Erdoğan emir verdi, zincir marketlere tedhiş, pardon teftiş başladı

Erdoğan hükümeti en az aşırı ve zamansız faiz indirimi kadar ekonomiye zarar verecek yeni bir uygulama başlattı. Süper-market zincirlerine teftiş yoluyla “tedhiş” yani korku salma yoluyla etiket fiyatlar indirilecek.  Türkiye’de gençler ve düşük becerili elemanlar için ekmek ve eğitim kapısı olan süper-marketler açıkça tepkilerini ortaya koyuyor. Aydınlık’tan ekonomist Recep Erçin fiyat artışlarının gerçek nedenini yazdı.

Ticaret  Bakanlığı “zincirlere” müfettiş gönderdi

Biz de bizzat doğruluyoruz (ev için alış-veriş günü), Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “5 büyük zincir markette yumurtadan süte, makarnadan pirince, sebze ve meyveden temizlik malzemelerine kadar geniş bir yelpazedeki üründe fahiş fiyat artışı yapılıp yapılmadığının tespiti için Ticaret Bakanı Sayın Mehmet MUŞ’un talimatlarıyla Ticaret Müfettişleri görevlendirilmiştir” denildi.  Gezdiğimiz süper-marketlerde derhal indirim kampanyaları başlamıştı bile.

Recep Tayyip Erdoğan, ABD dönüşü gazetecilerin sorularını yanıtladığı sırada, fahiş fiyat konusunda zincir marketlere düzenleme getirileceğinin sinyalini vermişti. Erdoğan, “Fahiş fiyat konusuyla ilgili bizzat ilgileneceğinizi söylemiştiniz. Bu konuyla ilgili tespit ettiğiniz problem başlıkları neler? Nasıl bir yol haritası izlenecek?” sorusuna şöyle yanıt vermişti:

Erdoğan: 5 zincir market piyasayı alt üst ediyor

“Bu konuda kısmen özellikle bu zincir marketlerin sınırsız uygulamaları var. Bu sınırsız uygulamalar karşısında biz de Ticaret Bakanlığı olarak bunların üzerine üzerine gideceğiz.

Zincir marketlerin bu uygulamalarıyla mücadelede Ticaret Bakanlığımız gerekli olan her türlü tedbiri alıyor, alacak ve bunlara da gerekli operasyonları yapacaktır.”

Erdoğan, “Tek problem zincir marketler mi?” sorusuna karşın da şunları kaydetmişti:

“Ağırlıklı olarak iş orada toplanıyor. Bütün üreticiden tüketiciye olan yerde zincir marketlerin buradaki yoğun ürünleri toparlaması… Bu da 5 tane zincir market. Bunlar bütün o ürünü toparlıyor. Bu 5 tane zincir marketin topladığı ürünle piyasalar alt üst oluyor.

Bunlar eğer bu noktada daha adil davranırlarsa hem vatandaş uygun fiyatla ürün alabilecektir hem de üretici şu an itibarıyla kazanımını, parasını zamanında alma şansına ulaşacaktır.”

Zincir marketler tepkili

Cumhurbaşkanı ‘fahiş fiyatlarla’ ilgili büyük market zincirlerini suçlayıp “operasyon yapacağız” derken, Murat Ülker’den tartışmaya ilişkin “milletin aklıyla alay etmeyin” çıkışı geldi. 10 gün önce de BİM yöneticisi, “Bizi töhmet altında bırakmasınlar” demişti.

Zincir marketler ve fiyatlarla ilgi soruyu ise Murat Ülker şöyle cevapladı:

“Ben diyorum Türkçe konuşalım. Enflasyon var diyor bu niye zam yapmış diyor. Ben diyorum ki ya fiyat artışları var ortalaması bu. Bu ne oranda zam yapmış. Bunu sorunca zaten cevabı çıkıyor. Yani milletin aklıyla alay etmeye lüzum yok.”

“Herkes akıllı herkes bakkala gittiği zaman kim kaç para biliyor. Ve herhangi bir fahiş fiyat varsa asla satılmıyor öyle bir şey yok. Millet aptal mı? Mesela ne oldu patateste. Patates hiç satılmadı niye? Patatesin çoğu bu hamburgercilerde, büfecilerde satılırdı. Bu satılmayınca dağ taş patates oldu. Şimdi tekrar açılıverince de, patatesler bozuldu tabi, patates yok oldu şimdi de. E tabi var yok yaparsan bunun fiyatı da aşağı yukarı oluyor” diyen Ülker, “Ya bu memleketin bir planlamacısı yok mu? Mesela bizim sektörü regüle eden Sağlık Bakanlığı var Tarım Bakanlığı var Sanayi Bakanlığı var, Enerji Bakanlığı var. Biz hepsine bağlıyız” ifadelerini kullandı.  (Sozcu)

Recep Erçin:  Pahalılık göstere göstere geldi: İthal bağımlılığı ve dolarizasyon kırılmalı

Sitemize de katkıda bulunan Aydınlık Gazetesi ekonomisti  M Recep Erçin hayat pahalılığının gerçek nedenlerini araştırdı. Makalesinde kritik paragraflar şöyle:

Hayat pahalılığı aile bütçelerini sarsıyor. Son bir yılda temel gıda maddelerinin fiyatlarında görülen hızlı artışlar Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da konuya bizzat müdahil olacağını açıklamasıyla başka bir boyuta taşındı. Yıllardır bu konuda adım atılacağı konuşulsa da polisiye tedbirler dışında yapısal bir adım atılamadı. Oysa fiyat artışlarının bu seviyelere varacağı aylar öncesinden belliydi. Aydınlık’ta kaleme aldığımız TÜİK’in her ay yayımladığı sektörel güven endeksleri anketlerine ilişkin haberlerde özellikle perakende ticaret sektöründe izlenen “önümüzdeki üç aya ilişkin satış fiyatları beklentisi” rekor düzeylerdeydi. Endekste 100’ün üstünde yer alan her değer fiyat artışına işaret ediyor. Bu yılın ağustos ayında endeks “önümüzdeki üç aya ilişkin satış fiyatları beklentisi” 158.3 değerini aldı. Endeks salgın yüzünden ticaretin durduğu nisan ayında 117.5 değerini aldıktan sonra bir 145 seviyesinin altına düşmezken belli aylarda 170 değerinin de üstüne çıktı. Geçen 16 aylık süreçte ortalama endeks değeri 156.8 oldu. Bu durum perakende ticaret sektöründe güçlü fiyat artış beklentileri anlamına geliyor.

FÖŞ yazdı:  Malthus’un laneti hortladı

Çetin Ünsalan Yazdı: ‘Vatandaşı çekirdek ettiler’

FÖŞ anlattı:  Vatandaş İçin “Winter Is Coming”