Dolar/TL 9.92’de, patlamanın  3 nedeni

Dolar/TL şiddetli çalkantı içinde TSİ 15:30’da 9.92-93 bandında.  TCMB müdahale etmediği takdirde, birkaç saat veya gün içinde 10.00 kritik direnci de aşılabilir. Dolar/TL’nin 10.00’u  aşması, psikolojik bir şok niteliği görür, devaluasyon-enflasyon kısır döngüsü yaratabilir. Ek olarak, aşağıda bahsedeceğimiz nedenlerden biri olan dolarizasyon, bankalarndan döviz çekmeye dönüşebilir.

Döviz neden aniden patladı?  3 nedeni var:

• Tüm dünyada Dolar Endeksi yükseliyor.
• Yerleşikler döviz alıyor, belki de bir kısım döviz mevduat bankalardan çekiliyor.
• TCMB’nin patlayan kur ve enflasyon rağmen faiz indirimlerine devam etmesi bekleniyor.

Yerleşiklerin döviz mevduatı arttı, bankalardan bir miktar döviz kaçışı olabilir

TCMB 5 Kasım haftasına ait banka ve para istatistiklerini açıkladı. 5 Kasım haftasında yurt içinde yaşayan kişilerin yabancı para mevduatları 428 milyon dolar artarak 232 milyar 873 milyon dolardan 233 milyar 301 milyon dolara yükseldi. Toplam hesaplar içinde en büyük paya sahip olan gerçek kişi yani hane halkı mevduatlarında son hafta azalma oldu. Gerçek kişi mevduatları son haftada 15 milyon dolar azalarak 142,818 milyon dolara gerilerken tüzel kişi mevduatları ise 443 milyon dolar arttı ve mevduatlar 90 milyar 483 milyon dolara yükseldi.

Investing.com’dan  Deniz Engin’e göre yurt içinde faiz indirimi ve enflasyon nedeniyle TL mevduatların reel getirisi olmazken döviz tarafında ise kazançlar artıyor. Dolar başta olmak üzere döviz kurlarında yaşanan yükseliş döviz ve altına olan talebi de artırıyor, fakat kurun zirve yaptığı dönemde hane halkı mevduatlarında düşüş olması kâr satışlarının yapıldığını gösteriyor. Çünkü alımların arttığı dönem kurda düşüş yaşanan dönemde artıyor. Dikkat çeken taraf ise tüzel hesaplardaki artış oranı. Döviz borcu ödemelerinin olması nedeniyle döviz alımlarının arttığı tahmin ediliyor.

Son haftada döviz mevduatları artarken TL mevduatlardaki değişim ise şöyle:

28 Ekim’de 1,3 milyar artan mevduatlar 1 trilyon 851 milyona çıkmıştı. 5 Kasım haftasında ise 1 milyarlık artış oldu ve toplam mevduatlar 1,852 milyar oldu. Yalnız toplam hesaplar içinde dövizin payı artmaya devam ediyor. Döviz mevduatlarının oranı %54,96, TL mevduatların oranı %45,04 oldu.

Döviz mevduatındaki gerilemenin TL mevduatta artıştan daha fazla olması, bireysellerin bankalardan bir miktar döviz çekip yastık altına döndüğünün göstergesi olabilir. Eğer dövize müdahale gelmezse, bu trend hızlanır ve bir noktada banka şubeleri önünde kuyruklar görebiliriz.

Dolar Endeksi yükseliyor

ABD’de tüketici fiyatları Ekim ayında yüzde 0.9 ile beklentilerin üzerinde artış kaydetti?. Yıllık bazda değişim yüzde 6.2 ile beklentilerin üzerinde artarken yükselen enflasyon Fed’in para politikasını sıkılaştıracağı beklentilerini de artırdı.

Yatırımcılar artık Fed’in bu durum karşısında faiz oranlarını Avrupa ve Japonya merkez bankalarından daha erken artırabileceğini düşünüyor. Bu beklentiyle birlikte dolar, sterlin ve euro karşısında 2021’in yeni zirvelerini gördü.

Dolar Endeksi Haziran’dan bu yana görülmemiş olan 94.905 ile dün kaydettiği zirvenin hemen altında seyretti.

Öğleden sonra Gelişmekte Olan Ülke para birimleri Dolar Endeksi’ne karşı ortalama %0.2 değer yitirmiş, MSCI GOÜ Hisse Endeksi de eksiye dönmüştü.

Hatırlatalım bu gün ABD piyasaları tatil.

Fed’in yükselen enflasyonun zorlamasıyla 2022 ortasında faiz artırımına gideceği beklentisi yükselirken, Dolar Endeksi ve ABD tahvil faizlerinde yükselişi körükleyebilir. Bu durumda, TL’nin değer kaybetmesi için bir neden daha doğar.

TCMB yine faiz indirecek

BloombergHT’ye göre, Aralarında Christian Wietoska ve Fatih Akçelik’in de bulunduğu Deutsche Bank ekonomistlerinin yayımladığı araştırma raporuna göre, çekirdek enflasyonun Ekim ayında beklenenden düşük gelmesi ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın son cari açık vurgusuyla bankanın faiz indirimiyle ilgili beklentileri de değişti.

Haftaya yapılacak TCMB toplantısında 100 baz puanlık bir indirim beklediklerini belirten Deutsche Bank ekonomistleri, 16 Aralık’ta 100 baz puanlık bir indirim daha yapılmasını beklediklerini ve yıl sonu faiz beklentilerini de yüzde 15’ten yüzde 14’e düşürdüklerini söyledi.

TCMB faiz indirdikçe, TL mevduatın cazibesi azalıyor. Üstelik, faiz indirimlerinin cari fazla üreterek enflasyona set çekeceği doktrini de tam bir hokkabazlık, hiçbir ekonomistten destek görmüyor.

Yükselen kur, ithalatı bir miktar frenleyebilir, fakat girdi maliyetlerini hızla yükselttiği için ihracatçıya yarar sağlaması zor.

Nihayetinde, Türkiye Erdoğan’ın akılsız ekonomi politikaların tetiklediği bir döviz depreminin eşiğine geldi.

2 çare var. İlki TCMB’nin derhal döviz satarak kurda istikrar sağlaması. İkincisi ise “önden yüklemeli” faiz artırımı. Faiz artırımının TL’yi cazip hale getirecek boyutta, yani en az 600-700 baz puan olması gerekecek.

FÖŞ kehanette bulundu:  TL, TCMB ve FED Arasında Sıkıştı

Dünyadaki “en kırılgan” 5 ekonomiden biri Türkiye ekonomisi

YORUM: Dolar/TL’de yeni zirve 10.00 kapısını açtı