Google algoritması sansür mü uyguluyor?

Perşembe sabahı 10:00’da 8 haber sitesi ortak açıklama yaparak Google’ın algoritma değişikliğini kınayan çok ağır bir ortak açıklama yaptı. Tartışmaya Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı da katıldı. Peki, Google gerçekten bazı site ve haberlere sansür uyguluyor mu?

8 haber sitesinin ortak açıklaması şöyle: Türkiye’de yayın yapan bağımsız medya kuruluşları olarak bir kez daha Google’ın okur trafiğimize uyguladığı ambargo ve bu ambargonun yıkıcı sonuçlarıyla karşı karşıyayız. Tüm kamuoyunun, özellikle de okurlarımızın, durumun ciddiyetinin farkına varmasının hayati önemde olduğunu vurgulamak istiyoruz.

Haber sitelerine yönlendirilen trafik akışı, ilk kez Ekim 2024’te ortaya çıkan ve yaklaşık 1 ay süren ambargonun ardından Ocak sonundan itibaren yeniden yok edildi. Google’ın ‘Keşfet’ ve ‘Haberler’ araçları üzerinden yönlendirilen okur trafiklerinin yüzde 98’i, bağımsız medya kurumlarının ağırlığını oluşturduğu çok sayıda haber sitesi için bir günde ortadan kaldırıldı.

Algoritma değişikliği dâhil hiçbir makul açıklaması olmayan bu ani ve büyük trafik kayıplarına karşılık tüm girişimlerimize rağmen Google ile sağlıklı ve sürekli bir muhataplık ilişkisi de kurabilmiş değiliz.

Önemle belirtmek isteriz ki Google’ın hiçbir denetime uğramadan, salt kendi ihtiyaçları doğrultusunda yaptığı trafik akışı değişiklikleri yalnızca medya kurumlarının görünürlüklerini etkilemekle kalmıyor. Google tarafından görmezden gelinenlerin ağırlığını bağımsız medya kurumlarının oluşturduğu bu ‘yeni’ internet haber ekosistemi, kamuoyunun habere erişimini de zorlaştırıyor. Uzun vadede ise bu durum, zaten birçok baskı ile mücadele eden medya kurumlarının mali yapılarına geri dönülmez zararlar verme riski taşıyor.

Okuduğunuz açıklamayı hazırladığımız günlerde, metnin altında imzası bulunması gereken Gazete Duvar’ın kapanması, tam da dikkat çekmeye çalıştığımız tehlikenin ne denli gerçek olduğunu ortaya koyuyor.

Bakanlık ne diyor?

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Amerika merkezli bir şirket olan Google; içerik/yer sağlayıcı konumunda bir arama motoru olup, 04.05.2007 tarihli ve 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla işlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun ile bu kanun kapsamındaki mevzuatlara uymakla yükümlüdür” denildi.

Açıklamada, şunlar kaydedildi:

“İnternet yoluyla hizmet vermekte olan arama motoru ve içerik/yer sağlayıcı gibi dijital platformlar; çeşitli zamanlarda ticari amaçları doğrultusunda algoritmalarını değiştirebilmektedir.

Örneğin; YouTube platformu, algoritmasında 2024 yılı içerisinde 3 kez değişikliğe gitmiştir. Bu çerçevede, Google arama motorunda da internet adresinde yer alan içeriklerin algoritmalar aracılığıyla değerlendirilmesi suretiyle listelenmesi hususunda değişiklikler gerçekleştirilmiştir.”

“Google yetkilileriyle görüşmeler devam etmektedir”

Bakanlık açıklamasında son olarak şunlar kaydedildi: “Google yetkilileri tarafından; algoritma değişikliği nedeniyle herhangi bir internet adresinin hedef alınmadığı, herhangi bir internet adresini kayıracak veya ayrıştıracak yönde bir değişiklik yapılmadığı hususunda bilgi verilmiş olmakla birlikte konuya ilişkin Google yetkilileriyle görüşmeler devam etmektedir.”

Google’ın ‘Gizli Gündemi’ Mi Var? Türkiye’de Medya Üzerinde Dijital Sansür İddiaları Büyüyor

Peky.com.tr haber sitesinde Derin Sosyal tartışmaya açıklık getirdi:  Google Haberler ve Keşfet algoritmaları, kullanıcıların ilgi alanlarına göre içerik sunuyor. Ancak, bağımsız veya muhalif medya kuruluşlarının içeriklerinin görünmez hale getirildiği iddia ediliyor.

Google’ın haber akışında belirli içerikleri geri plana attığı ve bazı haber sitelerinin erişimini kısıtladığı öne sürülüyor.

Dünyada Google’a Karşı Açılan Davalar

Google’ın medya üzerindeki etkisine karşı dünya çapında tepkiler büyüyor.

Almanya ve Güney Afrika, Google’ın medya üzerindeki baskısını yargıya taşıdı.

İspanya’da 83 medya kuruluşu, Google ve Meta’ya karşı 550 milyon Euro’luk dava açtı.

ABD ve Fransa’da da medya kuruluşları, Google’ın haber akışında manipülasyon yaptığını iddia etti.

Google’ın Resmi Yanıtı

Google, geçmişte benzer iddialara yönelik yaptığı açıklamalarda, algoritmaların nesnel olduğunu ve hiçbir haber kaynağının sansüre uğramadığını savundu.

Ancak, Google’ın algoritmalarının şeffaf olmaması ve bazı haberlerin neden geri plana itildiği konusunda net bir açıklama yapılmaması, şüpheleri artırıyor.

Medya Düzeni Değişiyor Mu?

Google’ın haber akışında uyguladığı filtreleme politikaları, tarafsız haber erişimi konusundaki endişeleri büyütüyor.

Google’ın haberleri nasıl sıraladığı ve hangi kaynakları öne çıkardığı soruları hala yanıt bekliyor.

Medya kuruluşları, dijital platformlarda görünürlüklerini korumak için şeffaf bir düzenleme talep ediyor.

Türkiye’de ve dünyada büyüyen bu tartışmalar, Google’ın haber algoritmalarının daha şeffaf hale getirilmesi gerektiğini bir kez daha gündeme getiriyor.