belirginleştiğine işaret etti. Üretim maliyetlerinin artmaya devam etmesi ve enflasyonda katılaşmaya ilişkin sinyaller enflasyon görünümünde bozulmanın devam ettiğine işaret etmeyi devam ediyor. Gıda enflasyonu, nisanda %2.2 ile önceki 5 yıl ortalamasının (0.7%) üstünde, ancak önceki yılın (%2.5) sınırlı altında gerçekleşti. Yıllık gıda enflasyonu %17.8’den %17.4’e düştü. TL’deki değer kaybına rağmen eşel mobil ve tavan fiyat uygulamaları nedeniyle aylık bazda akaryakıt fiyatları azaldı. Ancak baz etkisi nedeniyle enerji yıllık enflasyonu %12.4’ten %18.4’e yükseldi. TL’deki önemli değer kaybı, maliyet artışı ve ılımlı talep etkileriyle çekirdek enflasyon yıllık bazda artmaya devam etti. Çeşitli faktörlerden arındırılmış enflasyon göstergelerinde yükseliş devam etti. Nisan enflasyon üzerinde güçlü bir kur etkisi söz konusu. Kur artışlarının muhtemelen Temmuz’a kadar üretici fiyatları üzerinde etkisi olacaktır.

Son iki yılda 3 başkanın görevden alınması ve dördüncü başkan ataması ile TCMB’ye güvenin ve bağımsızlığının azalması, döviz rezervi problemi, turizmden bu sene de beklenen döviz gelirinin elde edilemeyeceğine yönelik beklentiler ve iç ve dış politika ile TL’nin değer kaybını tetiklemeye devam ediyor. Uluslararası Finans Enstitüsü IIF Dolar /TL kuru için 7,5 olan makul değer tahminini 2 Mayıs’ta 9,5 düzeyine yükseltti. Enflasyon %19-%20 seviyelerine geldiğinde TCMB faiz artıramaz ise kur yükselmeye devam edecektir. En büyük direnç 8,50-8-60 seviyeleri. O seviyeler kırılırsa ve müdahale gelmezse çok daha yüksek seviyelerini görme ihtimallimiz artacak. Başta hukuk olmak üzere yapısal reformlar yapılana kadar enflasyonu durdurmak için şimdilik tek silah hala faiz kalmaya devam edecek.

bursadabugün.com