Erol Taşdelen: Kur krizi bitti, özel bankaların fahiş faiz dönemi başladı!
23 Aralık 2021Türk Lirası karşısında bir ay içinde % 70 değer kazanan Yabancı Paraların yeni uygulamaya konan “Kur korumalı TL Vadeli Mevduat” ürün ile ateşi söndürülürken bankaların kredi faiz fırsatçılığı artarak devam ederken “fahiş faiz” tartışmalarını da beraberinde getirdi.
Döviz Krizinin TL’nin % 35’lere kadar tekrar değer kazanması ile hafta başı sonlanırken yaşanan süreçte Kredi Faiz oranlarını artırmaya başlayan Bankaların fırsatçılığı artarak devam ediyor.
Özel Bankalar fırsatçılık yapıyor
Özel bankalar aralarında anlaşmış gibi aynı günlerde benzer faiz oranları ile Ticari Rotatif / BCH Kredileri %27-35’lere kadar çıkarmaya başladı. Döviz Krizde alevin sönmesine rağmen bazı bankaların yıl sonu bilançolarını da düşünerek Kredi Faiz oranlarını Kamu Bankalarına göre iki katına çıkardığı görüldü.
Kamu – Özel Banka kredi faiz farkı iki katına çıktı
Kamu Bankaları Ticari Faiz oranlarını halen % 15,50 -16,00 bandında tutarken Özel Yerli ve Yabancı bankaların Ticari faiz oranlarını %27-35 bandına yükseltmesi Piyasalarda tepkilere enden olurken firmalara da ek maliyet yükü hanine dönüşmüş durumda. Kamu – Özel Bankalar arasındaki kredi faiz oranları farkı bu dönem kadar açılmamıştı.
Merkez Bankası ve BDDK sessiz kalıyor
Bankaların çalışma prensiplerini belirleyen ve denetleyen kurum konumunda olan Ticaret Bakanlığı, Rekabet Kurumu, Merkez Bankası, BDDK gibi kurumlar fahiş faiz oranlarına sessiz kalması ise piyasalardan gelen tepkileri büyüterek; bir taraftan devlet “faiz savaşı” verdiğini söylerken diğer taraftan bankaların fahiş faiz uygulamasına tepkisiz kalmasına anlam verilmemekte. Zira Kamu Bankaların Ticari Kredi Faiz oranları artırmamasına rağmen Özel Bankaların aynı günlerde benzer oranlarda artış yapması “aralarında görüşüp uygulayacakları faiz ile ilgili anlaştılar mı?” şüpheleri de piyasada tartışmaya başlandı. Zira, bankaların ortak faiz oranı belirlemeleri suç olduğu gibi aralarındaki faiz görüşmelerini tespit eden Merkez bankası tarafından yüklü miktarda cezalar uygulanmıştı.
Spot krediler durdu
Bankalar Döviz kurlarının hareketlendiği son bir ayda spot kredi için fiyatlama da yapmıyor. Piyasa kredi kaynağı bulmakta zorlanırken; bazı bankalarda her türü kredi durma noktasına geldi.
BDDK ceza kesmişti
BDDK daha önce 5411 sayılı Bankacılık Kanunu ‘kredi sisteminin etkin bir şekilde çalışması’ hakkında hükümler doğrultusunda bankalara cezalar kesmişti. Benzer bir şekilde BDDK’nın harekete geçip geçmeyeceği ise önümüzdeki günlerde belli olacak.
Firmalar tepkili
Ticari İşletmeler fırsatçılık yapıp fahiş faiz uygulayan bankalar ile ilgili ilişkilerini gözden geçirirken; bundan sonraki çalışmalarını da bankaların yaklaşımlarına göre değerlendirmeye almaya başladı. Zira, belirsizlik dönemleri bankalar için de firmalar için de stres test dönemi anlamına geliyor aynı zamanda.
TL değer kaybı bankaların da dengesini bozdu
Diğer taraftan TL’nin aşırı değer yitirmesi Bankalarında bilançolarını darmadağın etti. Yüksek kur riski ile karşı karşıya kalan bankaların AKTİF / PASİF dengesi bozulmuş durumda. Yıl sonu bilançoları yüksek kur ile hazırlanması halinde bazı bankaları zor duruma sokar. Zira başta Sermaye Yeterlilik Rasyoları olmak üzere çıkacak bilançolar ile bazı bankaların yurt dışından Sendikasyon Kredisi yenileme veya ek kredi alma durumları da ciddi hasar görür. Banka Bilançoları bankaların görünen yüzü olduğunu unutmayalım. Üstü başı darmadağın, saç baş dağılmış, sadaka toplayıcı hale düşmüş birine kimse borç vermez.
Erol TAŞDELEN – Ekonomist www.bankavitrini.com
REIDIN-GYODER: ‘Konut Stokları Hızla Eriyor…’
ANALİZ: Bütçe açığı/GSYH oranı 2021 sonunda %2,0’nin altında kalabilir
Yeni inşaat projelerine kur ve maliyet artışı engeli