Çetin Ünsalan Yazdı: ‘Para da yok; nezaket de…’
26 Aralık 2024Asgari ücret, kimseyi tatmin etmeyecek bir oranla, kimsenin inanmadığı bir enflasyon oranını bile bulmayarak açıklandı. 22 bin 104 TL büyük tepkilere neden oldu. Bundan daha garip olan ise, rakamın ‘enflasyona ezdirmedik’ söylemiyle birlikte duyurulması.
İnsanlar TÜİK’in açıkladığı enflasyona inanmazken, konu mahkemelere taşındığında sağlıklı bir madde sepeti sunulmazken, sokakta iliklerine kadar fiyat artışları ve işveren açısından da yüksek maliyetler yaşanırken, ‘gözlerinizi kapatın’ oyunu oynandı.
Hayallerdeki bir enflasyona kâğıt üzerinde ulaşıldığı kanaati yokmuş gibi, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in ‘ülkenin sorunu yoksulluk ve enflasyon’ dediği gibi, açlık sınırının kıyısında geçen ve 1 Şubat 2025’te cebe girdiğinde muhtemelen altında kalacak bir rakamla insanların geçinmesini bekliyorlar.
Hepsi bir kenara bu rakamlara karşılık bir de astronomik dolaylı vergi tahsilatı yapacaklarını düşünüyorlar. Yani vermeden almaya çalışıyorlar. Tüm bunları alt alta koyduğunuzda zor bir 2025 senesinin bizi beklediğini bugünden görüyoruz.
Rakam olarak zaten sıkıntılı bir oran açıklanmışken, bunun yapılış şekli de büyük bir nezaketsizlik örneği sergileyerek ortaya konuldu. Hafta sonuna doğru dördüncü toplantı bekleyen çalışanlar, Salı gecesi fiili durum yaratılarak ve komisyon da devre dışı bırakılarak açıklanan rakama şahit oldular.
Elbette biliyoruz ki komisyon ne yazık ki uzun yıllardır göstermelik bir görev yapıyor. Genellikle ekonomi yönetiminin istediği rakamlar dayatılıyor ve bunun onaylanması isteniyor. Hatta masadan kalkıldığında da dayatılan rakamlar kamuoyuna duyuruluyor.
Fakat yine de ve her şeye rağmen komisyon toplantıları sürerken, gece yarısı operasyonu gibi rakam açıklamak ve tarafları devre dışı bırakmak, artık malumun ilanı mı dersiniz, nezaketsizlik olarak mı nitelendirirsiniz bilmiyorum ama pervasız bir yaklaşım olarak sergilendi.
Türkiye’de insanlar zaten geçinemiyorlar. Çok aşırı borçlulukların temelinde de uygulanan yanlış ekonomi politikaları var. İşveren tarafına dönüyorsunuz vatandaştan talep edilenin bir başka versiyonu da orada ortaya çıkıyor.
Onlardan da yaşadıkları maliyeti yok sayarak bunu fiyatlara yansıtmaması isteniyor. Fakat herkesin atladığı bir husus var. Ekonominin kendi dinamiklerini göz ardı ediyorlar. Emir ve talimatla çalışmaz.
Genellikle siz bazı şeylerin üzerini örtersiniz, o günün sonunda faturayı önünüze koyarak kendini hatırlatır. Günübirlik yaklaşımlarla, plansız, ‘ben istedim oldu’ mantığıyla sonuç alınabilseydi, “faiz sebep, enflasyon sonuç’ gibi çılgınca bir yaklaşım sonuç verir, bugün yaşadıklarımız da gündemimizde olmazdı.
Ne yazık ki insansız, firmasız bir ekonomi hayal ediyorlar ve üretim ekonomisi aktörlerini, kumarhaneye kurban ediyorlar. Buradan sonuç çıkmaz.
Tüm Yazarlar
