Ekonomi
Günlük Bülten: Reel tüketim harcamaları, araç satışları ve enflasyon
İlk çeyrekte tüketim harcamaları güçlü Otomobil Distribütörleri Derneği (ODD) verilerine göre, otomobil ve hafif ticari araç satışı Mart’ta yıllık bazda…
İlk çeyrekte tüketim harcamaları güçlü Otomobil Distribütörleri Derneği (ODD) verilerine göre, otomobil ve hafif ticari araç satışı Mart’ta yıllık bazda %92.8 oranında artarak 96.4 bin oldu. Bu yüksek artışta geçen sene pandeminin başındaki yavaşlamanın yarattığı baz etkisi de etkili oldu. Fakat verileri mevsim ve takvim etkilerinden arındırdığımızda da uzun süredir artış eğiliminde olan satış değerlerinin tarihsel olarak yüksek seviyelere ulaştığını görüyoruz.
Yerli ve ithal otomobil detayına baktığımızda, iki grupta da satışların yüksek olduğu görülüyor. Fakat geçtiğimiz yıl tarihsel seviyelere göre düşük seyreden ithal oto satışlarının son üç ayda belirgin olarak hızlanması dikkat çekiyor. Bu gelişmede iç talebin güçlü olmasının yanında, enflasyon beklentilerindeki bozulmanın özellikle döviz kuruna daha hassas olan ithal otomobillerde talebi öne çekmesi etkili olmuş olabilir. Önümüzdeki dönemde kur artışları ve tedarik zincirindeki zorlukların yol açtığı maliyet baskıları fiyatlarda yükselişe ve otomobil satışlarında yavaşlamaya yol açabilir. TCMB’nin haftalık olarak yayımladığı kredi kartı harcama verileri, perakende satışlar için öncü gösterge olmaktadır. En son 26 Mart haftası için açıklanan veriler, toplam kredi kartı harcamalarının son dört haftalık ortalamasının geçen yılın aynı dönemine göre %42 arttığını gösteriyor. Nominal olan bu değer enflasyondan da etkilenmektedir. Ayrıca geçen sene Mart-Nisan aylarında pandemi sebebiyle harcamaların sert şekilde düşmesi büyük bir baz etkisine yol açmaktadır. Bu sebepten, kredi kartı harcamalarını enflasyondan ve mevsim ve takvim etkilerinden arındırıp aylık bir reel gösterge elde ettik. (Hesaplamayı yaparken toplam harcamalardan, BES ve kamu/vergi ödemelerini de çıkarttık.) Perakende hacim endeksiyle korelasyonu yüksek olan bu gösterge, Aralık ayındaki daralmanın ve Ocak’taki durağan seyrin ardından, perakende satış hacminin Şubat ve Mart aylarında arttığına işaret ediyor. Sonuç olarak göstergeler ilk çeyrekte tüketim harcamalarının güçlü artış kaydettiğini ortaya koyuyor. Bu da özellikle sanayi üretiminin öncü göstergeleriyle tutarlıdır. Bununla beraber arz yönlü unsurlara bağlı fiyat artışları ve finansal koşullardaki sıkılaşma uzun süreli olursa, ikinci çeyrekte reel tüketim ve GSYH çeyreklik bazda daralabilir. Baz etkisi sebebiyle bu çeyrekte yıllık büyüme büyük ihtimalle çift haneli olacaktır.
Haftanın veri gündemi Mart ayı enflasyon verileri bugün saat 10:00’da açıklanacak. Aylık tüketici enflasyonunun, piyasa beklentisi doğrultusunda %1 olacağını ve %15.6 olan yıllık enflasyon bu ay %16.1’e yükseleceğini tahmin ediyoruz. Bu artışta güçlü iç talep, hammadde fiyatlarındaki yükseliş ve pandemiye bağlı maliyet artışları belirleyici olacak. Bunun sonucunda Şubat’ta %16.2 olan C endeksine göre yıllık çekirdek enflasyonun bu ay %16.6’ya gelmesini bekliyoruz.
Son döviz kuru artışının etkilerinin gelecek aydan itibaren görüleceğini ve çekirdek enflasyondaki yükselişin Nisan-Mayıs aylarında hızlanacağını düşünüyoruz. Bu hafta ayrıca, yurtiçinde Mart ayı Hazine nakit gerçekleşmeleri (Çarşamba) ve TCMB aylık beklenti anketi (Cuma) yayımlanacak. ABD’de ise bu hafta Mart ayı imalat dışı ISM endeksi (bugün), son Fed toplantısının tutanakları (Çarşamba) ve Mart ayı üretici fiyatları (Cuma) açıklanacak. Geçen hafta açıklanan imalat sanayi ISM 64.7 ile son 37 yılın en yüksek değerini almıştı. Hizmet sektörünün de toparlanması ve imalat dışı endeksin 55.3’ten 58.5’e yükselmesi bekleniyor. Yıllık ÜFE enflasyonun ise %2.8’den %3.8’e yükseleceği tahmin ediliyor. Bu hafta ayrıca IMF ve Dünya Bankası’nın periyodik toplantıları yapılacak ve Perşembe günü Fed Başkanı Powell da bir konuşma yapacak.
Piyasalarda bugün ABD’de tarım dışı istihdamın Mart ayında 916 bin ile 650 bin olan beklentinin de üzerinde çok güçlü bir artış kaydetti. Önceki aydaki artış da 379 binden 468 bine revize edildi. İş gücüne katılım oranı %61.5’e hafifçe yükselirken, işsizlik oranı %6.2’den %6.0’ya geriledi. Küresel hisse senedi piyasaları paskalya tatili sebebiyle birçok ülkede kapalıydı. Diğer varlık fiyatları genel olarak sakindi. 10 yıllık ABD tahvil faizi %1.70 seviyesinin civarında seyretti. EUR/USD yataya yakın kaldıktan sonra bu sabah 1.1765 seviyelerinde başladı. Brent petrol fiyatı 64 doların biraz üzerinde kaldı. Ons altın fiyatı da fazla değişmeyerek 1725 dolar seviyelerinde kaldı Türkiye’de ise Cuma günü, AK Parti’nin ekonomiye ilişkin yeni düzenlemeler içeren kanun teklifi TBMM Başkanlığına sunuldu. Teklifte %20 olarak uygulanan 2021 yılı için kurumlar vergisinin %25, 2022 için ise %23 olarak uygulanması öngörüldü. Geçen senenin 105 milyar TL seviyesindeki toplam kurumlar vergisi ile hesaplandığında, bu düzenlemenin bütçeye katkısı 26 milyar TL (GSYH’nın %0.4’ü) gibi oldukça yüksek bir seviyede oluyor. USD/TL Cuma sabahı aşağı gelmeyi sürdürerek 8.00 seviyesinin altına değdikten sonra yukarı döndü. Güçlü gelen ABD istihdam verilerinin ardından daha da yükselen kur bu sabah 8.20 seviyelerinde haftaya başladı. 5 yıllık Türkiye CDS primi Cuma günü yatay seyrederek 457 baz puan oldu. 2 yıllık tahvil faizi ise 21 baz puan düşüşle %18.55 seviyesine geriledi.”
Kaynak: QNB Finansbank