Merkez Bankası gemileri yaktı, faiz yükseldi

BirGün’den Havva Gümüşkaya’nın haberine göre, TCMB’nin aldığı önlemler ve Nisan ayında faiz indirimini pas geçeceğine yönelik beklentiler, mevduat faizlerini hareketlendirdi. TL mevduat faizi yüzde 45’e dayanarak politika faizinin üzerine çıktı.

Ekonomi yönetimi, döviz kurundaki yükselişi durdurmak için çeşitli adımlar attı ve rezerv satışlarının 20 milyar dolara ulaştığı tahmin ediliyor. TL’yi cazip hale getirmek amacıyla mevduat hesaplarında vergi indirimi gibi teşvikler gündeme gelirken, faiz indirimine ara verileceği beklentisi mevduat faizlerini %45 seviyesine yükseltti.

Borsada da benzer önlemler alınarak haftaya yükselişle başlanmış olsa da, siyasi gelişmelerin etkisiyle yeniden düşüş yaşandı. BIST 100 endeksi dalgalanarak 9 bin puanın altına indi.

S&P, Türkiye’deki siyasi gerilimlerin ekonomik güveni ve kur istikrarını tehdit edebileceğini belirtti. Son dönemde dolarizasyonun azalması ve rezerv artışı gibi kazanımların, siyasi riskler nedeniyle tehlikeye girebileceğini vurgulayan S&P, TCMB’nin acil müdahalelerle piyasayı stabilize etmeye çalıştığını ancak belirsizliğin ekonomik göstergeler üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceğini ifade etti.

Yabancılar çıkıyor

Finansal Piyasalar Uzmanı İris Cibre, Merkez Bankası’nın döviz kurunu 38 lira seviyesinde tutmak için müdahalelerde bulunduğunu belirtti. İmamoğlu’nun gözaltı haberinin ardından piyasalarda yaşanan sert düşüş, TCMB ve SPK’nın aldığı önlemlerle yavaşladı. TCMB’nin döviz talebini karşılaması ve kamu bankalarının borsadaki satışları absorbe etmesi, panik havasını hafifletti.

TL likiditesinin çekilmesiyle faiz oranları yükseldi; TLRef %45,97 seviyesine ulaştı. Ancak tahvil piyasasında müdahale edilmemesi nedeniyle satış baskısı devam etti. 2 yıllık tahvil faizi %51,34, 10 yıllık tahvil faizi ise rekor seviyeye ulaşarak %33,61 oldu. Hem borsa hem tahvil piyasasında yabancı yatırımcıların satışları dikkat çekti.

Yerli yatırımcılar dövize koştu

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun 19 Mart’ta gözaltına alınmasının ardından döviz piyasalarında ciddi hareketlilik yaşandı. O gün döviz mevduatları 1,4 milyar dolar artarak 206,4 milyar dolara ulaştı. Aynı gün döviz kurunda %3,3’lük yükseliş kaydedildi ve dolar/TL rekor seviyelere çıktı.

Merkez Bankası (TCMB) bu sert yükselişi kontrol altına almak için yoğun döviz satışı yaptı. İmamoğlu’nun gözaltına alınmasının ardından sadece iki gün içinde TCMB’nin rezervleri 14 milyar doların üzerinde azaldı. Döviz satışlarının 22 Mart Cuma günü daha da hızlandığı ve haftalık toplam satışın 20 milyar doları geçtiği tahmin ediliyor. Bu süreçte TCMB, döviz arzını artırarak kurdaki yükselişi dizginlemeye çalıştı, ancak rezervler üzerindeki baskı önemli ölçüde arttı.

32 şirket kendi hisselerine destek attı

BIST 100 endeksinin yüzde 8’e yakın değer kaybettiği 21 Mart Cuma gününde 32 şirket hisse geri alımı gerçekleştirdi. BloombergHT’nin haberine göre şirketler hisselerinde 340,7 milyon TL hisse geri alımı yaptı. Bu 32 şirket içinde en yüksek alıma 106,2 milyon TL ile BİM öncülük etti. BİM’i 51 milyon TL ile Gübre Fabrikaları, 50 milyon TL ile Turkcell izledi.