Tasarruf yalan oldu: Kamu harcamaları artış gösterdi

Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz, kamu harcamalarına ilişkin hazırladığı tabloyu paylaşarak, 2024 yılında tasarruf tedbirlerine rağmen birçok kalemde harcamaların düştüğüne dair bir verinin olmadığını, aksine ciddi artışlar yaşandığını belirtti.

Özellikle taşıt giderleri, 2024 yılının ilk çeyreğinde 2,1 milyar TL iken, yılın son çeyreğinde yaklaşık dört kat artarak 10,3 milyar TL’ye ulaştı. Yılmaz, bu konuda şu değerlendirmeyi yaptı:

“Yılın ilk altı ayında taşıt alımı için 231 milyon TL harcanırken, son altı ayda bu harcama 7,5 milyar TL olmuş. Taşıt alımı arttıkça onarım giderleri de doğal olarak artmış ve yılın ilk çeyreğinde taşıt onarımına 855 milyon TL harcanırken, yılın son çeyreğinde harcama 2,3 milyar TL’ye yükselmiş.”

Haberleşme giderlerinin 2024 yılının ilk çeyreğinde 2,2 milyar TL seviyesindeyken, son çeyrekte yaklaşık 2,5 kat artarak 8,1 milyar TL’ye yükseldiğini belirten Yılmaz, “Haberleşme giderleri 2024 yılı ilk çeyrekte 2,2 milyar TL’den son çeyrekte yaklaşık 2,5 kat artarak 8,1 milyar TL’ye ulaşmış” ifadelerini kullandı.

Ayrıca kırtasiye ve baskı giderleri yıl içinde dört kat artış gösterirken, lojman ve sosyal tesis giderleri altı katına çıktı. Temsil, ağırlama ve organizasyon harcamaları yılın son çeyreğinde azalma gösterse de 2024 genelinde toplam 2,4 milyar TL harcama yapıldı.

Kamuda en büyük harcama kaleminin enerji giderlerinde olduğunu belirten Yılmaz şunları söyledi:

“Enerji giderlerinin ulaştığı düzey, asıl tasarruf edilmesi gereken temel belirleyici olduğunu gösteriyor. Tasarruf kapsamındaki tüm kalemlere yapılan harcamaların yarısından fazlasını enerji giderleri oluşturmuş.”

Harcamalarda Yükseliş

Tasarruf tedbirleri kapsamında değerlendirilen harcama kalemlerinin toplam bütçe içindeki payı 2023 yılında yüzde 1,9 iken, 2024 yılında yüzde 1,7 olarak gerçekleşti. Ancak, tasarruf edilmesi gereken bu kalemlerde harcama artış oranı yüzde 40 oldu. Yılmaz, bu artışın en büyük sebebinin enerji giderleri olduğuna dikkat çekerek, “Tasarruf kapsamındaki harcamaların yarısından fazlası enerji giderleri ve buradaki artış yüzde 20’lerde kaldığı için toplamda artış oranı yüzde 40 görünüyor. Ancak diğer kalemlerdeki artış oranı çok daha yüksek.” dedi.

2023 VE 2024 KARŞILAŞTIRMALI HARCAMA TABLOSU:

Özellikle taşıt kiralama ve onarım giderlerinde yüzde 136, haberleşme giderlerinde yüzde 100, kırtasiye-baskı giderleri ile lojman-sosyal tesis giderlerinde yüzde 70’e yakın artış yaşandı.

Yılmaz, kamu harcamalarındaki bu tabloyu değerlendirerek şu sonuca vardı:

“Sonuçta enflasyonla mücadelenin yükünü talebi, tüketimi düşen ücretli, dar gelirli üstlenirken kamunun harcamacı yapısı devam ediyor. Gerek enflasyonla mücadele gerekse gelir dağılımında adalette çelişkili bir görünüm ortaya çıkmış durumda.”