Piyasa Bülteni: ABD’de vaka sayıları tırmanışta. ‘Tapering’ başka bahara mı?

ABD merkez bankasının ekonomiye desteği azaltmaya başlamasının en güçlü destekçileri arasında yer alan Dallas Federal Rezerv Başkanı Kaplan, Cuma günü yaptığı açıklamada, koronavirüsün Delta varyantının ekonomik büyümeyi önemli ölçüde yavaşlatması durumunda bu görüşü düzeltmesi gerekebileceğini söyledi.

Sayılarının dili ile konuşursak, ABD’de günlük can kaybı sayısı 1,000’in üzerine çıkarken, yeni vaka sayısı da son 7 ayın zirvesine yükseldi. İster istemez, bu tablonun ekonomik aktiviteyi yeniden yavaşlatmasından endişe ediliyor.

Hafta geneline, Delta varyantına bağlı olarak artan vaka sayılarının yanı sıra, ABD’de multi yılların zirvesine yükselen enflasyon bir tarafta, işgücü piyasasından gelen güçlü sinyaller diğer tarafta, ama geriye kalan makro ekonomik verilerin henüz güçlü bir sinyal vermeyi bırakın zayıf tarafta açıklanması kafaları karıştırmaya devam etti. Buna ekonomi kitaplarında stagflasyon adı veriliyor.

Küresel çapta yaşanan kuraklık, yangın ve küresel ısınmanın da etkisi ile, gıda fiyatlarındaki küresel artışı hepimiz pek ala biliyoruz. Bunun da adı enflasyon. Lakin, konuştuğumuz pek çok ticaret insanı, son aylarda navlun fiyatlarındaki artıştan dert yanmaya başladı. Virüs nedeniyle ticaretin eski yoğunluğunda olmaması konteynır sıkışıklığının yaşanmasına neden olurken, konteynır fiyatlarında yaşanan yükseliş artık genele yayılmış durumda. Mesela, Baltık kuru yük endeksi, son 15 ayda %700 yükseliş kaydetti!

Bu durum açık bir şekilde maliyet artışına neden olurken, dolaylı olarak da enflasyonu körüklüyor. Mesafeler de göz önüne alındığında, yeni ve yakın ticaret rotaları bir gereklilik olmaya başlarken, bu da, haliyle, Türkiye sanayisi / ihracatı için önemli bir gelişme!

Piyasalar, geride bıraktığımız haftanın ilk yarısında, FED’in bir sonraki adımının tahvil alımlarını azaltacak yönde olacağına yavaş yavaş kanaat getirmesi ile, hisse senetleri, petrol ve kıymetli madenler yani riski varlıklar değer kaybederken, güvenli liman olan dolar (DXY) ise 9 ayın zirvesine yükselmişti.

Takdir edersiniz ki, paranın suyunu çekmeye başlayacak olması (tapering), yavaş yavaş borçlanma faizlerini yukarıya itmesi beklenirken, dış kaynak ihtiyacın içinde olan gelişmekte olan ülke para birimlerini de hırpalanmaya başladı.

FED kaygıları, artan vaka sayıları derken genel resim geçen hafta bozuldu. USDTRY kuru da, yurtdışı havaya uyarak 8,56 seviyesine varan bir yükseliş kaydetti. Yine de, TCMB’nin 5 aydır faiz oranlarında değişikliğe gitmemesi ve bunun yanı sıra, Ekim ayında başlayacak baz etkisi kaynaklı enflasyon düşüşüne karşı Kasım ayı gibi sınırlı oranda hamle yapacağını beklememiz nedeniyle, kısa vadede tonumuz TL açısından olumsuz değil.

Cuma günü FED bölge başkanlarından Kaplan’ın açıklamalarına paralel, ABD borsaları haftanın son iş gününü olumlu tamamladı. Risk iştahının göstergesi konumunda Nasdaq borsası %1,2 yükseliş kaydetti. 9 ayın zirvesine yükselen DXY bir miktar da olsun başını eğerken, petrol hafif de olsa yukarı yönlü kıpırdanmaya başladı. Kıymetli metallerde ise, henüz, yukarı yönlü bir hareket göremiyoruz. Gözümüz oldukça geride kalan gümüşün üzerinde. Gümüşte defans hattının 22,50 dolar seviyesinde olduğunun altını bir kez daha çizelim.

Kaplan sonrası Cumadan kalan iyimserliğin bu sabah Asya piyasalarına da yansıdığını görüyoruz. Çin’in Temmuz ayından bu yana ilk kez yerel olarak edinilmiş yeni COVID-19 vakası bildirmemesi, piyasaların imdadına adeta koştu. Tayvan borsası %2,6 artış kaydederken, Japonya borsası %1,8 yükseldi.

Asya genelinde havanın iyimser olması ve genele yayılan yükseliş Avrupa borsalarına da sirayet edecektir. Bu bağlamda, Borsa İstanbul’un da bugün yükseliş eğilimli bir seyir izlemesini bekleriz. USDTRY kurunda 8,56 seviyesinin üzerinde haftalık bir kapanış olmaması kaydı ile, TL’de reel olarak değerlenme yaşanma ihtimalinin ağır basacağını düşünüyoruz.

Artan vaya sayılarına bağlı olarak, her yıl ABD’nin Jackson Hole kasabasında düzenlenen (27-28 Ağustos) ve merkez bankası başkanlarının katıldığı bu önemli sempozyum bu sene online olarak gerçekleştirilecek. Hatırlatmak gerekirse, dönemin efsane başkanı Bernanke, Jackson Hole toplantısında parasal gevşeme programında yeni bir tur daha açıklarken, sempozyum ‘önemli kararların’ açıklandığı bir yer haline gelmişti.

Bugün içeride Ekonomi Koordinasyon Kurulu toplanıyor. Gündemde yeni Kredi Garanti Fonu (KGF) paketlerinin olabileceğini düşünüyoruz. İçeride tüketici güveni, dışarıda ise PMI verileri ve ABD ikinci el konut satışları takip edilebilir.

Kaynak: iktisatbank.com