Çetin Ünsalan Yazdı: ‘İlk yapılacak iş…’
21 Nisan 2022Dünya ekonomisinin nereye gittiğinden haberi olmayanlar, bir de ekonomi yorumlayanları eskiciler, yeniciler diye ayırmamış mı, gülmekten öldüm. Haberi yok diyorum, çünkü haberi olsa veri ekonomisinin kapısında önce yanlış veri açıklayanları eleştirirdi.
Ama yok, şansına münhasır bu zat iktidar kaleminden konuşmayı ve iktidarın ekonomideki hatalarını söyleyenleri de eskiciler diye nitelendirmeyi tercih etmiş. Dikkatinizi çekerim bilerek şahsına değil, şansına yazdım.
Çünkü bazıları iktidarın savunduklarını savunmayı ya da iktidar söylediği için karşı çıkmayı, bilgi vermek yerine şansa bağlayıp, şansın da varlıklarından kaynaklandığını düşünüyorlar. Daha fazla kelime harcayıp köşeyi mundar etmeyeyim. Lakin bu zat, önemsediğim bir soru sormuş.
İlk yapılacak iş ne? Bunun için kendisinin zannettiği gibi iktidarın değişmesi değil, kafanın değişmesi gerekiyor. Gerçekle yüzleşmeye cesareti varsa, mevcut yönetimden talep edilen zaten bu. İktidara başkası gelse ve buna onun da cesareti yoksa, zaten değişen bir şey olmaz.
Meseleye hep cepheli baktıkları için bunu göremiyorlar. İktidarda kimin olduğu değil; ne yapılıp ne yapılmadığı önemli. Peki ilk iş ne yapılmalı? Yıllar öncesinden bir örnek vereyim. Adnan Kahveci’nin Gümrük ve Tekel Bakanı olarak göreve başladığı dönem. Tekel zarar ediyor. O süreçte göreve gelen kıymetli bir bürokrat. Erdoğan Kutlu…
Masaya ilk oturduğunda ne yapıyor biliyor musunuz? Giderleri istiyor. Kalem kalem inceleyip, gerekenleri yaptıktan sonra da kısa süre içinde Kurum’u artıya geçiriyor. Sistem bu kadar belli.
Çözüm odaklı, orta ve uzun vadeli stratejiler tartışmasız yapılmalı. Tarım, işgücü, sanayi envanterleri çıkarılarak, yeni ekonomiye uygun bir biçimde yeniden kurgulanmalı ve bir projeksiyon oluşturarak ülkeyi tekrar üreten, daha önemlisi ürettiğinden para kazanan bir hale getirmeliyiz.
Bunun yöntemi de, alternatif çözümleri de belli. 10 günlük yazı dizisi halinde, bu arkadaşlar dünya paraya boğulup, bizi borç batağına sokarken, 2008 yılında Ekonomi Kurtuluş Savaşı Projesi diye yazmış biri olarak tekrar aynı konuya girmeyeceğim.
Ama ilk yapılacak iş ne biliyor musunuz? Giderleri masaya yatırmak. İnanın ummadığınız büyüklükte bir kaynak temin ettiğinizi göreceksiniz. Elbette bunun içinde yapılan ihalelerden satınalmalara, ithalatçı kafasından finansal okuryazarlığa sahip kamu anlayışına kadar bir dizi ilk yapılacak iş var.
Lakin hepsinden önemlisi giderlerin ardından, gerçeklerle yüzleşmek ikinci adım olmalı. Zira gerçeğinizle yüzleşmezseniz, ilk 10 ekonomiye gireceğim diye çıktığınız yolda, bugün olduğu gibi ilk 20’den düşüp, 21. sıraya gerilersiniz.
Bu şahısların anlayamadıkları bir şey var. Ekonominin siyaseti olmaz, ekonomi politikası olur ve bu devlet politikası olarak uygulanır. Ve devlet hükümet değildir. Hükümetler gelir geçer; devlet ve devleti oluşturan Millet esastır. Bu politikaların esası da sürdürülebilirlik ve finanse edilebilirlik üzerine kurgulanır.
Tabi ne bu kavramlar ne de hayat boyu öğrenme gibi yeni trendler bu arkadaşların gündeminde yok. Onlar ki, gala gecesine çıkmış aktörler gibi, kendilerini ve onları tanıyanları alkışlamaktan sokağın sesini bile duymuyorlar. Yazık…
Tüm Yazarlar
