Emre Balıca yazdı:  İner misin, çıkar mısın?

Merhaba Sevgili Okurlar,

Yaşı yetenin hatırlayacağı bir televizyon programı vardı. Şimdi adını yazının başlığında okuduğunuz için hatırlayanlarınız vardır. Ama ben hani şu meşhur kırk yaş altı kitle için ….

Dur yahu çok riskli oldu bu.

Yaşı daha genç olan kitle için anlatıyorum.

Boran Kaya’nın sunduğu bir yarışma programıydı. Yarışmacılar asansörlü bir platform üzerinde yeteneklerini ya da yeteneksizliklerini sergilerlerdi. Seyirci ise alkışlardı. Alkış ne kadar çoksa platform o kadar yukarı çıkar ve yarışmacı elenmekten kurtulur aksi durumda platform aşağı inince yarışmacı programa veda ederdi.

Şimdi diyeceksiniz tabii. Bu adam bir süredir yazmıyor demek ekonomiyi bıraktı popüler kültür yazacak ona da gitti 90’lı yıllardan başladı. Çekeceğimiz var.

Yok yahu…

Saçma gelecek size ama tam bağımsız Merkez Bankamızın aldığı faiz kararı beni bu programa götürdü. Faizin açıklanacağı her ayın ilgili gününde ve hatta haftasında tahminler beklentiler havada uçuşur. Beklentiyi satın alan piyasa yönünü buna göre tayin eder. Ve faiz kararını atlatan piyasa sonraki haftalarda daha sakin yönünü tayin eder.

Bu anlattığım bizde olan değil, genel olarak ekonomisi belirsizlik içerisinde yer almayan ve beklenti ile gerçekleşenin daha fazla örtüştüğü gelişmiş ülkelerde ve aslında bazı gelişmekte olan ülkelerde.

Ama kesinlikle bizde değil. Ne zaman ne yapacağı belli olmayan ve belirsizliği kendine yol haritası yapmış sürprizsiz yaşayamayanların ülkesi.

Şöyle düşünün. Uzun süredir faizin arttırılması beklentisi içinde hareket eden piyasa, faizlerin sabit bırakılmasına alışmıştı aslında. Son beklenti de tam bağımsız Merkez Bankasının faizleri pas geçmesi yönündeydi. Hatta her toplantı öncesinde olduğu gibi faizlerin arttırılmasının gerekliliği üzerine bir sürü yazılar konuşmalar da yapıldı. Sonra ne oldu?

Çat … 100 baz puan indirim.

Piyasa şok. İmkan olsa bir 100 baz puan daha …. Bir 100 daha… piyasa diyecek ki ne oluyor bunlara … Sonra çil yavrusu gibi dağılacak.

Güzel ülkemin tam bağımsız Merkez Bankası bayağı sürpriz yumurta gibi ne zaman, nasıl, ne yapacağı belli değil. Ekonomiyi sürekli dinamik tutuyor. Her şeye hazırlıklı. İşte Türkiye’nin yurt dışında da kıskanılan ekonomi becerisi burada yatıyor. Piyasa sürekli tetikte. Hafta sonları gece yarısı kararnamelerimiz var bizim. Hafta sonu gecenin bir yarısı değişen sonra hafta içi yanlış oldu denilip tekrar düzenlenen karşılık oranlarımız var bizim. Bunu Almanya kıskanmasın, Hollanda çıldırmasın, İngiltere hop oturup hop kalkmasın da ne yapsın.?

Adamlar biliyor ki piyasa sürekli sürprizler ile ilerliyor. Öyle enflasyon falan biz de hikâye. Avrupa  %5’in üzerine çıktı diye yöneticisi sokağa çıkamaz ama biz de ışıltılı gözler ile bir bakış benzin motorin 27 tl.

Ne uzattım ama.

“İner misin Çıkar mısın?” anlatacaktım. Konu gene nereye bağlandı.

O değil de aklımda iki soru kaldı benim. Eylül ayına girdik. Bizim tam bağımsız Merkez Bankası yapar mı ciddi ciddi bir 100 baz puan daha indirim. Seçim yaklaşıyor nasıl olsa. Yazı bitirdik. Turizm gelirleri hedeflerden zaten uzak. Döviz yok ortada sadece anlatılan Suudi Arabistan’dan, Katar’dan gelecek dolarlar. Gerçi tam bağımsız Merkez Bankasının net hata noksan kalemi rekor kırmaya devam ediyor. Bir döviz var ama kaynağı da belirsiz. Döviz borcu ödemelerinde kısa vadeli hale gelen borçlarda artış var. Yıl sonu yaklaşırken kapamalar gerçekleşecek. Giden gidecek kalanlar içeride. Bağımsızlığından zerre şüphe duymadığım Merkez Bankası yıl başında açıkladığı hedeflerin yakınına yaklaşamıyor belli oldu. Sürekli revize edilmeye başlandı rakamlar.

Eeee bir faiz indirimi daha gelir mi?

Unutmadan, bahsettim ya bu iner misin çıkar mısın da seyirci alkışları ile o hidrolik platform yarışmacıyı ya yukarı çıkartıyor ya aşağı indiriyordu. Bu faiz indirimi ile şahlanan ekonominin yöneticileri seçim yaklaşırken sahaya inmeye başladılar. Her gün sosyal medyadan görüyoruz. Ama bir şey daha görülüyor o sahada. Cebindeki ekonomisi sürprizler ve belirsizlikler ile paramparça olmuş halk alkışlamıyor artık. Aksine seçimi bekliyormuşçasına tavrını koyuyor.

Acaba bu sefer de alkış sesi olmayınca o platform inecek ve eleyecek mi?

Prof Esfender Korkmaz:  AKP iktidarı panik içinde

İris Cibre: Orman Kanunu der ki; büyük balık küçük balığı yer

TCMB’den  bir “Liraizasyon” hamlesi daha