Küresel ekonomik gelişmeler otomotiv tedarik sanayiini vurdu

Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD), 2024 yılının son üye toplantısını Ticaret Bakan Yardımcısı Ö. Volkan Ağar’ın katılımıyla gerçekleştirdi.

TAYSAD Başkanı Albert Saydam, küresel otomotiv sektöründe yaşanan üretim daralmasının Türkiye’yi de ciddi şekilde etkilediğini belirtti. 2025 yılı için Türk tedarik sanayi ihracatında %10’luk bir daralma öngördüklerini ifade eden Saydam, bu düşüşün nedenleri arasında Avrupa Birliği’nin regülasyon değişiklikleri, Türk sanayisinin rekabet gücünü yitirmesi ve ana sanayi firmalarının yeni platform siparişleri alamamasını gösterdi.

Saydam, küresel otomotiv üretiminin yılın başında tahmin edilenden daha düşük gerçekleşeceğini, 93 milyon adetlik tahminin 92 milyona gerilediğini, esas küçülmenin ise Türkiye’nin ana pazarı olan Avrupa’da yaşandığını kaydetti. Avrupa üretiminin 18,8 milyondan 17,6 milyon seviyesine düştüğünü, Türkiye’nin ise 2023’teki 1 milyon 570 binlik rekor üretimden 1 milyon 450 bine gerilediğini açıkladı. Bu düşüşün tedarik sanayi üzerindeki etkisinin özellikle bölgesel olarak ağır hissedildiğini vurguladı.

2025 yılı için dünya ve Avrupa otomotiv üretiminde büyüme tahminlerinin aksine bir daralma beklediklerini belirten Saydam, Türkiye’de üretimin 1 milyon 400 bin adede kadar gerileyebileceğini ifade etti. Türk otomotiv ihracatında dolar bazında artış olsa da adet bazında ciddi bir düşüş yaşandığını söyledi. Son yıllarda 1 milyonun üzerinde olan ihracat araç adedinin 800 binlere düştüğünü belirten Saydam, buna rağmen araç birim fiyatlarındaki artış nedeniyle toplam ihracat gelirlerinde yükselme görüldüğünü, ancak adetlerdeki bu gerilemeyi tersine çevirmek gerektiğini vurguladı.

Saydam, sektörün yüksek maliyetler nedeniyle zorlandığını, bazı firmaların yatırımları askıya aldığını ve bazı tesislerin kapandığını belirtti. Özellikle Otomotiv Tedarik Sanayi İhtisas Organize Sanayi Bölgesi’nde (TOSB) üretim kapasitesinin %20 daraldığını ifade etti. Birden fazla fabrikası olan şirketlerin, düşen iş hacmi ve artan maliyetler nedeniyle tesis sayılarını azalttığını kaydetti. İşçilik maliyetlerindeki artışın rekabet gücünü aşındırdığına dikkat çeken Saydam, Türkiye’den fabrika taşımaya yönelik başka ülkelerden teşvik teklifleri aldıklarını açıkladı. Türkiye’de bir çalışanın sadece servis maliyetinin bazı ülkelerdeki asgari ücretle eşdeğer olduğunu belirterek, bu durumun yatırımları kaçırma riski taşıdığını ifade etti.

BYD yatırımının Türkiye için önemli bir fırsat sunduğunu belirten Saydam, BYD ile Türk tedarikçileri bir araya getirecek etkinlikler planladıklarını söyledi. Ayrıca BYD ile iş birliği fırsatlarının yanı sıra, BYD’ye üretim yapan Çinli firmalarla da temas kurulması gerektiğini, bu tür iş birliklerinin hem yerli sanayiye hem de Çinli şirketlere kazan-kazan fırsatları sunacağını belirtti. Türk otomotiv sanayisinin dünyada 11. büyük üretici konumuna yükseldiğini vurgulayan Saydam, 10. sıraya çıkmak için üretimin 2,4 milyon seviyelerine çıkarılması gerektiğini ve bunun için yapısal reformlara ihtiyaç olduğunu ifade etti.