Kerim Rota’dan Bakan Selçuk’a istatistiklerle asgari ücret yanıtı!

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, dün yaptığı bir açıklamayla asgari ücreti net 2 bin 324 lira olarak belirlendiklerini anımsattı. Selçuk, Türkiye’deki asgari ücretin birçok AB üyesi ülkeye göre daha iyi durumda olduğunu belirtti. Bakan Selçuk, Bu durumu Eurostat’ın açıkladığı verilerin de teyit ettiğini söyleyerek, “2019 yılında net 2 bin 20 lira olan asgari ücreti, 2020 yılında yüzde 15 artış yaparak net 2 bin 324 liraya yükselttik. Böylece, enflasyonun yaklaşık 3 puan üzerinde sağlanan artış ile Avrupa’da asgari ücreti geçen yıla göre en fazla yükselten ikinci ülke olduk.” dedi.

Bakan Selçuk’a yanıt, Paraanaliz yazarı Kerim Rota’dan geldi. Bakan Selçuk’un iddialarına yanıt veren Rota, aynı zamanda Zehra Zümrüt Selçuk’un referans olarak gösterdiği grafikleri de yorumladı. İşte Kerim Rota’nın, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’a verdiği asgari ücret yanıtı.

Sayın Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanımız, Avrupa İstatistik Ofisi’nin (Eurostat) 2020 yılının ilk yarısına ilişkin açıkladığı asgari ücret verilerini değerlendirmiş. Türkiye’deki asgari ücretin birçok AB üyesi ülkeye göre daha iyi durumda olduğunu söylemiş. Ayrıca, “Türkiye, 2020 itibarıyla uygulanan asgari ücretin satın alma gücü paritesine göre AB’ye üye 27 ülke arasında 2015 yılında 15’inci sırada, 2019 yılında 10’uncu sıradayken bu yıl ülkemiz 8’inci sıraya yükselmiş durumda” demiş.

Bu demeci görünce ben de Eurostat verilerine bir göz atayım dedim. Sayın bakanın atıf verdiği raporu açtım. İlk karşıma çıkan Avrupa Birliği ülkelerindeki Euro cinsi asgari ücreti gösteren aşağıdaki grafik oldu. Türkiye’de asgari ücret 440 Euro. 10 sene öncesiyle bugünkü rakamları da karşılaştırmalı koymuşlar sağ olsunlar. Bir de ne görelim? 2010 yılında Türkiye’den daha düşük asgari ücrete sahip 11 AB ülkesi varken şimdi sadece 4 ülke kalmış. Kalanlar Bulgaristan, Arnavutluk, Sırbistan, Letonya. Bu 10 yılda bizi geçip sollayanlar ise; Polonya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Macaristan,Romanya,Estonya, Litvanya olmuş.

Gelelim artış oranlarına; 10 yılda asgari ücretini Euro cinsi bizden daha çok arttıran 18 ülke var. Artış oranı nispeten daha az olan ülkeler Fransa, Hollanda, Belçika, İrlanda gibi zaten asgari ücreti aylık 1,500 Euro’nun üzerinde olan ülkeler. 10 yıl önce bizim yarımız kadar asgari ücreti olmayan Romanya’nın asgari ücreti bizi geçmiş. Bunu da yıllık %12,5 arttırarak yapmışlar. Bizim yıllık artış oranımız ise %2,4’de kalmış.

Asgari ücret adı üstünde en düşük ücret. Bundan daha düşük ücretin insan onuruna aykırı olduğunu gösteren bir ücret. O nedenle birçok ülkede kamu yönetimi tarafından belirleniyor. Peki kamu yönetiminin görevi asgari ücreti belirleyip kenara çekilmek mi? Ne kadar çalışanın asgari ücrete mahkum olduğu önemli değil mi? Sayın bakanın danışmanları aynı raporun içerisinde bulunan aşağıdaki grafiği kendisine göstermeye çekinmiş olmalılar. Bu grafik AB ülkelerinde asgari ücretin %105’ine kadar (yani %5 fazlasına kadar) çalışanların % kaçı kapsanmakta onu gösteriyor. Türkiye’yi en sağda hemen fark ettiniz değil mi? Listedeki AB ülkeleri ortalamasında çalışanların sadece %7,5’i asgari ücretin %5 fazlasına kadar çalışmakta. Türkiye’de bu oran %43. AB ülkelerinde 12 kişiden biri bu ücretlerle çalışırken Türkiye’de bu neredeyse her 2 kişiden birine dönüşmüş. Biliyoruz ki asgari ücretin 2 katına kadar olan ücret alanlar da %80’in üstünde.

Bizi yönetenlerin “asgari ücretle hangi ülkede kaç ekmek alınabiliyor?” hesabını yapıp içlerini rahatlatması güzel. Şimdiye kadar bu söylemlere muhalefetin çok da karşı argüman getirdiğini görmedik.

Yönetenlerin artık önüne konan bu seçmece raporları sorgulamalarını, sonra da “Neden benim ülkemde komşuma göre asgari ücrete mahkum 6 kat insanımız çalışıyor?” sorusunu sormalarını ve varsa çözümlerini açıklamalarını bekliyoruz.