FÖŞ YORUM: Rusya Sinop’ta nükleer santrala talip, ABD ve AB’den yaptırım baskısı artıyor

Soçi zirvesinden bu yana Putin ve Erdoğan himayesinde Türk-Rus ekonomik işbirliği her gün güçleniyor. Rusya’nın doğal gazı Türkiye üzerinden Avrupa ve Akdeniz’e sevketme önerisi ardından, bir açıklama da Rosatom’dan geldi. Genel Müdür Aleksey Lihaçev, Rus devlet kanalı Rossiya-24’e yaptığı açıklamada, Türkiye’nin ikinci nükleer güç santralini Sinop’ta inşa etmeyi planladığını dile getirdi (BloombergHT).

Cumhurbaşkanlığı sözcüsü İbrahim Kalın’a göre ise BOTAŞ Gazprom’dan bir kısım doğal gaz ödemelerinin 2024’e kadar kredilendirilmesini talep etti, müzakareler sürüyor.
İlk bakışta SADECE iki tarafın da yararına ve tasarrufunda olan bu yeni gelişmeler, ABD ve AB’de kaygıyla izleniyor. Niçin? Cumhuriyet Yazarı Jale Özgentürk köşesinde şu bilgiyi paylaştı:
“Putin’in verdiği destek, artan dış ticaret dengesi de hem ABD’yi hem AB’yi endişelendirmeye başladı. Önce ABD, Türk şirketleri uyardı. Şimdi de sekizinci yaptırım paketiyle AB….

AB bu kaygılarını Türkiye’ye de iletti ve önümüzdeki günlerde bir çalışma grubu oluşturma kararı alındı.
Çalışma Grubu toplantısının en kısa süre içinde yapılması planlanıyor. Brüksel’deki bazı AB uzmanlarına sordum. Amacın Gümrük Birliği nedeniyle Rusya’nın üçüncü ülke kanalıyla bazı stratejik mallara ulaşmasını önlemek olduğunu söylüyorlar. Türkiye’ye yaptırım konusu şimdilik sadece tartışılıyor. Bu noktaya gelinmemesi için AB’nin her yolu deneyeceği belirtiliyor ve “Şu aşamada Türkiye’yi kaybetmek istemiyorlar” yorumu yapılıyor.

Bloomberg: ABD yetkilileri Rusya’yla ilişkiler nedeniyle Türkiyer üzerinde baskıyı artırıyor

“US Officials Ratchet Up Pressure on Turkey Over Ties With Russia” başlıklı haberde, Hazine Bakanlığı Terör Finansmanı ve Finansal Suçlar Dairesi Başkanı Elizabeth Rosenberg hafta başında İstanbul’da TCMB yetkilileri ile görüştüğü yazıldı. Rosenberg’in Çarşamba günü Ankara’ya uçarak, Hazine’yi ziyaret edeceği bildirildi.

Bloomberg’e göre, dah önce Hazine Müsteşar Yardımcısı Wally Adeyemo ülkemizi ziyaret ederek Ankara’nın Rusya’nın yaptırımları Türkiye ve Türk kuruluşları üzerinden delme girişimlerine dikkat çekmişti. Daha sonra, yine ABD Hazine Bakanlığı’nın bir alt birimi olan OFAC’ın sert uyarılarıyla 5 Türk banksı Rus ödeme sistemi Mir’le ilişkilerini kesti.
Habere göre, Rusya’nın gittikçe ekonomi ve savunma sanayinin nefesi kesen yaptırımları delmesi için tek rota Türkiye. Erdoğan’ın ise yaklaşan seçimi finanse etmek için Kremlin’in mali desteğine ihtiyacı var.

YORUM: Türkiye önemli ama Rusya’yı Ukrayna’da dize getirmek daha önemli

Batı, gerek kritik coğrafi konumu, gerekse Erdoğan’ın Rusya-Ukrayna arasında yararlı arabuluculuk hizmetleri yüzünden yaptırımlarla Türkiye’yi kaybetmek istemiyor. Bazı kaynaklara göre ise, Erdoğan’ın yaklaşan seçimlerde Batı karşıtlığını koz olarak kullanmaması için Biden yönetimi ve Brüksel elden geldiğince Türkiye’yle ilişkileri gerecek adımlardan uzak duracaklar. ABD Senatosu’nun Türkiye’ye F-16 satışı üzerinde kısıtlamaları kaldıran 2023 Savunma Bakanlığı bütçesi bu duruşun güzel bir örneği.
Fakat, ABD-AB ittifakı açısından Rusya’yı yıllarca Ukrayna bataklığında oyalamak, ekonomik ve askeri gücünü tüketmesini sağlamak; Türkiye’yi hoş tutmaktan çok daha önemli.
Bir yanda “Batı İttifakı” dediğimiz liberal kapitalist devletler, öte yanda Rusya-Çin’in başını çektiği merkeziyetçi güçler uzun soluklu bir rekabet içinde. Rusya’nın Ukrayna’da oyundan düşürülmesi ABD’nin Çin’e odaklanmasını sağlayacak.
Bu nedenle, Batı Rusya’nın Türkiye üzerinden Ukrayna’da dengeleri değiştirecek ölçüde yaptırımları deldiğini saptarsa, ağır ekonomik yaptırımlar bize de uygulanacak. Rıza Zarraf yüzünden İran rejimini çökertme şansını yitiren ABD bu kez aynı hatayı tekrarlamak niyetinde değil.
Rusya’nın pratik karşılığı olmayan Türkiye’yi doğal gaz “hub” (dağıtım merkezi) yapma projesi ve şimdi de hiç gündemde yokken Rosatom’un Sinop’ta 2ci nükleer santral meselesini gündeme getirmesi, Batı’da “Peki Türkiye’den ne taviz isteniyor?” sorusunu sürekli ilk sırada tutuyor. Batı, tüm istihbarat, denetim kurumları ve gümrük idareleri ile Türk ticaret ve finansman hareketlerini inceliyor.
Türkiye’ye yaptırm uygulanırsa, seçime kadar vadesi gelecek $100 milyar civarında dış borçların çevrilmesi imkansız hale gelebilir.

FÖŞ

FÖŞ uyardı: Türk-Rus İlişkileri Döviz Şokuna Yol Açacak!