MAKRO-ANALİZ:  İmalat sanayinde görünüm korunuyor, geçen aya göre iyileşme sınırlı

Şubat ayına ilişkin İktisadi Yönelim  Anketi  (İYA) verileri imalat sanayi için ocak ayındaki görünümün büyük ölçüde korunduğuna, üretim ve talebe ilişkin göstergelerde ise bir miktar iyileşme olduğuna işaret ediyor.

Kapasite kullanım oranı mevsimsellikten arındırılmış olarak şubatta aylık 0,1 artışla %74,9 olurken, uzun dönemli ortalamaların altında kalmaya devam etti. İmalat sanayi dışındaki sektörlerde ise karışık bir görünüm hâkim. Güven endeksi, perakende ticarette artarken, hizmet ve inşaat sektörü güven endeksleri geriledi. Tüm endeksler tarihsel ortalamalarının altındaki seyrini sürdürdü. İmalat sanayine ilişkin diğer sorulara baktığımızda istihdam ve yatırım eğiliminde yataya yakın seyir gözlenirken, maliyet ve fiyatlamaya ilişkin sorulardan gelecek 3 aya ilişkin beklentilerin azaldığı görülüyor. Firmaların gelecek 12 ay ÜFE yıllık enflasyon beklentisi %36,9 ile Aralık 2021’den bu yana en düşük seviyeye indi.

Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE): RKGE mevsimsellikten arındırılmış (m.a) olarak şubatta aylık 0,2 puan artarak 102,8 oldu, ancak tarihsel ortalamasının altında kalmaya devam etti. Gelecek 3 aya ilişkin üretim hacmi beklentisinde sert düşüş görülürken, toplam siparişlerde iç siparişler kaynaklı belirgin artış gerçekleşti. Gelecek 3 ay istihdam beklentileri ile genel gidişatta da iyileşme kaydedildi.

Sektörel Güven Endeksleri (SGE): Perakende ticaret güven endeksi şubat ayında artarken, hizmet ve inşaat sektörleri güven endeksleri geriledi. Hizmet sektörü endeksi son 3 ay ve gelecek 3 aylık döneme ilişkin talep görünümündeki bozulmanın etkisiyle 2,3 puan azaldı. Perakende sektöründeki artışta ise gelecek 3 aylık dönemde beklenen iş hacmindeki iyileşme öne çıktı. İnşaat sektöründe ise mevcut dönem iş hacmi dışındaki tüm sorularda gerileme görüldü. Hizmet, perakende ve inşaat güven endekslerinin hepsi tarihsel ortalamalarının altında kaldı.

Kapasite Kullanım Oranı

KKO (m.a.) şubatta aylık 0,1 puan artışla %74,9 değerini aldı. KKO tarihsel ortalamasının 1,4 puan altında kalarak imalat sanayi ana eğilimindeki zayıflığın sürdüğüne işaret etti. KKO, orta ve büyük ölçekli firmalarda artarken, küçük ölçekli firmalarda geriledi. Tarihsel ortalamalara kıyasla KKO orta ölçekli firmalarda ortalamanın belirgin altında, küçük ve büyük ölçekli firmalarda ortalamanın sınırlı altında seyrediyor. Mal grupları bazında; yatırım malları ve dayanıklı tüketim mallarında KKO azalırken, ara malları ve dayanıksız tüketim mallarında ise sınırlı arttı.

İktisadi Yönelim Anketi

Son 3 ay üretim hacmi sorusu şubatta belirgin artış gösterdi; bununla birlikte halen uzun dönem ortalamasının 3,5 puan altında bulunuyor. Üretim hacminde en belirgin artış büyük ve orta ölçekli firmalarda görüldü. Küçük ölçekli firmalarda da arttı. Mal grupları bazında ise aylık bazdaki en güçlü artış ara mallarında gözlenirken, dayanıklı tüketim mallarında azaldı. Mamul mal stokları ise ara malları hariç tüm mal gruplarında azaldı; en belirgin azalış ise dayanıksız tüketim mallarında gerçekleşti.

Ölçek bazında genele yayılan bir artış görüldü. Uzun dönem ortalamalarına göre stoklar tüm sektörlerde tarihsel ortalamaların altında bulunuyor).

İmalat sanayi firmalarının dış sipariş beklentileri beş aylık artış eğiliminin ardından şubatta geriledi. İç piyasa sipariş beklentilerinde azalış belirginleşti. Maliyet ve fiyatlamalara ilişkin sorulardan, gelecek 3 aya ilişkin beklentiler geriledi. İmalat sanayinin gelecek 12 ay ÜFE yıllık enflasyon beklentisi ise aylık bazda 1,6 puan azalarak %36,9 ile Aralık 2021’den bu yana en düşük seviyede gerçekleşti.

Kaynak:  Akbank Ekonomik Araştırmalar