Erol Taşdelen: Banka karları 9 ayda 5 kat arttı

BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU – BDDK Bankacılık sektörü 2022 Eylül ayı mali verileri açıkladı. 2021 ilk dokuz ayında 56,9 milyar TL Net Karlılık açıklayan sektör; 2022 aynı dönemde karlılığını 5 kat ve %403 artırarak 286,2 milyar TL Net Karlılık açıkladı. 2021 Eylül aylık bazda 8,4 milyar TL Net kar yapan sektör, 2002 Eylül ayında ise 4 kar atış ile 33,9 milyar TL Net Karlılığı yakaladı.

Bilanço büyümeye devam etti

2021 yıl sonunu 9,2 trilyon Aktif Büyüklük ile kapatan sektör yılın dokuz ayında %42,2 büyüme ile 13,1 trilyon bilanço büyüklüğüne ulaştı. 2021 sonunda 4,9 trilyon TL olan Nakdi Krediler ise %39,5 artış ile 6,8 trilyon TL seviyesine yükselirken; Takipteki Krediler 160 milyar TL seviyesini korudu. Buna karşılık ön izleme, yakın izlemede, takip edilip; yapılandırılan kredilerden oluşan Sorunlu Krediler ise Haziran ayında 860 milyar TL’yi geçmesi Sektörün yumuşak karnı olarak kendini gösteriyor. 2022 ilk dokuz ayında Beklenen Zarar Karşılıkları da 258 milyar TL’den 323 milyar TL’ye yükselmiş durumda.

2021 sonunda 5,3 trilyon TL olan Mevduat toplamı da %51,8 artış ile 2022’de 8 Trilyon 52 milyar TL seviyesine ulaştı. Bankalarda bulunan Mevduatın %38’ine denk gelen 2,8 trilyon TL ise vadesiz mevduat olarak bulunuyor.

Karlılık arttı

Bankacılık sektörü bilanço büyümesinden daha fazla karlılık artışı yaptı. 2021 ilk dokuz ayında 157,5 milyar TL Net Faiz Gelir sağlayan sektör; 2022 yılında 497,6 milyar TL seviyesine ulaşarak %216 artış gerçekleştirdi. Bunda KKM hesaplarında faizlerin sabitlenmesinin önemli katkısı oldu. Zira, bankalardaki tasarruf mevduatlarının üçte biri KKM’ye dönerek  Eylül sonunda 1 trilyon 675 milyar TL seviyesine ulaşmış durumda. Bankaların elinde bulunan yüksek faiz ile alınan Devlet Tahvilleri ise faizlerin düşmesi nedeni ile karlılıkta önemli katkısı oldu. Bankalar 2021 ilk dokuz ayında 113,9 milyar TL Faiz Dışı Gelir elde ederken; 2022 aynı dönemde bu gelirini %92 artırarak 218,6 milyar TL seviyesine yükseltti.

Kar artışına rağmen CEO’ların yüzler gülmüyor

Bankacılık Sektöründeki bu kar artışına rağmen; TCMB’nin BDDK’nın ani düzenlemeleri sonucu; Kredi alanının daralması, Kredi – Mevduat Karşılıklar şartlarının hızlı ve  sık sık değişmesi; Vergi oranının %20’den %25’e çıkması; Uzun Vadeli Tahvil almaya zorlanmaları ve ileride bu Tahvillerden zarar etme olasılığı; seçim sürecinde bankaların aktif kullanılacağı algısı girilmesi; Enflasyon muhasebesine geçilememesi; Sorunlu Kredi potansiyeli; BİST’de bankalar üzerinde spekülatif işlemler gibi nedenlerle yüksek gözüken karlılıklara rağmen yüzler gülmediği gibi; orta uzun vadede yaşanan kaygılarını her platformda  dile getirmeye başladılar. Diğer taraftan, sektörün son çeyrekte çevirmesi gereken ciddi hacimde Sendikasyon Kredilerinin de maliyetleri artması bankalar üzerinde yeni stres merkezi oluşturmuş durumda.

Erol TAŞDELEN – Bankacılık Uzmanı, Ekonomist