ANALİZ: İhracatta toparlanma sinyalleri

İhracat yeni yıla zayıf başlangıç yaparken, öncü göstergeler Avrupa’da güçsüz talebe karşın toparlanma müjdesi veriyor. ISO  İhracat İklimi Endeksi Ocak ayında 51,2’ye yükseldi. Endeks, üst üste 13. ayda da iyileşmeye işaret ederek ihracatçıların geleceğe güvenle baktığını anımsattı.

ISO ve S&P Global tarafından derlenen imalat sanayi PMI, ihracat siparişleri için karamsar bir manzara çizmişti:  “Talep ortamındaki durgunluk, yeni siparişlere ilişkin verilere de yansıdı. Hem toplam yeni siparişler hem de yeni ihracat siparişleri önceki aya göre yavaşlama kaydetti.

Öte yanda, Akbank Ekonomik Araştırmalar Ocak öncü dış ticaret verilerini şöyle değerlendirdi:  Ticaret Bakanlığı’nın geçici verilerine göre, dış ticaret dengesi ocak ayında 7,7 milyar $ açık verirken, 12 aylık birikimli dış ticaret açığı 82,2 milyar $’dan 83,7 milyar $’a yükseldi. Dış ticaret açığı mevsimsellikten arındırılmış olarak bir önceki aya kıyasla iyileşmeye devam etti. Bu iyileşmede altın ve enerji ithalatındaki azalışın yanı sıra altın ve enerji hariç dengedeki iyileşme etkili oldu. Ocak ayında altın ithalatı 1,5 milyar $ ile önceki 3 aylık ortalamasının (1,9 milyar $) altında gerçekleşti. Mücevherat ithalatının da gerilediği görülüyor.

İhracat (mevsimsellikten arındırılmış) Ocakta aylık bazda %1,4 arttı. Altın ihracatında artış ivme kaybetmekle birlikte devam etti ve ocak ayında 384 milyon $ oldu. Enerji ihracatı (m.a.) ise ocakta 1,3 milyar $’a yükseldi. Altın ve enerji hariç ihracat (m.a.) da aylık bazda %1,1 artış gösterdi. Euro dolar paritesinde ocak ayındaki iyileşmenin aylık bazda ihracat artışına destek verdiğini düşünüyoruz.

ISO, ihracat iklimi endeksini yayınlarken  şu yorumu yaptı:

Türkiye imalat sektörünün ana ihracat pazarlarındaki faaliyet koşullarını ölçen İSO Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi’nin ocak ayı sonuçları açıklandı.

Endekste eşik değer olan 50’nin üzerinde ölçülen tüm rakamlar ihracat ikliminde iyileşmeye, 50’nin altındaki değerler ise bozulmaya işaret ediyor.

Sonuçlara göre, aralıkta 50,9 olan İSO İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi, ocakta 51,2’ye yükselirken, dış talep koşullarında üst üste 13. ayda da iyileşme işareti görüldü. Söz konusu iyileşme, ılımlı olmakla birlikte Ağustos 2024’ten bu yana en belirgin düzeyde gerçekleşti.

Avrupa’daki zayıflık olumsuz etkiledi

İmalat sanayisi ihracatında, yüzde 8’lik payı ile Türkiye’nin en büyük dış pazarı konumunda bulunan Almanya’da üretim 7 aylık düşüşün ardından ocakta yatay seyir izledi. Birleşik Krallık ve ABD’de ekonomik aktivite, 2024’ün son ayına göre ivme kaybetmesine rağmen ocakta da genişleme bölgesinde yer aldı.

Geçen ay Türkiye’nin en büyük 10 ihracat pazarı içerisinde üretimin güçlü artış sergilediği diğer iki ülke ise İspanya ve Rusya oldu.

Avrupa’nın bazı önemli pazarları başta olmak üzere kimi ülkelerde gözlenen zayıflık belirtileri ise genel görünümü olumsuz etkiledi. İtalya, Fransa, Hollanda ve Romanya’da üretim yeni yıla daralmayla başladı. Romanya’daki düşüş, ülkenin 19 aylık anket geçmişinin en yüksek oranında gerçekleşti.

En yüksek büyüme Ortadoğu ülkelerinde

Orta Doğu, en yüksek büyüme oranlarının kaydedildiği bölge olma özelliğini korudu. Suudi Arabistan’da genişleme son 1,5 yılın en yüksek hızında kaydedilirken, Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) petrol dışı ekonomik aktivite güçlü artış eğilimini sürdürdü. Benzer şekilde, Hindistan ve Kuveyt’te de üretim güçlü arttı.

Anket kapsamında takip edilen ülkeler içerisinde ekonomik aktivitedeki en belirgin zayıflama Güney Afrika’da gözlendi. Söz konusu düşüş, aynı zamanda son 3,5 yılın en yüksek hızına ulaştı.