Çetin Ünsalan: Herkes mi haksız?
10 Kasım 2022Hiç vida sıktınız mı hayatınızda? Onun bir tekniği vardır ve ne fazla ne eksik yapmamanız gereken bir işlemdir. Çünkü ya yalama ya da montajladığınız alanı tahrip edersiniz.
Ekonomik yönetmek de en basit tanımıyla buna benzetilebilir. Belli bir programı, akıl ve mantık içinde, dengeleri bozmadan ve zorlamadan uyguluyor olmanız esastır ve sonucu belirler.
Türkiye’nin bir kaç bankacılık ürünü içerisinde, plansız bir şekilde ekonomiyi yönettiği zaten malum. Ama yanlışa düşüp, yanlıştan ders almamak, hatta yanlışta ısrar ederken, bu konuda gelen uyarıları da yok saymak hangi mantığın ürünüdür?
Ülkede ekonomiye kafa yoranlar yanlış yaptığınızı ve problemi büyüttüğünüzü söylüyor boş veriyorsunuz. Esnaf sıkıntısını dile getiriyor; görmezlikten geliyorsunuz. Çiftçi maliyetlere yetişemediğinden ve üretim yapamadığından yakınıyor abartılı buluyorsunuz.
İnsanlar geçinemediklerini dile getiriyor; abartılı buluyorsunuz. İş bulamadığını söyleyenler oluyor yok sayıyorsunuz. Emeklisi bir yanda, emeklilikte yaşa takılanı öte yanda, memuru bir tarafta işçisi öte tarafta yanlış ekonomi politikaların faturasını öderken inim inim inliyor kulaklarınızı kapatıyorsunuz.
Bankacılık adına programsızca ve bir bankacılık ürünü üzerinden doları dizginleyeceğini düşünerek bir uygulama yapıyorsunuz; bankacılar tek tek randevu istiyor ‘aynen devam’ edeceğinizi söylüyorsunuz.
Dünyadan sendikasyonlardan cari açık finansmanına kadar olumsuz sinyaller ve uyarılar gelmeye devam ediyor; ‘dış güç’ deyip işin içinden çıkıyorsunuz. Enflasyon dizginlenemiyor fırsatçı arıyorsunuz.
Sanayici maliyetlerine yetişemiyor, neredeyse sabit kur uygulamasına geçilen sistem nedeniyle büyük bedeller sadece Hazine’den değil, reel sektörden de çıkıyor; bunu dile getiriyor; bağırıp çağırıyorsunuz.
İhracatçı daralan pazarlarda kur ve enflasyon kaynaklı maliyetlere dikkat çekip, rekabet edemediğinden yakınıyor; sesini bastırıyorsunuz. Yapılan yanlış uygulamalar o kadar açık ki, Merkez Bankası Başkanı bile bir soru üzerine enflasyon konusunda başarılı olduklarını söyleyemeyeceklerini ifade ediyor; duymazdan geliyorsunuz.
Muhalefeti yok sayıyorsunuz eski yol arkadaşlarınızı ihanetle suçluyorsunuz. Yapılan uygulamalar karşısında matematik isyan ediyor; temenniler ve gözlerdeki ışıltıdan bahsediyorsunuz.
Şimdi ekonomi yönetimi kendini kandırmaktan vazgeçerse bence cevaplanması gereken bir kaç soru var: Bu kadar hamleye neden sonuç alınmadı? Her kesimden vatandaş neden sürekli satın alma gücünü yitiriyor?
Bankacı, sanayici ve ihracatçı eş zamanlı neden çıkış yapıyor? Daha önemli herkes mi haksız? Durum düşünmenin zamanı gelmedi mi?