Çetin Ünsalan Yazdı: ‘Final çizgisinde hedef mesajı…’
14 Mart 2025Türkiye’de enflasyon başlı başına bir tartışma konusu. Bu konuda en büyük pay sahibi olan TÜİK ise, eski Başkanı’na cevap yetiştirmekle meşgul. Önümüzdeki hafta içinde mahkemenin kararının açıklanması bekleniyor. Bakalım nasıl bir sonuç çıkacak.
Şayet veriler tartışmaya açılırsa, ülkede enflasyonla yüzleşme anlamında çok ciddi bir yol alınabilme ihtimali doğacak. Aksi bir karar ise muhtemelen her geçen gün ağırlaşan sorunlarımızın devamını süreç olarak önümüze koyacak.
Ülkede açıklanan enflasyona kimse ikna olmazken, insanlara bir de hedef enflasyon üzerinden zam verip, sonra açıklananın iki katı oranlardaki maliyetleri karşılaması isteniyorsa, orada artık sabır istemek sadece ters tepecek bir söylem olmaya başlıyor.
Konuyla ilgili son açıklama Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’dan geldi. Kimsenin ikna olmadığı rakamları gerekçe gösterip, enflasyonla mücadelenin devam ettiğini söylerken, bilhassa gıda enflasyonuna atıfta bulundu ve “Gıda enflasyonunu önümüzdeki dönemde düşürmeyi hedefliyoruz” dedi.
Düşünsenize daha hedef olmaya yeni başladığı anlaşılıyor. İnsanların dayanabilme gücü kalmadığı bir ortamda, sorunu halletme aşamasına gelmiş olmamız gerekirken, daha hedeflendiğini öğreniyoruz.
Gerçekten bir gıda enflasyonu düşüşü hedefleniyor mu, açıkçası bu konuda da çekincelerim var. Çünkü her şeyi rakamlar düzeyinde ve kâğıt üzerinde ulaşacak bir hedef olarak gören bir ekonomi anlayışının, gerçekten bir düşüşten söz edip, etmediği konusunda kararsızım.
Bir ülkede yaşayanların maaşı ve bağlantılı olarak satın alma gücü, açıklanan ama gerçekle bağdaşmayan enflasyon üzerinden yok edilirken, üretimden rafa maliyetleri yok sayılan bir üretim-tedarik zincirinin sorunlarını halletmeden enflasyonu ancak kâğıt üzerinde düşürebilirsiniz.
Eğer bu ülkede giderlerini karşılamaya mecali kalmamış ve her geçen gün borca batarken, elindeki kaynağın yüzde 83’ünü gıdaya harcayan bir vatandaş fotoğrafı varsa, siz orada bırakın hedeflerden, sabırdan bile söz edemezsiniz.
Türkiye’nin gerçek bir planlama ve üretim ekosistemi kurarak, dağıtım kanalı zincirini rehabilite edip, maliyetleri ulaşılabilir hale getirerek ve insanların gelirlerinde gıda harcamaları oranı yüzde 30’lar seviyesine indirerek enflasyonla mücadele edebilirsiniz.
Onun dışında elde edeceğiniz tek şey rakam olur. Çünkü kıt kaynağını zorunlu ihtiyaçlarına yetiştirmeye çalışan bir vatandaş, hızla kayıt dışı satın almaya yönelir ve bu bir tarafta sağlık harcamalarını patlatırken, diğer tarafta kurallara uyan firmaları rekabet edemeyeceği için batış sürecine götürür.
Elbette özrü kabahatinden büyük bir ifade daha var. Siz eğer gıda fiyatlarını gerçekten dizginleyemiyor, ama ihtiyacınız olanı yurtdışına satıp, bir de ihracatla övünüyorsanız, konuyu anlamamışsınız ve sorunu da gerçekte değil, kâğıt üzerinde çözmeye niyetlenmişsiniz demektir.
Tüm Yazarlar
