Putin ve Biden Ukrayna üzerinde büyük bir kumar oynuyor

En son Ukrayna’nın Berlin Büyükelçisi Andrij Melnyk, Avrupa’nın “1945’ten bu yana en kötü savaş” riskiyle karşı karşıya olduğu konusunda uyarmıştı. Melnyk, Ukrayna’nın “kutsal bir meşru müdafaa hakkı” olduğu konusunda ısrarcı olmuştu. Öte yandan Melnyk, Almanya’ya, Rusya’yı işgalden caydırmak için Ukrayna’ya destek olması konusunda da talepte bulunmuştu.

Öte yandan, Rusya’nın Ukrayna sınırına yaklaşık 37 mil uzaklıktaki Kadamovsky eğitim sahasında 100 askerin yer aldığı keskin nişancı ile tatbikatı yapıldığı belirtildi.

Rus özel kuvvetleri, Tambov bölgesinde Arbalet-2 ve Malva güdümlü paraşüt sistemlerini kullanarak tatbikatlar gerçekleştirdi. Sınırdaki güçlerin tank eğitimi ve güdümlü fzüe eğitimi aldığı da açıklandı.

Blinken, Rusya’yı görüşmek üzere Ukrayna ve Almanya’ya gidiyor

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırgan tutumunu ve bölgedeki gerilimi azaltma çabalarını görüşmek üzere 18-20 Ocak tarihlerinde Ukrayna ve Almanya’ya resmi ziyaret düzenleyecek.

ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın resmi temaslarda bulunmak üzere 18-20 Ocak tarihlerinde Ukrayna ve Almanya’ya ziyaret gerçekleştireceği belirtildi. Açıklamada ziyaret kapsamında, ABD’nin Avrupalı müttefikleri ve partnerleriyle Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik tehdidine karşı ortak çabalar hakkında fikir alışverişinde bulunulacağı ifade edildi.

Ziyaretine Ukrayna’nın başkenti Kiev’de başlayacak olan Blinken, 19 Ocak’ta Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ile bir araya gelecek. Washington’ın Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne ve egemenliğine olan desteğinin vurgulanacağı görüşmelerde, Blinken’in ABD büyükelçiliği personeliyle bir araya gelerek Rusya’nın gerginliği arttırması durumunda uygulanacak planları görüşeceği belirtildi.

ABD Dışişleri Bakanlığı açıklamasına göre, Blinken 20 Ocak’ta Almanya’nın başkenti Berlin’e geçerek burada Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock ile bir araya gelecek. Görüşmede Rusya’ya yönelik yaptırım hazırlıklarının yanı sıra, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı saldırgan tutumunu engellemek için ortak çabaların ele alınacağı ifade edildi.

Rusya Ukrayna krizinde ipler geriliyor

Rusya – Ukrayna krizinde ipler gerilirken, ABD’nin son raporu Rusya’nın olası işgal ihtimalini daha da güçlendirdi. ABD’nin raporuna göre Rusya, sahte bayrak operasyonu başlatacak. Öte yandan Rusya’nın Ukrayna büyükelçiliğindeki çalışanları ve çalışanların eşleri ile çocuklarını tahliye işlemlerine başladı.

ABD’li bir yetkili CNN’e verdiği demeçte, ABD’nin Rusya’nın bir grup ajanı doğu Ukrayna’da bir sahte bayrak operasyonu yürütmek üzere önceden konumlandırdığını gösteren bilgilere sahip olduğunu söyledi. Yetkili, Rusya’nın sabotaj eylemleri gerçekleştirmek için patlayıcı kullanma konusunda kişileri eğittiğine dair kanıtlara sahip olduğunu da ekledi.

Pentagon basın sekreteri John Kirby de, Savunma Bakanlığı’nın Rusya’nın “bir grup ajanı Ukrayna’da Rusça konuşan insanlara saldırı gibi görünecek şekilde tasarlanmış bir operasyon” yürütmesi için “önceden konumlandırdığına” dair güvenilir bilgilere sahip olduğunu söyledi.

Ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan da Perşembe günü yaptığı açıklamada, “İstihbarat ekibimiz, Rusya’nın bir işgal bahanesi için temelleri hazırladığına dair, bilgiler keşfetti. Bu oyunun kitabını 2014’te gördük. Bu oyunu yeniden hazırlıyorlar” dedi.

Öte yandan New York Times’ın haberine göre, Rusya Ukrayna Büyükelçiliği’ndeki çoğunluğu kadın ve çocuklardan oluşan 18 kişiyi tahliye etti. Gazetenin haberine göre önümüzdeki günlerde de 30 kişinin daha Moskova’ya tahliye işlemlerinin sürmesi bekleniyor.

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Rusya’nın Ukrayna’nın “geçici olarak işgal altındaki topraklarında” halka pasaport vermeye devam ederek Rus vatandaşlarını koruma kisvesi altında gerginliği arttırmak için bahane aradığını belirtti.

Ukrayna’nın sınırlarındaki güvenlik durumuna ilişkin delegasyona bilgi veren Zelenskiy, Rusya’ya karşı önleyici bir yaptırım paketi hazırlamanın gerekliliğine dikkati çekti.

Rusya-Ukrayna geriliminin temelinde neler var?

Bir Sovyet cumhuriyeti olmadan önce yüzyıllar boyunca Rus imparatorluğunun bir parçası olan Ukrayna, 1991’de SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığını kazandı. Ülke, emperyal Rus geçmişinden kopmak ve Batı ile giderek daha yakın ilişkiler kurmak için harekete geçti.

Ancak Kremlin yanlısı Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç’in Moskova ile daha yakın ilişkiler lehine, Avrupa Birliği ile bir ortaklık anlaşmasını reddetme kararı, 2014’te devrilmesiyle sonuçlanan kitlesel protestolara yol açtı.

Rusya buna Ukrayna’nın Kırım Yarımadası’nı ilhak ederek ve Ukrayna’nın doğusunda patlak veren ayrılıkçı ayaklanmaya ağırlığını koyarak yanıt verdi.

Ukrayna ve Batı, Rusya’yı isyancıları desteklemek için birliklerini ve silahlarını göndermekle suçladı. Moskova, ayrılıkçılara katılan Ruslar’ın gönüllü olduğunu savunarak, suçlamaları reddetti.

Ukrayna’nın doğusunda Donbas olarak bilinen sanayi bölgesini harabeye çeviren çatışmalarda 14 binden fazla kişi hayatını kaybetti.

Fransa ve Almanya’nın aracılık ettiği 2015 barış anlaşması, büyük çaplı çatışmaların sona ermesine yardımcı oldu. Ancak siyasi bir anlaşmaya varma çabaları başarısız kaldı ve gergin temas hattı boyunca ara sıra çatışmalar devam etti.

Moskova ne istiyor?

Kremlin, Ukrayna’yı 2015 barış anlaşmasının şartlarına uymamakla suçlamış ve Batı’yı Ukrayna’nın uyumunu teşvik etmediği için eleştirmişti. Anlaşma, Moskova’nın Kiev’e diplomatik bir darbesiydi ve Ukrayna’nın isyancı bölgelere geniş özerklik vermesini ve isyancılara kapsamlı bir af teklif etmesini gerektiriyordu.

Ukrayna ise Rusya’nın desteklediği ayrılıkçıların ateşkes ihlallerine dikkat çekerken, Kremlin’in inkarlarına rağmen isyancıların kontrolundaki doğu topraklarında Rus askeri varlığının devam ettiği konusunda ısrar ediyor.

Rusya, karşılıklı suçlamalar sürerken, Ukrayna, Fransa ve Almanya ile dörtlü bir görüşmeyi reddetti ve Ukrayna’nın 2015 anlaşmasına uymayı reddetmesi göz önüne alındığında bunun faydasız olduğunu savundu.

Moskova, ABD ve NATO müttefiklerini Ukrayna’ya silah sağladığı ve ortak tatbikatlar düzenlediği için sert şekilde eleştirdi ve bunun Ukrayna’nın şahin kanadını, isyancıların elindeki bölgeleri zorla geri almaya teşvik ettiğini söyledi.

Putin bu yılın başlarında, Kiev’in doğuyu geri almaya yönelik askeri girişiminin “Ukrayna devleti için ciddi sonuçlar doğuracağını” söylemişti.

Rusya Cumhurbaşkanı Ruslar’ı ve Ukraynalılar’ı defalarca “tek halk” olarak tanımladı ve Ukrayna’nın Sovyet döneminde haksız şekilde tarihi Rus topraklarını aldığını iddia etti.

Daha derin bilgi için: https://edam.org.tr/wp-content/uploads/2022/01/220118-UKR-EDAM.pdf

Habertürk, the Guardian, CNN, Sözcü, NYTimes, Voa Türkçe