Pandemi sonrası havacılık sektörü canlanıyor

2022 yılında coronavirüs pandemisi ile ilgili olumlu gelişmelerin ardından seyahatlerle ilgili olarak normalleşme adımlarının artması havacılık sektörünü canlandırdı. Aşılanmaların hızlanması, ülkelerarası uçuş kısıtlamalarının kalkması, karantina sürelerinin azalması tekrar yolcu trafik sayılarını normalleştirdi.

Diğer bir konu ise turizm. Şubat ayında Rusya – Ukrayna savaşının başlaması ile Türkiye özelinde turizm sezonunun olumsuz etkilenebileceği riski sektörü kısmi olarak baskıladı. 2022’de 35 milyar dolara ulaşması beklenen turizm gelirlerinde Rusya ve Ukrayna’dan gelen turist sayısının %30 gibi yüksek bir paya sahip olması durumu endişeleri artırdı. Bu ülkelerden Türkiye’ye gelen turist sayısında önemli azalma ve gelirlerin beklentilerin 5 – 7 milyar dolar altında gerçekleşmesine yol açma beklentisinin tersine, Türkiye’nin iki ülke arasında arabulucu rolü oynaması ve AB ülkelerinin aksine Türkiye’nin Rusya’ya hava sahasını kapatmaması sektörü farklı bir noktaya taşıdı.  Turist sayılarındaki gözle görülür iyileşmeye ek olarak 2022 yılındaki gelen turist sayısı beklentisi yaklaşık 5 milyon kişi olarak yukarı yönlü revize edildi. Rusya kaynaklı batı yönlü uçuşlarda Türkiye ve Türk menşeli havayollarının bir köprü görevi üstlendiğini gözlemledik.

Daha karlı yurtdışı uçuşların koltuk ve uçak kapasitesine etkisi ile popüler yurtiçi destinasyonlarda tavan fiyatların altında bilet bulunamadığı gerçeği ile karşı karşıyayız. Bütün bu faktörlerin öncesinde ise Türk Havayolları kargo uçuşlarından elde ettiği gelirlerin etkisi ile turizm sezonu öncesinde de sonuçlarında önemli iyileşme kaydetti. Sonuç olarak ulaştırma sektörü payları %200’ün üstünde 2022 yılında kazandırdı.

Yolcu trafik sayılarının 2019 yılına yaklaşması hatta dış hat yolcu sayılarının son aylarda 2019’unda üstüne çıktı. Ağustos ayında toplam yolcu sayısı yıllık %32 artarak 2019 yılının aynı döneminin %106’sı olan 7,8 milyon seviyesinde gerçekleşti. Yurt içi yolcu sayısı yıllık %2 daralarak 2019 yılının aynı döneminin %95’i olan 2,7 milyon seviyesinde gerçekleşti. Direkt uluslararası yolcu sayısı yıllık %53 artarak 2019 yılının %128’i seviyesine yükselirken, uluslararası transfer yolcu sayısı yıllık %74 artarak 2019 yılının %98’i olan 2,4 milyon yolcuya yükseldi.

Havayolu şirketlerinin gelirlerinin ağırlıklı olarak Euro, giderlerinin ise dolar olduğunu belirtmek gerek. Burada petrol fiyatlarındaki düşüşün euro gelir dolar maliyet etkisini dengelediğini düşünmekteyiz. Temmuz – Ağustos – Eylül döneminin turizm için en canlı olduğu dönem olduğu göz önüne alarak, yurt içi tavan fiyat uygulamasının yukarı yönlü revize edilmesiyle birlikte mevcut koşullarda üçüncü çeyrekte de ulaştırma tarafından güçlü gelir artışları beklenebilir. Karlılığa geçiş noktasında 2023 yılı beklenmesi gerekecek olsa da pay fiyatlamalarında sektörün BIST’te lokomotif görevini sürdürmeye devam edeceğini düşünüyoruz. 

İnfo Yatırım