Temmuz bütçesi: KKM’ye aktarılan muazzam kaynak

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı temmuz bütçe gerçekleşmeleri raporuna göre, temmuzda bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 106,7 artışla 196.980 milyon liraya, bütçe giderleri yüzde 85 artarak 260.999 milyon liraya yükseldi ve aylık bütçe dengesi, 64.019 milyon lira açık verdi. Temmuz 2022 bütçe açığı geçen yılın temmuz ayına göre yüzde 39,8 genişledi.

Faiz hariç bütçe giderleri, temmuzda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 108 artarak 244.305 milyon liraya ulaştı.

Geçen yıl temmuzda bütçede 22.166 milyon lira faiz dışı açık oluşurken bu yıl temmuzda söz konusu rakam yüzde 113,5 artarak 47.325 milyon liraya yükseldi.

Temmuzda personel giderleri, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 108,1 artarak 63 milyar 843 milyon lira oldu. Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, temmuzda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 92 artışla 9 milyar 257 milyon liraya yükseldi.

Söz konusu dönemde, mal ve hizmet alım giderleri temmuzda yüzde 62,7 artışla 12 milyar 192 milyon lira oldu.  Cari transferler temmuzda, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 118,1 artışla 127 milyar 281 milyon liraya çıktı. Temmuzda 20 milyar 485 milyon lira sermaye gideri, 2 milyar 325 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 8 milyar 922 milyon lira oldu.

Faiz giderleri söz konusu ayda geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 29,4 azalışla 16 milyar 694 milyon lira olarak hesaplandı.

Fakat dolar talebini önlemek ve TL’nin değerini artırmak için TL faizini artırmak yerine devreye sokulan KKM, gerçekte bir yandan dolarizasyonu artırırken, maliyet olarak temmuzda 23,4 milyar TL transfer ile ilk yedi ayda KKM için vergilerden yapılan transferlerle 60 milyar TL’yi geçti. Faiz giderleri ile KKM için yapılan transferler eklendiğinde temmuzda faiz giderlerindeki artış yüzde 69,5 , Ocak-Temmuz 2022 dönemindeyse yüzde 85,1 yükseldi. 

Bütçe gelirleri- enflasyon ve büyüme

Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın temmuz ayında 95 milyar 275 milyon lira iken bu yıl temmuzda yüzde 106,7 artarak 196 milyar 980 milyon liraya çıktı.

Vergi türleri itibarıyla temmuzda geçen yılın aynı ayına göre, gelir vergisi yüzde 76, kurumlar vergisi yüzde 106,6, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 101,3, özel tüketim vergisi yüzde 94,9, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 83,1, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 146,2, damga vergisi yüzde 68,8, harçlar yüzde 66,5, diğer vergiler yüzde 76,2 arttı.

HMB