Financial Times Özgür Özel’le röportaj yaptı. Özel ne anlattı?

Türkiye’nin en büyük muhalefet partisi, yıldız kampanyacısının ve olası cumhurbaşkanı adayının tutuklanmasının ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı yenmek için taban mitingleri ve siyasi ittifaklardan oluşan çok yönlü bir strateji izliyor, dedi parti lideri Özgür Özel Financial Times’ın Türkiye temsilcisi John Paul Rathbone’la yaptığı özel söyleşide.

Anketlerde Erdoğan’ı seçimde yeneceği gösterilen İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun geçen ay tutuklanması, piyasada paniğe yol açtı ve Türkiye’nin on yıldaki en büyük sokak protestolarını tetikledi. İmamoğlu’nun siyaset yasağı tehlikesiyle karşı karşıya kalması, muhalefetin 22 yıldır ülkeyi yöneten Erdoğan’ı görevden alma umutları için büyük bir darbeydi.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Özgür Özel, Financial Times’a verdiği demeçte, İmamoğlu’nun yerini alacak aday için planlarının olmadığını, ancak halkın ilk öfkesinin ardından ivmeyi onun yokluğunda da sürdürmeleri gerektiğini kabul etti.

Strateji İmamoğlu’nun tutuklanmasına duyulan öfkeyi seçmenlerle geniş bir şekilde yankı bulacak bir davaya dönüştürmek için düzenli gösteriler ve imza kampanyaları düzenlemeyi içeriyor. Özel ayrıca, Erdoğan’ın AK Parti ve ortaklarını 2023’te az farkla yenemeyen türden bir muhalefet koalisyonu kurmaya açık olduğunu da belirtti. “Seçimler yaklaştıkça, diğer partilerle ittifaklara kapalı değiliz. Erdoğan’ı yenmek için tüm demokratların desteğine ihtiyacımız var,” dedi Özel röportajda ve İmamoğlu’nun halen CHP’nin 2028’de yapılması planlanan bir sonraki cumhurbaşkanlığı seçimi için adayı olduğunu vurguladı.

Ancak Özel, eğer hükümetin uyguladığı bir yasak İmamoğlu’nun adaylığını imkânsız hâle getirirse, “en uygun adayı belirleyeceğiz ve İmamoğlu’na özgürlük hedefi etrafında bir kampanya yürüteceğiz” dedi.

CHP’nin Ankara’daki genel merkezindeki ofisinde oturan 50 yaşındaki Özel, İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından başlayan protestolarda kendisini öne çıkaran enerji ve kararlılığı yansıtıyordu.

CHP’nin İmamoğlu’nu cumhurbaşkanı adayı olarak göstermesinden sadece birkaç saat sonra, 21 Mart’ta yolsuzluk suçlamalarıyla gözaltına alındı; kendisi bu suçlamaları reddediyor.

Bunu takip eden günlerde, Özel on binlerce protestocunun öfkesini dev mitinglere yönlendirdi ve İmamoğlu’nun tutuklanmasını siyasi saikli bir “darbe” olarak nitelendirdi.

Kamuoyundaki öfke ve merkez bankasını para birimini desteklemek için 30 milyar doların üzerinde rezerv harcamaya zorlayan yatırımcı paniği karşısında, yetkililer yaklaşık 2.000 kişiyi tutukladı.

Yetkililer, İmamoğlu’nun tutuklanmasının kimsenin hukukun üstünde olmadığını gösterdiğini söyledi, Erdoğan ise protestoları “çıkmaz sokak” olarak niteledi ve Türkiye’nin asla “sokak terörüne teslim olmayacağını” söyledi.

“[Erdoğan’ın] kendisine karşı çıkanları korkutabileceği eşiği aştık,” dedi Özel.

Özel’in kamusal rolü, eski bir eczacı olarak siyasi vaadini ve CHP’yi enerjik tutma konusundaki örgütleyici yeteneğini ön plana çıkardı. “Kriz yönetimi ve direniş bizim işimiz,” dedi.

1974 yılında, Türkiye’nin batısında iki öğretmen ebeveynin çocuğu olarak doğan Özel, geleneksel bir CHP kalesinde yetişti. Eczacı olarak çalıştıktan sonra 2011’de milletvekili olarak siyasete girdi — geçen yıl geçirdiği boğaz ameliyatından kalan ünlü kısık sesini tedavi etmek için bu eğitimini kullanıyor. “Eczacı olduğum için her türlü tedaviyi kullanıyorum,” dedi.

Özel, stratejisinin üç ayağını, Atatürk’ün ve CHP’nin kurucusunun portreleriyle çevrili geniş ofisinden açıkladı. Bu sırada, “Zafer” adlı kocaman beyaz kedisi onu izliyordu.

İlk aşama, İmamoğlu’nun serbest bırakılması ve erken seçim çağrısı için, 2023 cumhurbaşkanlığı seçiminde Erdoğan’ın aldığı oydan fazla olan, 30 milyon imzayı toplamayı amaçlayan sembolik ulusal bir kampanya içeriyor. Parti yetkililerine göre, şimdiye kadar 10 milyondan fazla kişi imza verdi.

İkinci aşama, her Çarşamba İstanbul’da ve ülke genelinde dönemsel gösteriler düzenlemeyi içeriyor. İlki, Atatürk’ün 1919’da Türkiye’nin bağımsızlık savaşını başlattığı Samsun’da Pazar günü yapıldı.

“Dünyada, otoriter popülist bir lidere barışçıl gösteriler ve sivil protestoyla nasıl karşı koyulacağını gösteren çok az örnek var,” dedi Özel. “Bu onlardan biri olacak.”

Stratejinin üçüncü ve en zorlu kısmı, İmamoğlu’nun davasını, özellikle gençler arasında, seçmenlerle geniş bir şekilde yankılanacak bir davaya dönüştürmek ve böylece hükümet üzerindeki baskıyı sürdürmek.

Örneğin geçen ay Ankara’da yapılan bir gösteri sırasında gerçekleştirilen bir ankete göre, protestocuların %94’ü 35 yaş altındaydı, ancak sadece yarısı CHP’yi desteklediğini söyledi.

Özel, CHP’ye gençlik kotaları eklediğini ve gölge kabinesinin yarısının kadınlardan oluştuğunu belirtti; “Erdoğan’ın kabinesinde ise sadece bir kadın bakan var,” dedi. Parti üyeliğinin, 2023’te cumhurbaşkanlığı için başarısız bir altı partili koalisyon girişimine liderlik eden eski genel başkan Kemal Kılıçdaroğlu’nun yerine geçmesinden bu yana 800.000 kişi artarak 2 milyona ulaştığını ekledi. “Hedefimiz, partiyi tüm demokratlara kapılarını açarak güçlendirmek,” diye vurguladı.

Bu, Kürtler gibi genellikle tamamen zıt çıkarlara sahip potansiyel destekçileri de içeriyor — bunların çoğu DEM Partisi tarafından temsil ediliyor — ya da İYİ Parti gibi milliyetçi partiler. “Tek başına kurtuluş yok,” dedi Özel.

İmamoğlu’nun tutuklanmasından bu yana yapılan anketler, CHP’nin Erdoğan’ın AKP’sinden birkaç puan öne geçtiğini ve seçmenlerin yaklaşık üçte birinin desteğine sahip olduğunu gösteriyor.

Özel liderliğindeki CHP, geçen yılki yerel seçimlerde de daha başarılıydı, halk oylamasını kazandı ve İstanbul ve Ankara belediye başkanlıklarında ezici zaferler elde etti.

Buna rağmen, analistler, muhalefetin siyasi manevra kabiliyeti yüksek bir cumhurbaşkanına karşı zorlu bir yolu olduğunu söylüyor. “Ne hayal ederseniz edin, [Erdoğan] bunu yapabilir… Sınır yok,” dedi Özel.

Avrupa ve ABD de stratejik önemi ve askeri gücü nedeniyle Türkiye’ye yöneliyor ve şu ana kadar algılanan demokratik suistimallere büyük ölçüde göz yummuş durumdalar.

“Ne yazık ki, mevcut küresel bağlam — Trump, Putin, Suriye savaşı — Erdoğan’ı diğer liderlerin pazarlık yapmak istediği biri hâline getirdi,” dedi Özel.

Tüm bu olasılıklara rağmen, Özel risklerden etkilenmiş görünmüyordu: “En iyi savunma, şu anda yaptığımız şey — direnmek.”

Kaynak:  How Turkey’s opposition plans to take on Erdoğan, FT