Rusya’nın gübre ihracatını durdurma çabaları küresel pazarı tehdit ediyor

Rusya’nın gübre ihracatını durdurma çabaları küresel pazarı tehdit ediyor. Gıda fiyatları yeni rekorlara koşarken küresel çapta gıda enflasyonu artıyor. Her çeşit gübrenin önemli ihracatçılarından olan Rusya, Ukrayna işgalinden beri artan uluslararası yaptırımlarla problem yaşamaya devam ediyor.

Rusya Sanayi ve Ticaret Bakanlığı geçtiğimiz Cuma yaptığı açıklamada, gübre üreticilerine yabancı lojistik şirketleriyle yaşanan teslimat sorunları nedeniyle üretim hacimlerini kısma çağrısında bulundu.

Bloomberg’in Yeşil Piyasalar analisti Alexis Maxwell “Rusya’yı ve büyük hacimli gübre ihracatını kaybetmek global pazar için ciddi bir arz şokuna neden olur” dedi.

Rusya’nın bu hamlesi, dünyanın en büyük gübre ithalatçısı Brezilya’daki çiftçiler zaten ekinler için besin bulmakta sorun yaşarken, küresel pazarı daha da belirsizleştiriyor. Brezilya küresel anlamda, soya fasulyesi, kahve ve şeker ihracatına öncülük ediyor. Bu nedenle gübredeki arz sorunu ve artan maliyetler, gıda enflasyonunun kötüleşmesi anlamına gelmekte. Dünyanın en büyük potasyum tedarikçisi olan Kanada’da gerçekleşen demiryolu grevi ise gübre tedarik zincirinde aksaklık yaşanma risklerini artırıyor.

Green Markets Kuzey Amerika Gübre Fiyat Endeksi cuma günü %10 artarak aralık ayından bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Azotlu üre gübre fiyatları, 25 Şubat’ta sona eren hafta için rekor %29’luk artışın ardından bu hafta New Orleans’ta %5 daha yükseldi.

Doğal gaz, azot bazlı gübrelerin yapımında önemli bir bileşen. Gübre fiyatları, bazı üreticileri üretimi azaltmaya hatta kapanmaya zorlayan Avrupa’daki doğal gaz sıkışıklığı nedeniyle zaten yükseliyordu. Artan lojistik fiyatları, aşırı hava koşulları ve küresel potas (potasyum hidrat) arzının yaklaşık beşte birini oluşturan Belarus’a uygulanan yaptırımlar da hâlihazırda yükselen fiyatları daha da yukarı çekti.

Maxwell, “Rusya’nın piyasa hacmi düşünüldüğünde bazı ülkelerin tedarik zincirini yeniden ayarlaması en iyi ihtimalle 5 yıl kadar sürer. Bazıları içinse böyle bir ayarlama neredeyse imkânsız” yorumunu yaptı. Maxwell’e göre Rusya, üre için dünyanın birinci, potas içinse iki numaralı ihracatçısı.

Rusya’dan yapılan ihracatın durdurulması, dünya çapında çiftçiler için daha yüksek maliyetler anlamına gelecek ve küresel gıda fiyatlarını rekor seviyelere taşıyacak. Birleşmiş Milletler’in gıda fiyat endeksi şubat ayında neredeyse %4 artarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.

finance.yahoo.com

Çeviri: Cem Cetinguc