Borsa
Yeni Dünya Düzeni: Ekonomik belirsizlik ve kırılgan altyapılar küresel krizlere yol açabilir
Küresel piyasalar ticaret savaşları ve doların sert düşüşüyle sarsılırken, Türkiye piyasaları siyasi risklerle boğuşuyor. Avrupa’daki büyük çaplı elektrik kesintileri ise modern altyapının ne kadar savunmasız olduğunu gözler önüne serdi.
Yeni haftaya küresel mali piyasalar dengeli bir seyirle başlarken, Türkiye mali piyasaları hafif de olsa olumsuz bir görünüm sergiledi. BIST Banka Endeksi Cuma günü %2,7 düştükten sonra dün de %3,3 kayıpla günü tamamladı. 19 Mart’tan bu yana kayıp oranı %30’u aşmış durumda. Faiz artışlarının bankacılık sektörü üzerinde baskı oluşturduğu görülürken, hafta sonu artan siyasi risk algısının TL ve TL cinsi varlıklar üzerinde de bozulmaya yol açtığı izlendi.
BIST 100 endeksi, olumlu gelen şirket finansallarına rağmen günü %1,3 düşüşle kapattı. Türkiye’nin CDS risk primi ise 10 baz puan artarak 360 seviyesine yükseldi. Yabancı yatırımcılar TL varlıklardan çıkışlarını sürdürürken, yurt içi yatırımcılar faize veya dövize yöneliyor. USD/TRY kuru ise TCMB kontrolünde 38,40 seviyelerinde dengede kalmayı başardı. TCMB’nin analitik bilançosuna göre, 25 Nisan valörlü işlemlerde net döviz pozisyonunda önemli bir değişim görülmedi ve rakam 11,2 milyar dolar seviyesinde kaldı.
Küresel Gündem: Dolar Geriliyor, Euro ve Sterlin Güçleniyor
Dünya genelinde ticaret savaşları gündemdeki yerini koruyor. Özellikle Trump ve Çin ekseninde yaşanan gerilimler piyasalar üzerinde etkili olmaya devam ediyor. ABD Hazine Bakanı Bessent’ın Çin’e yönelik “gerilimi azaltmak onların sorumluluğunda” açıklaması sonrası dolar değer kaybını hızlandırdı.
Nisan ayında Euro, dolara karşı %5 yükselerek son 15 yılın en iyi performansını gösterirken, İsviçre frangı karşısında dolar %7 değer kaybetti. Sterlin ise 1,3440 seviyesine ulaşarak üç yılın zirvesine çıktı. Trump’ın uyguladığı tarifelerin Amerikan varlıklarına olan güveni sarstığı, Kanada ve Avrupa emeklilik fonlarının ABD varlıklarından çıkış yaptığı belirtiliyor.
Avrupa’da Büyük Elektrik Kesintisi: Modern Altyapının Kırılganlığı Ortaya Çıktı
Dün İspanya ve Portekiz başta olmak üzere Batı Avrupa’da yaşanan geniş çaplı elektrik kesintisi, modern toplumların güvenlik ağlarının ne kadar kırılgan olduğunu gözler önüne serdi. Madrid, Barselona ve Lizbon gibi büyük şehirlerde hayat durdu; toplu taşıma çöktü, havaalanlarında kaos yaşandı ve bankacılık sistemleri aksadı.
İspanyol hükümeti olağanüstü hâl ilan ederken, Fransa ve Afrika’nın bazı bölgelerinde de benzer kesintilerin yaşandığı bildirildi. Kesintinin nedeni henüz netlik kazanmazken, küçük bir ihtimal de olsa siber saldırı şüphesi üzerinde duruluyor.
Uzmanlar, dünyada manyetik kutup kaymalarının hızlanması ve güneşte yaşanan rekor seviyedeki patlamaların elektrik ve iletişim altyapılarını daha savunmasız hale getirdiğine dikkat çekiyor. Belki de sıradan bir elektrik kesintisi, yeni bir küresel kriz dalgasının habercisi olabilir.
Altın ve Bitcoin Yatay Seyrediyor
Dün yaşanan elektrik kesintileri ve doların değer kaybı, güvenli liman arayışını hızlandırdı. Altının ons fiyatı akşam saatlerinde 3.350 dolar seviyesine yükseldikten sonra sabah saatlerinde 3.315 dolara geriledi. Bitcoin 95 bin dolar seviyelerinde yatay seyrini sürdürüyor. Altın, dolar karşısında nisan ayında %6, yıl başından bu yana ise %26 değer kazandı. Brent petrol ise hafif gerileyerek 65,50 dolar seviyesinden işlem görüyor.
ABD-Çin Tansiyonu Tırmanıyor: Tedarik Zincirlerinde Riskler Artıyor
Yeni gün başlangıcında ABD ve Japonya borsalarının vadeli işlemlerinde hafif artışlar görülüyor. Ancak Çin’in ihracatındaki sert düşüşler, küresel tedarik zincirleri üzerinde baskı oluşturuyor. JP Morgan, ABD-Çin ilişkisinde “endişe verici bir kopuş” başladığını belirterek, bunun önümüzdeki dönemde ekonomik zararları artırabileceğine dikkat çekti.
Makro ekonomik gündemde bu hafta ABD’nin çeyrek dönem büyüme verisi ve istihdam raporu öne çıkarken, mikro cephede ise HSBC, BP, Deutsche Bank, Adidas, Coca-Cola, General Motors ve Visa’nın finansal sonuçları açıklanacak. Teknoloji devleri Apple, Microsoft, Amazon ve Meta’nın bilançoları ise haftanın ilerleyen günlerinde bekleniyor.
Kanada Seçimleri: Liberaller İktidarda Kaldı
Kanada Başbakanı Mark Carney liderliğindeki Liberaller, ABD Başkanı Trump’ın tarifeleri ve Kanada’yı “51. eyalet yapma” tehditleri karşısında artan destek sayesinde seçimleri kazanarak iktidarını korudu. Ancak sabah saatlerinde gelen ilk sonuçlara göre, mutlak çoğunluğu sağlayamadıkları görülüyor.
