Çetin Ünsalan Yazdı: ‘Reel sektör, enflasyon ve beklenti…’
27 Kasım 2024Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, katıldığı bir forumda enflasyona yönelik değerlendirme yaparken, dezenflasyon sürecinin devam edeceğini, reel sektörün enflasyon beklentisinin gerçekçi olmadığını söyledi.
Bakan Şimşek’in anlamadığı husus şu: Ortada bir beklenti yok. Öngörülemezlik var. Ne yazık ki verilere kimsenin inanmadığı, zira sokakta gerçeklerin yaşandığı bir süreçte enflasyonla ilgili rakamlar açıklamanız ya da telaffuz etmeniz karşılık bulmaz.
Tıpkı tüketicinin enflasyon beklentisini algıyla düşüreceğine inandığı gibi, sıra reel sektörün enflasyon hesaplamalarındaki tahminlerine geldi. Nasıl her hafta pazara çıktığında fiyat artışlarını net bir biçimde yaşayan vatandaşı, enflasyonun düştüğüne inandıramazsanız, her gün maliyetleri yükselen bir reel sektörü de ikna edemezsiniz.
Bakan Şimşek’in anlamak istemediği gerçek, rakamlarla hayatın gerçekleri örtüşmüyorsa, orada beklentiler değil, öngörülemediği için yapılan fiyat artışları söz konusu olur. Bu nedenle işe başlarken TÜİK verilerini tartışmaya açmadan, rasyonelleşmeyi yakalayamazsınız ve dünyanın en iyi niyetli programını da uygulasanız büyük sapmalara ve faturalara neden olursunuz diye yazdık. Öte yandan ortadaki de program değil, temenniler manzumesi…
Nitekim geldiğimiz noktada da kimse ikna olmuyor. Mehmet Şimşek, reel sektöre ‘yaşadıklarını yok say’ mesajını vermek yerine, önce yüzde 120’den yüzde 30’a düşen üretici enflasyonu karşısında, tüketici enflasyonunun da gerilemesinin ve aradaki enflasyon farkının nereye gittiğini izahını yapsın.
İnsansızlaştırmanın ardından firmasızlaştırarak, rakam tutkusu içerisinde, insanların yaşadıklarını yok saymalarını talep ederek, ekonomik sonuçlar elde edemezsiniz. Daha kötüsü burayı rasyonel bir zemine oturtamazsanız; öngörüsüzlük kaynaklı enflasyona neden olan fiyat artışlarının önüne geçemezsiniz.
Bakan Şimşek’in ısrarla gözlerini kapattığı gerçek, sokağın gerçeği. Kâğıt üzerinde rakamları düzelterek ve algıyı kontrol ederek, ekonomik göstergeleri yerine oturtma fazının çok uzağına düştük.
Şimşek, kötümser olmak için bir sebep olmadığını ifade ediyor. Halen finansçı jargonuyla konuşuyor. Ekonomide kötümserlik ya da iyimserlik diye bir kavram yoktur. O beklenti yöneten finansçıların söylemidir.
Sahanın ekonomisinde gerçekler vardır. Siz bu gerçekleri kabul eder, sağlıklı, tutarlı, ayağı yere basan programlar uygularsınız, ardından gereken süre için psikolojiyi yönetirsiniz. Sizin iyi ya da kötü denemenizle gerçekler değişmez.
Bu nedenle ısrarla, tekrar ve yeniden Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek’e çağrımı yineliyorum. 21. yüzyıl veri çağında, verilere doğru da, yanlış da olsa, inancın olmadığı bir ortamda ekonomik sonuçlar almak mümkün değildir.
Gerçekten ülkenin ekonomisini düzeltmek, burayı yatırım ekosistemi haline dönüştürmek istiyorsanız, adres belli. TÜİK başta olmak üzere verileri mercek altına alın.
Tüm Yazarlar
