Betam Araştırma: 1Ç büyüme çok düşük çıkacak

Ozan Bakış, Gökhan Dilek

Kesinleşen Ocak ve kısmen açıklanan Şubat ayı GSYH öncü göstergeleri ile yaptığımız hesaplamalara göre 2021 yılının ilk çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla GSYH’nin yüzde 5,5 oranında büyümesini bekliyoruz. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilerle yaptığımız hesaplamalarla ise 2021 yılının ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla GSYH’nin yüzde 0,7 genişleyeceğini öngörüyoruz.

Öncü göstergeler bir önceki yılın aynı dönemine göre çoğunlukla artış kaydederken mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış göstergelerin çeyrekten çeyreğe artışlarında ibre negatife dönmektedir. Keza bazı öncü göstergelerde hem yıllık hem de çeyreklik bazda ciddi daralmalar yaşandığını saptıyoruz.

Tüketim harcamalarında karışık görüntü

2021 yılının birinci çeyreğinde bir önceki çeyreğge kıyasla dayanıklı ve dayanıksız tüketim malları (yüzde 7,0 ve yüzde 1,3 büyüme) hariç tüm öncü göstergelerde küçülme kaydedilmiştir. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilerle yaptığımız tahmine göre ÖTV yüzde 15,9, ithal tüketim malları yüzde 4,7 ile en sert daralan tüketim göstergeleri olurken konut ve tüketici kredileri ise sırasıyla yüzde 3,8 ve yüzde 2,5 azalmıştır.

Kıyaslamayı bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yaptığımızda ise sadece ithal tüketim malları dışında (yüzde eksi 11,1) bütün kalemlerde artışlar yaşandığını görüyoruz. En önemli büyümeler tüketici kredileri ve konut kredilerinde sırasıyla yüzde 17,3 ve yüzde 16,9 olurken ÖTV’de yıllık artış yüzde 10,7, dayanıklı tüketim mallarında ise yüzde 9,8 oranındadır. Kamu tüketim harcamaları ise neredeyse sabit seyretmiştir.

Yatırım harcamalarında daralma işaretleri

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış veriye göre, 2021 yılının birinci çeyreğinde yatırım öncü göstergelerinde ara malı sanayi üretim endeksi (yüzde 4,9 büyüme) ve yatırım malı kapasite kullanım oranı (yüzde 1,5 büyüme) haricinde önemli azalmalar görülmektedir.

Perakende sektör stoklarında yüzde 5,9, ticari kredilerde yüzde 3,6 ve kamu yatırım harcamalarında ise yüzde 2,7 küçülme olacağını tahmin ediyoruz.

Kıyaslamayı bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yaptığımızda ise yatırım göstergelerinin bazılarının birbirinden tamamen farklı hareket ettiklerini görmekteyiz. Kamu yatırım harcamaları yüzde 59,0 ile şaşırtıcı bir küçülme yaşarken ticari krediler yüzde 23,8 ile son derece hızlı bir artış kaydetmiştir. Son 3 aydaki üretim hacminde ise yüzde 13,9 ile

ciddi bir büyüme görülmektedir.

Genel değerlendirme 2020Q4 2021Q1

GSYH tahmininde kullandığımız diğer mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış değişkenlerin çoğunda artışlar olacağını tahmin ediyoruz. En dikkat çekici büyüme rakamları gelecek 12 ay yatırım beklentisinde yüzde 4,8 ve imalat sanayi üretim endeksinde yüzde 2,5 ile gerçekleşirken perakende sektörü fiyat beklentisi yüzde 5,6, elektrik tüketimi ise yüzde 0,3 azalmıştır.

Geçen yılın aynı dönemi ile kıyaslandığında, hizmet sektörüne olan talep ve kapasite kullanım oranının çeyrekten çeyreğe büyümesinin aksine yıllık bazda sırasıyla yüzde 15,0 ve yüzde 0,2 daraldığını  görüyoruz. Yıllık bazdaki en önemli artışlar gelecek 12 ay yatırım beklentisi ve elektrik tüketimidir .

Kesinleşen Ocak ve kısmen açıklanan Şubat ayı GSYH öncü göstergeleri ile yaptığımız hesaplamalara göre 2021 yılının ilk çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla GSYH’nin yüzde 5,5 oranında

büyümesini bekliyoruz. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilerle yaptığımız hesaplamalarla ise 2021 yılının ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla GSYH’nin yüzde 0,7 genişleyeceğini öngörüyoruz.

Tablo ve diğer paragraflar için link burada

FÖŞ anlattı: FED ve Yellen Türkiye ve Gelişen Piyasaları Ateşe Attı

Dış ticaret analizi: Mart’ta ihracat güçlü artış gösterdi

Dr Fulya Gürbüz anlattı: Dış Borç Stoğu neden artıyor? Etkileri neler?